გუდავა: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია]

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

შიდახაზური

14:38, 8 აპრილი 2020-ის ვერსია

გუდავა — სოფელი აფხაზეთში, გალის მუნიციპალიტეტში, სამურზაყანოს დაბლობზე, მდინარე ოქუმის მარცხენა ნაპირას, აჩიგვარის თემში. ზღვის დონიდან 20 მ, გალიდან 12 კმ, აჩიგვარიდან (უახლოესი რკინიგზის სადგური) 3 კმ. 1989 წელს სოფელში იყო 933 მცხოვრები.

ისტორიული სოფელი გუდავა მოიცავდა ახლანდელი სოფლების: პირველი გუდავის, მეორე გუდავისა და საკუთრივ გუდავის ტერიტორიებს. სოფლის თავდაპირველი სახელწოდება იყო გუდაყვა, რომელიც გვიანდელ ფეოდალურ ხანაში გუდავათი შეიცვალა, ხალხურ მეტყველებაში გეოგრაფიული სახელი გუდა ეწოდებოდა. ამ სახელწოდებით არის აღნიშნული იტალიელი მისიონერის არქანჯელო ლამბერტის მიერ შედგენილ რუკაზე (1654).

გუდავას ადგილზე ადამიანს ჯერ კიდევ ძვ. წ. II ათასწლეულის მიწურულში უცხოვრია. გვიანდელი ანტიკური ხანისა და ადრინდელი შუა საუკუნეების გუდავა — ქალაქის ტიპის დასახლება — ცნობილი იყო ზიგანისის (ბიზანტიური წყაროებით: ზიგანეოსი) სახელწოდებით. გვიანდელი ანტიკურ ხანაში გუდავა იმ ციხესიმაგრეთა სისტემაში შედიოდა, რომლებიც რომის იმპერიის მცირეაზიური პროვინციების მისადგომებს იცავდა. წერილიბით წყაროებში მოხსენიებულია ზიგანისის ციხე, სადაც IV-V საუკუნეების მიჯნაზე რომაელთა კოჰორტა (400-600-კაციანი რაზმი) მდგარა. VII-X საუკუნეებში ლაზიკის 4 საეპისკოპოსო კათედრიდან ერთ-ერთი გუდავაში იყო. გუდავაში დაკრძალულია ქრისტიანობისთვის წამებული კირიაკე, რომელიც დაიღუპა III–IV სს. მიჯნაზე, პირველ ქრისტიანთა დევნის დროს.

1970-1972 წლების არქეოლოგიური გათხრებისას (ხელმძღვანელი პარმენ ზაქარაია) გუდავაში აღმოჩნდა გეგმით მართკუთხა ფორმის ბანაკის გალავნისა და მცირე ეკლესიის ნაშთები, აგრეთვე გვიანდელი ანტიკური ხანისა და ადრინდელი შუა საუკუნეების ადგილობრივი და რომაული კერამიკა, მინის ჭურჭლის ნატეხები, რომაული მონეტები.

ლიტერატურა

ბერძენიშბვილი ნ., სავაზირო ფეოდალურ საქართველოში, მის წგ.: საქართველოს ისტორიის საკითხები, წგ. 3, თბ., 1966;
ზაქარაია პ., ლექვინაძე ვ., გუდავაში 1971 წ. ჩატარებული არქეოლოგიური გათხრების ანგარიში, კრ.: საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმის არქეოლოგიური ექსპედიციები, წგ. 3, თბ., 1974;
Ломоури Н., Из исторической географии древней Колхиды, «Вестник древней истории», 1957, №4;

ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 3, თბ., 1978. — გვ. 290.

ბერაძე თ., ლექვინაძე ვ., ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 2, თბ., 2012.

