პირველი მაისი (აბაშის მუნიციპალიტეტი): განსხვავება გადახედვებს შორის

პირველი მაისი
სოფელი
	პირველი მაისი;
ქვეყანა	საქართველო
მხარე	სამეგრელო-ზემო სვანეთი
მუნიციპალიტეტი	აბაშის მუნიციპალიტეტი
კოორდინატები	42°08′12″ ჩ. გ. 42°16′50″ ა. გ. / 42.13667° ჩ. გ. 42.28056° ა. გ.
ადრეული სახელები	საჭილაო
ცენტრის სიმაღლე	13 მ
მოსახლეობა	661 კაცი (2014)
ეროვნული შემადგენლობა	ქართველები 99%
სასაათო სარტყელი	UTC+4
სატელეფონო კოდი	+995

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

[შემოწმებული ვერსია]

← წინა ცვლილება შემდეგი ცვლილება →

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

ვიზუალურივიკიტექსტი

შიდახაზური

21:33, 10 მაისი 2020-ის ვერსია

სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ პირველი მაისი (მრავალმნიშვნელოვანი).

პირველი მაისი (ყოფილი საჭილაო) — სოფელი საქართველოში, სამეგრელო-ზემო სვანეთის მხარის აბაშის მუნიციპალიტეტში, თემის ცენტრი (სოფლები: პირველ მაისი, თხმელარი, გაუწყინარი, ქვიშანჭალა). მდებარეობს ოდიშის დაბლობზე, მდინარე ცხენისწყლის მარჯვენა ნაპირას, ცხენისწყლისა და რიონის შესართავთან, ზღვის დონიდან 13 მეტრზე. ქალაქ აბაშიდან სამხრეთით 9 კილომეტრის მანძილზე, უახლოესი რკინიგზის სადგური სამტრედიიდან დაშორებულია 6,5 კილომეტრით. სოფელში არის საექიმო პუნქტი.

ისტორია

სოფლის ძველი სახელწოდებაა საჭილაო. ჭილაძეების სათავადო XIII-XVI საუკუნეებში მოიცავდა დიდ ტერიტორიას მდინარე რიონის ორივე ნაპირზე, XVI საუკუნიდან საჭილაოს სახელწოდება შემორჩა მხოლოდ მდინარე რიონის მარჯვნივ მდებარე ტერიტორიას, რომელიც ოდიშის სამთავროში შედიოდა, ხოლო მდინარე რიონის მარცხენა მხარეს მდებარე ტერიტორიას შემორჩა სახელი საჯავახო და მასზე გამუდმებული დავა ჰქონდათ იმერეთის სამეფოსა და გურიის სამთავროს. მე-17 საუკუნიდან ჭილაძეები დაქვეითდნენ და საჭილაოში შედიოდა მხოლოდ სოფლები ტყვირი, საჭილაო და გულეიკარი. საჭილაო და სამიქელაძეო ლევან III დადიანმა წაართვა იმერეთის სამეფოს. 1703-1707 წლებში საჭილაო ლიპარტიანმა დაიკავა.

მე-19 საუკუნეში და მე-20 საუკუნის დასაწყისისათვის, ჭილაძეები მხოლოდ სოფელ გულეიკარს შემორჩნენ. XVI საუკუნეში საჭილაოს საზღვარი დასავლეთით ეკის მთამდე აღწევდა, ჩრდილოეთით - ბანძამდე, სამხრეთით - გურიის მთებამდე, ხოლო აღმოსავლეთით მდინარე გუბისწყალამდე. ჭილაძეები იმდენად ძლიერები იყვნენ, რომ მთავრის ტიტულის მოპოვება ცდილობდნენ. 1613 წლიდან საჭილაოს სადავო სოფლები (სამეგრელოსა და იმერეთს შორის) სამეგრელოს სამთავროში შევიდა. გვიანდელ შუა საუკუნეებში ჭილაძეები დასუსტდნენ, ხოლო საჭილაო ჭყონდიდის ეპარქიაში შევიდა. ამ დროიდან ტერიტორიას საჭილაოს ნაცვლად საჭყონდიდლო ეწოდა და ეს სახელწოდება შენარჩუნდა 1803 წლამდე. XIX საუკუნის დასაწყისში საჭილაოს სამოურავო შედიოდა ოდიშის სამთავროში და მოიცავდა სოფლებს საჭილაო, ქვიშანჭალა, ილორი, ნაფაღაური, სანავარდო, ნაჩხიტაური, ეკალი, გულეიკარი, კეთილარი, ნაფარცხევი, ტყვირი, ცილორი, კოდორი, შუაქალაქი, კვათანა, წალიკარი, სირიაჩქონი, საქოჩაქიო, წყარიძგა, მუხური, საღვამიჩავო, ჭალადიდი, პატარა ფოთი, ე. ი. მდინარე რიონის ხეობის სოფლები ფოთამდე.

