იუკონი: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 48: ხაზი 48:
'''იუკონი''' ({{lang-en|Yukon River}}) — მდინარე [[კანადა]]სა და [[აშშ]]-ში. [[ჩრდილოეთი ამერიკა|ჩრდილოეთი ამერიკის]] ჩრდილო-დასავლეთი ნაწილის მთავარი წყლის ნაკადი. სათავე აქვს [[ბრიტანეთის კოლუმბია]]ში, [[კანადა]]ში, საიდანაც მიედინება კანადის [[იუკონი (ტერიტორია)|იუკონის ტერიტორიაზე]], რომელსაც სახელი მდინარის გავლენით ეწოდა. მდინარის ქვემო ნახევარი მოქცეულია [[აშშ]]-ში, [[ალასკა]]ში. იუკონის სიგრძეა 3190 კმ, ერთვის [[ბერინგის ზღვა]]ს [[იუკონ-კუსკოკვიმის დელტა|იუკონ-კუსკოკვიმის დელტით]]. წყლის საშუალო ხარჯია 6430 მ³/წმ, აუზის საერთო ფართობი 854,700 კმ², რომელთაგან 323,800 კმ² კანადის ტერიტორიაზეა. მდინარის აუზის საერთო ფართობი 25%-ით მეტია ვიდრე [[ტეხასი|ტეხასის შტატი]] ან [[ალბერტა|ალბერტის პროვინცია]].
'''იუკონი''' ({{lang-en|Yukon River}}) — მდინარე [[კანადა]]სა და [[აშშ]]-ში. [[ჩრდილოეთი ამერიკა|ჩრდილოეთი ამერიკის]] ჩრდილო-დასავლეთი ნაწილის მთავარი წყლის ნაკადი. სათავე აქვს [[ბრიტანეთის კოლუმბია]]ში, [[კანადა]]ში, საიდანაც მიედინება კანადის [[იუკონი (ტერიტორია)|იუკონის ტერიტორიაზე]], რომელსაც სახელი მდინარის გავლენით ეწოდა. მდინარის ქვემო ნახევარი მოქცეულია [[აშშ]]-ში, [[ალასკა]]ში. იუკონის სიგრძეა 3190 კმ, ერთვის [[ბერინგის ზღვა]]ს [[იუკონ-კუსკოკვიმის დელტა|იუკონ-კუსკოკვიმის დელტით]]. წყლის საშუალო ხარჯია 6430 მ³/წმ, აუზის საერთო ფართობი 854,700 კმ², რომელთაგან 323,800 კმ² კანადის ტერიტორიაზეა. მდინარის აუზის საერთო ფართობი 25%-ით მეტია ვიდრე [[ტეხასი|ტეხასის შტატი]] ან [[ალბერტა|ალბერტის პროვინცია]].


როგორც ალასკისა და იუკონის უგრძესი მდინარე იგი ერთ-ერთი მთავარი სატრანსპორტო საშუალება იყო კლონდაიკის ოქროს ციებ-ცხელების დროს 1896–1903 წლებში. მდინარის ნაწილი იუკონში — მონაკვეთი „ოცდაათი მილი“ ლაბერჟის ტბიდან მდინარე ტესლინამდე — ეროვნული მემკვიდრეობისაა და კლონდაიკის ციებ-ცხელების ეროვნული ისტორიული პარკის ერთეული. მდინარის გემის წყლის ბორბალი იუკონზე სვლას 1950-იან წლებამდე აგრძელებდა, მანამ კლონდაიკის გზატკეცილი არ აშენდა. 1867 წელს აშშ-ის მიერ ალასკის ყიდვის შემდეგ, ალასკის კომერციულმა კომპანიამ შეიძინა რუსეთ-ამერიკის კომპანიის აქტივები და იუკონის სხვადასხვა ადგილში ააშენა რამდენიმე პოსტი.
როგორც [[ალასკა|ალასკისა]] და [[იუკონი (ტერიტორია)|იუკონის]] უგრძესი მდინარე იგი ერთ-ერთი მთავარი სატრანსპორტო საშუალება იყო [[კლონდაიკის ოქროს ციებ-ცხელება|კლონდაიკის ოქროს ციებ-ცხელების]] დროს 1896–1903 წლებში. მდინარის ნაწილი იუკონში — მონაკვეთი „ოცდაათი მილი“ [[ლაბერჟის ტბა|ლაბერჟის ტბიდან]] მდინარე ტესლინამდე — ეროვნული მემკვიდრეობისაა და [[კლონდაიკის ციებ-ცხელების ეროვნული ისტორიული პარკი]]ს ერთეული. მდინარის გემის წყლის ბორბალი იუკონზე სვლას 1950-იან წლებამდე კლონდაიკის გზატკეცილის აშენებამდე აგრძელებდა. 1867 წელს [[აშშ]]-ის მიერ ალასკის ყიდვის შემდეგ, ალასკის კომერციულმა კომპანიამ შეიძინა რუსეთ-ამერიკის კომპანიის აქტივები და იუკონის სხვადასხვა ადგილში ააშენა რამდენიმე პოსტი.