@@ ხაზი 1: / ხაზი 1: @@
-'''გუდავა''' — სოფელი [[აფხაზეთი|აფხაზეთში]], [[გალის მუნიციპალიტეტი|გალის მუნიციპალიტეტში]], [[სამურზაყანოს დაბლობი|სამურზაყანოს]] დაბლობზე, მდინარე ოქუმის მარცხენა ნაპირას, [[აჩიგვარა|აჩიგვარის]] თემში. ზღვის დონიდან 20 მ, გალიდან 12 კმ, აჩიგვარიდან (უახლოესი რკინიგზის სადგური) 3 კმ.
+'''გუდავა''' — სოფელი [[აფხაზეთი|აფხაზეთში]], [[გალის მუნიციპალიტეტი|გალის მუნიციპალიტეტში]], [[სამურზაყანოს დაბლობი|სამურზაყანოს]] დაბლობზე, მდინარე ოქუმის მარცხენა ნაპირას, [[აჩიგვარა|აჩიგვარის]] თემში. ზღვის დონიდან 20 მ, გალიდან 12 კმ, აჩიგვარიდან (უახლოესი რკინიგზის სადგური) 3 კმ. [[1989]] წელს სოფელში იყო 933 მცხოვრები.
-ისტორიული სოფელი გუდავა მოიცავდა ახლანდელი სოფლები [[პირველი გუდავა|პირველი გუდავის]], [[მეორე გუდავა|მეორე გუდავისა]] და საკუთრივ გუდავის ტერიტორიებს. იგი აღნიშნულია იტალიელი მისიონერის არქანჯელო ლამბერტის მიერ შედგენილ რუკაზე (1964). გუდავას ადგილზე ადამიანს ჯერ კიდევ ძვ. წ. II ათასწლეულის მიწურულში უცხოვრია. გვიანდელი ანტიკური ხანისა და ადრინდელი შუა საუკუნეების გუდავა - ქალაქის ტიპის დასახლება - ცნობილი იყო ''ზიგანისის'' სახელწოდებით. გვიანდელი ანტიკურ ხანაში გუდავა იმ ციხესიმაგრეთა სისტემაში შედიოდა, რომლებიც [[რომის იმპერია|რომის იმპერიის]] მცირეაზიური პროვინციების მისადგომებს იცავდა. წერილიბით წყაროებში მოხსენიებულია ზიგანისის ციხე, სადაც IV-V საუკუნეების მიჯნაზე რომაელთა კოჰორტა (400-600-კაციანი რაზმი) მდგარა. VII-X საუკუნეებში ლაზიკის 4 საეპისკოპოსო კათედრიდან ერთ-ერთი გუდავაში იყო.
+ისტორიული სოფელი გუდავა მოიცავდა ახლანდელი სოფლების: [[პირველი გუდავა|პირველი გუდავის]], [[მეორე გუდავა|მეორე გუდავისა]] და საკუთრივ გუდავის ტერიტორიებს. სოფლის თავდაპირველი სახელწოდება იყო გუდაყვა, რომელიც გვიანდელ ფეოდალურ ხანაში გუდავათი შეიცვალა, ხალხურ მეტყველებაში გეოგრაფიული სახელი გუდა ეწოდებოდა. ამ სახელწოდებით არის აღნიშნული იტალიელი მისიონერის [[არქანჯელო ლამბერტი]]ს მიერ შედგენილ რუკაზე ([[1654]]).
+გუდავას ადგილზე ადამიანს ჯერ კიდევ ძვ. წ. II ათასწლეულის მიწურულში უცხოვრია. გვიანდელი ანტიკური ხანისა და ადრინდელი შუა საუკუნეების გუდავა — ქალაქის ტიპის დასახლება — ცნობილი იყო ზიგანისის (ბიზანტიური წყაროებით: ზიგანეოსი) სახელწოდებით. გვიანდელი ანტიკურ ხანაში გუდავა იმ ციხესიმაგრეთა სისტემაში შედიოდა, რომლებიც [[რომის იმპერია|რომის იმპერიის]] მცირეაზიური პროვინციების მისადგომებს იცავდა. წერილიბით წყაროებში მოხსენიებულია ზიგანისის ციხე, სადაც IV-V საუკუნეების მიჯნაზე რომაელთა კოჰორტა (400-600-კაციანი რაზმი) მდგარა. VII-X საუკუნეებში [[ლაზიკა|ლაზიკის]] 4 საეპისკოპოსო კათედრიდან ერთ-ერთი გუდავაში იყო. გუდავაში დაკრძალულია ქრისტიანობისთვის წამებული კირიაკე, რომელიც დაიღუპა III–IV სს. მიჯნაზე, პირველ ქრისტიანთა დევნის დროს.
--1972 წლების არქეოლოგიური გათხრებისას (ხელმძღვანელი პ. ზაქარაია) გუდავაში აღმოჩნდა გამაგრებული სამხედრო ბანაკის (ციხის) გალავნის ნაშთები, აგრეთვე გვიანდელი ანტიკური ხანისა და ადრინდელი შუა საუკუნეების ადგილობრივი და რომაული კერამიკა, მინის ჭურჭლის ნატეხები, რომაული მონეტები.
-==ლიტერატურა==
+-1972 წლების არქეოლოგიური გათხრებისას (ხელმძღვანელი [[პარმენ ზაქარაია]]) გუდავაში აღმოჩნდა გეგმით მართკუთხა ფორმის ბანაკის გალავნისა და მცირე ეკლესიის ნაშთები, აგრეთვე გვიანდელი ანტიკური ხანისა და ადრინდელი შუა საუკუნეების ადგილობრივი და რომაული კერამიკა, მინის ჭურჭლის ნატეხები, რომაული მონეტები.
+==ლიტერატურა==
+* ბერძენიშბვილი ნ., სავაზირო ფეოდალურ საქართველოში, მის წგ.: საქართველოს ისტორიის საკითხები, წგ. 3, თბ., 1966;
+* ზაქარაია პ., ლექვინაძე ვ., გუდავაში 1971 წ. ჩატარებული არქეოლოგიური გათხრების ანგარიში, კრ.: საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმის არქეოლოგიური ექსპედიციები, წგ. 3, თბ., 1974;
+* Ломоури Н., Из исторической географии древней Колхиды, «Вестник древней истории», 1957, №4;
 {{ქსე|3|290}}
+{{ქე|2||ბერაძე თ., ლექვინაძე ვ.}}
 {{გალის მუნიციპალიტეტი}}