1853 წელს აშენდა საჭილაოს მთავარანგელოზის ხის ეკლესია, 1870 წელს კი ნამწარეულის წმინდა გიორგის ხის ეკლესია. 1890-იან წლებში სოფელში მოქმედებდა გურიის სავაჭრო-სამრეწველო ამხანაგობა „შუამავალის“ კანტორა.^[3] 1933 წლამდე სოფელი საჭილაო შედიოდა მარნის თემში. 1933 წელს ეწოდა პირველი მაისი და ჩამოყალიბდა, როგორც ცალკე სასოფლო საბჭო. 1936 წელს დაანგრიეს ეკლესია და მისი მასალით ააშენეს სოფლის სკოლა.

დემოგრაფია

2014 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 661 ადამიანი.

აღწერის წელი	მოსახლეობა	კაცი	ქალი
2002^[2]	650	284	366
2014^[1]	661	316	345

იხილეთ აგრეთვე

საჭილაოს შეთანხმება

რესურსები ინტერნეტში

სოფელი გაუწყინარი

ლიტერატურა

ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 8, თბ., 1984. — გვ. 73.

სქოლიო

↑ ^1.0 ^1.1 მოსახლეობის 2014 წლის აღწერა (არქივირებული). საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). ციტირების თარიღი: 30 დეკემბერი 2019.
↑ ^2.0 ^2.1 მოსახლეობის 2002 წლის აღწერა. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (2002 წელი). ციტირების თარიღი: 30 დეკემბერი 2019.
↑ ხვადაგიანი ი. „სავაჭრო ამხანაგობა — შუამავალი“, კრებული „ინიციატივა ცვლილებებისთვის“ გვ. 113 — თბილისი, 2015, ISBN 978-9941-0-8204-7

[აღწერა_2014-1] 1.0 ^1.1 მოსახლეობის 2014 წლის აღწერა (არქივირებული). საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). ციტირების თარიღი: 30 დეკემბერი 2019.

[აღწერა_2002-2] 2.0 ^2.1 მოსახლეობის 2002 წლის აღწერა. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (2002 წელი). ციტირების თარიღი: 30 დეკემბერი 2019.

[3] ხვადაგიანი ი. „სავაჭრო ამხანაგობა — შუამავალი“, კრებული „ინიციატივა ცვლილებებისთვის“ გვ. 113 — თბილისი, 2015, ISBN 978-9941-0-8204-7

[1]

[2]

[3]

@@ ხაზი 49: / ხაზი 49: @@
 |კატეგორია ვიკისაწყობში =
 }}
-'''პირველი მაისი''' (ყოფილი '''საჭილაო''') — [[სოფელი]] [[საქართველო]]ში, [[სამეგრელო-ზემო სვანეთის მხარე|სამეგრელო-ზემო სვანეთის მხარის]] [[აბაშის მუნიციპალიტეტი|აბაშის მუნიციპალიტეტში]], [[თემი]]ს ცენტრი (სოფლები: პირველ მაისი, თხმელარი, გაუწყინარი, ქვიშანჭალა). მდებარეობს [[ოდიშ-გურიის დაბლობი|ოდიშის დაბლობზე]], [[მდინარე]] [[ცხენისწყალი|ცხენისწყლის]] მარჯვენა ნაპირას, ცხენისწყლისა და რიონის შესართავთან, [[ზღვის დონე|ზღვის დონიდან]] 13 [[მეტრი|მეტრზე]]. ქალაქ [[აბაშა|აბაშიდან]] სამხრეთით 9 [[კილომეტრი]]ს მანძილზე, უახლოესი რკინიგზის სადგური [[სამტრედია|სამტრედიიდან]] დაშორებულია 6,5 კილომეტრით. სოფელში არის საექიმო პუნქტი.
+'''პირველი მაისი''' (ყოფილი '''საჭილაო''') — [[სოფელი]] [[საქართველო]]ში, [[სამეგრელო-ზემო სვანეთის მხარე|სამეგრელო-ზემო სვანეთის მხარის]] [[აბაშის მუნიციპალიტეტი|აბაშის მუნიციპალიტეტში]], [[თემი]]ს ცენტრი (სოფლები: პირველ მაისი, [[თხმელარი]], [[გაუწყინარი]], [[ქვიშანჭალა]]). მდებარეობს [[ოდიშ-გურიის დაბლობი|ოდიშის დაბლობზე]], [[მდინარე]] [[ცხენისწყალი|ცხენისწყლის]] მარჯვენა ნაპირას, ცხენისწყლისა და რიონის შესართავთან, [[ზღვის დონე|ზღვის დონიდან]] 13 [[მეტრი|მეტრზე]]. ქალაქ [[აბაშა|აბაშიდან]] სამხრეთით 9 [[კილომეტრი]]ს მანძილზე, უახლოესი რკინიგზის სადგური [[სამტრედია|სამტრედიიდან]] დაშორებულია 6,5 კილომეტრით. სოფელში არის საექიმო პუნქტი.
 ==ისტორია==