მდინარე იუკონი ბინძურდება სამხედრო ობიექტების, ნაგავსაყრელების, ჩამდინარე წყლებისა და სხვა წყაროების გამო. თუმცა, ამერიკის შეერთებული შტატების გარემოს დაცვის სააგენტოს მდინარე არ შეყავს დაზიანებული წყალშემკრების სიაში და აშშ-ის გეოლოგიური სამსახურის წყლის ხარისხის მონაცემებმა აჩვენეს სიმღვრივის, ლითონების, გახსნილი ჟანგბადის შედარებით კარგი დონე. მდინარე იუკონსა და მაკენზის ციმბირის არქტიკულ მდინარეებთან შედარებით აქვთ შეტივტივებული ნატანის უფრო მაღალი კონცენტრაცია.
მდინარე იუკონი ბინძურდება სამხედრო ობიექტების, ნაგავსაყრელების, ჩამდინარე წყლებისა და სხვა წყაროების გამო. თუმცა, ამერიკის შეერთებული შტატების გარემოს დაცვის სააგენტოს მდინარე არ შეყავს დაზიანებული წყალშემკრების სიაში და [[აშშ-ის გეოლოგიური სამსახური]]ს წყლის ხარისხის მონაცემებმა აჩვენეს სიმღვრივის, ლითონების, გახსნილი ჟანგბადის შედარებით კარგი დონე. მდინარე იუკონსა და [[მაკენზი]]ს ციმბირის არქტიკულ მდინარეებთან შედარებით აქვთ შეტივტივებული ნატანის უფრო მაღალი კონცენტრაცია.

12:30, 24 ივნისი 2020-ის ვერსია

იუკონი
იუკონი ვიკისაწყობში

იუკონი (ინგლ. Yukon River) — მდინარე კანადასა და აშშ-ში. ჩრდილოეთი ამერიკის ჩრდილო-დასავლეთი ნაწილის მთავარი წყლის ნაკადი. სათავე აქვს ბრიტანეთის კოლუმბიაში, კანადაში, საიდანაც მიედინება კანადის იუკონის ტერიტორიაზე, რომელსაც სახელი მდინარის გავლენით ეწოდა. მდინარის ქვემო ნახევარი მოქცეულია აშშ-ში, ალასკაში. იუკონის სიგრძეა 3190 კმ, ერთვის ბერინგის ზღვას იუკონ-კუსკოკვიმის დელტით. წყლის საშუალო ხარჯია 6430 მ³/წმ, აუზის საერთო ფართობი 854,700 კმ², რომელთაგან 323,800 კმ² კანადის ტერიტორიაზეა. მდინარის აუზის საერთო ფართობი 25%-ით მეტია ვიდრე ტეხასის შტატი ან ალბერტის პროვინცია.

როგორც ალასკისა და იუკონის უგრძესი მდინარე იგი ერთ-ერთი მთავარი სატრანსპორტო საშუალება იყო კლონდაიკის ოქროს ციებ-ცხელების დროს 1896–1903 წლებში. მდინარის ნაწილი იუკონში — მონაკვეთი „ოცდაათი მილი“ ლაბერჟის ტბიდან მდინარე ტესლინამდე — ეროვნული მემკვიდრეობისაა და კლონდაიკის ციებ-ცხელების ეროვნული ისტორიული პარკის ერთეული. მდინარის გემის წყლის ბორბალი იუკონზე სვლას 1950-იან წლებამდე კლონდაიკის გზატკეცილის აშენებამდე აგრძელებდა. 1867 წელს აშშ-ის მიერ ალასკის ყიდვის შემდეგ, ალასკის კომერციულმა კომპანიამ შეიძინა რუსეთ-ამერიკის კომპანიის აქტივები და იუკონის სხვადასხვა ადგილში ააშენა რამდენიმე პოსტი.

მდინარე იუკონი ბინძურდება სამხედრო ობიექტების, ნაგავსაყრელების, ჩამდინარე წყლებისა და სხვა წყაროების გამო. თუმცა, ამერიკის შეერთებული შტატების გარემოს დაცვის სააგენტოს მდინარე არ შეყავს დაზიანებული წყალშემკრების სიაში და აშშ-ის გეოლოგიური სამსახურის წყლის ხარისხის მონაცემებმა აჩვენეს სიმღვრივის, ლითონების, გახსნილი ჟანგბადის შედარებით კარგი დონე. მდინარე იუკონსა და მაკენზის ციმბირის არქტიკულ მდინარეებთან შედარებით აქვთ შეტივტივებული ნატანის უფრო მაღალი კონცენტრაცია.