ლოკი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
დავამატე აღწერა |
|||
| ხაზი 15: | ხაზი 15: | ||
|მსგავსი არსებები = [[თორი (მითოლოგია)|თორი]] |
|მსგავსი არსებები = [[თორი (მითოლოგია)|თორი]] |
||
}} |
}} |
||
'''ლოკე''', ''ლოკი'' (''Loke, Loki, Lopt'') — ცეცხლის ღმერთი [[სკანდინავიური მითოლოგია|სკანდინავიურ მითოლოგიაში]]. [[იოტუნები|გიგანტების]], [[ფარგაუტი|ფარგაუტისა]] და [[ლაუფეი|ლაუფეის]] შვილი. მიუხედავად მისი [[იოტუნები|იოტუნორი]] წარმოშობისა [[ასები|ასებმა]] მაინც დართეს ნება, რომ მას [[ასგარდი|ასგარდში]] ეცხოვრა თავისი არაჩვეულებრივი გონებისა და ეშმაკობის გამო. |
'''ლოკე''', ''ლოკი'' (''Loke, Loki, Lopt'') — ცეცხლის ბოროტი და ცბიერი ღმერთი [[სკანდინავიური მითოლოგია|სკანდინავიურ მითოლოგიაში]]. [[იოტუნები|გიგანტების]], [[ფარგაუტი|ფარგაუტისა]] და [[ლაუფეი|ლაუფეის]] შვილი. მიუხედავად მისი [[იოტუნები|იოტუნორი]] წარმოშობისა [[ასები|ასებმა]] მაინც დართეს ნება, რომ მას [[ასგარდი|ასგარდში]] ეცხოვრა თავისი არაჩვეულებრივი გონებისა და ეშმაკობის გამო. |
||
== მითი და ლეგენდა == |
== მითი და ლეგენდა == |
||
ლოკეს აქვს ძალა, რომლითაც მას შეუძლია ნებისმიერი ცხოველის ფორმა მიიღოს და შეიცვალოს სქესიც კი. ნახევარი წლის მანძილზე იგი ცხენად ევლინებოდა სამყაროს. ცხენად ყოფნის პერიოდში მან გააჩინა რვაფეხიანი ულაყი [[სლეიპნირი]], რომელიც [[ოდინი]]ს ერთადერთ ეტალონად იქცა. |
ლოკეს აქვს ძალა, რომლითაც მას შეუძლია ნებისმიერი ცხოველის ფორმა მიიღოს და შეიცვალოს სქესიც კი. ნახევარი წლის მანძილზე იგი ცხენად ევლინებოდა სამყაროს. ცხენად ყოფნის პერიოდში მან გააჩინა რვაფეხიანი ულაყი [[სლეიპნირი]], რომელიც [[ოდინი]]ს ერთადერთ ეტალონად იქცა. |
||
ლოკე ბოროტი და ცბიერი ღვთაებაა. მისი ვერაგობის ეშიათ ღმერთებს, ადამიანებს, ჯუჯებს და გიგანტებს. მითოლოგიის თანახმად, მოთმინებიდან გამოსულმა ღმერთებმა ლოკი შეიპყრეს, მოსარჯულებლად დაიტოვეს მისი ნაშიერი ფენრირი, რომელიც დააბეს და განუწყვეტლივ ყმუოდა, მეორე-იორმუნგანდი ზღვაში მოისროლეს, სადაც დაუსრულებლივ იზრდებოდა, სანამ დედამიწას გარშემო არ შემოეგმანა, ხოლო ჰელი ქვესკნელში გააგზავნეს. ლოკე ჯერ ტყეში აგებულ ქოხში გაიქცა, სემდეგ აზების მოახლოება იგრძნო და ბადე მოქსოვა, თევზად ქცეული შიგ ჩახტა(მანამდე ბადე არ არსებობდა). ოდინი რომ დაინახა, ბადე ცეცხლში ისროლა, თვითონ წყალში ჩახტა. აზების მთავარმა ბადეში თევზების საჭერი შეიცნო, მსგავსი რამ თვითონაც დაამზადა და წყალში ისროლა, მაგრამ ლოკი დაუსხლტა. მაშინ ხელებით შებოჭა იგი და აიძულა ღმერთის სახე მიეღო. |
|||
ლოკეს სამი შვილი — [[ალი (სკანდინავიური მითოლოგია)|ალი]], [[ვალი (სკანდინავიური მითოლოგია)|ვალი]] და [[ნარვი]] — [[სიგინი|სიგინმა]] გაუჩინა. მას აგრეთვე სამი შვილი [[ანგრბოდა|ანგრბოდამ]] გაუჩინა. ესენი არიან სამი ყველაზე შიშისმგვრელი ქმნილებანი სკანდინავიურ [[პანთეონი|პანთეონში]]: |
ლოკეს სამი შვილი — [[ალი (სკანდინავიური მითოლოგია)|ალი]], [[ვალი (სკანდინავიური მითოლოგია)|ვალი]] და [[ნარვი]] — [[სიგინი|სიგინმა]] გაუჩინა. მას აგრეთვე სამი შვილი [[ანგრბოდა|ანგრბოდამ]] გაუჩინა. ესენი არიან სამი ყველაზე შიშისმგვრელი ქმნილებანი სკანდინავიურ [[პანთეონი|პანთეონში]]: |
||
| ხაზი 26: | ხაზი 28: | ||
მან ბევრი ბოროტება გაუკეთა სხვა [[ასები|ასებს]], მაგრამ მათ იგი მაინც სჭირდებოდათ თავისი მრავალი შესაძლებლობების გამო. მისი მიზეზით დაიღუპა ღმერთი [[ბალდარი]], რაც სხვა ღმერთების მრისხანების მიზეზი გახდა. |
მან ბევრი ბოროტება გაუკეთა სხვა [[ასები|ასებს]], მაგრამ მათ იგი მაინც სჭირდებოდათ თავისი მრავალი შესაძლებლობების გამო. მისი მიზეზით დაიღუპა ღმერთი [[ბალდარი]], რაც სხვა ღმერთების მრისხანების მიზეზი გახდა. |
||
ლოკეს ღალატით განრისხებულმა სხვა ღმერთებმა შეიპყრეს იგი, მიწისქვეშეთში, კლდეზე, მიაბეს და თავზე შხამიანი გველი დაადეს, რომელიც |
ლოკეს ღალატით განრისხებულმა სხვა ღმერთებმა შეიპყრეს იგი, მიწისქვეშეთში, კლდეზე, მიაბეს და თავზე შხამიანი გველი-ასპიტი დაადეს, რომელიც სახეზე მუდმივად აწვეთებდა შხამს, რომელიც საშინელ ტკივილს აყენებდა.გადმოცემით, სწორედ ამ დროს ხდება დედამიწაზე მიწისძვრა, მაგრამ ლოკეს ერთგული ცოლი, [[სიგინი]] გველის შხამს თასს აფარებს, რათა ლოკემ ტკივილი არ განიცადოს. როცა თასი ივსება და სიგინი მის დაცლას ცდილობს შხამის წვეთები მაინც ეცემა ლოკეს სახეზე და იგი ჯოჯოხეთურ ტკივილს განიცდის. ასე გრძელდებოდა ღმერთების დაისამდე, როცა ლოკის თავი ისევ უნდა აეშვა და ოდინის მოდგმას შებმოდა (რაგნაროკი). |
||
== ლიტერატურა == |
== ლიტერატურა == |
||
16:01, 12 სექტემბერი 2019-ის ვერსია
| ლოკე (ძვ.-სკანდ. Loke) | |
|---|---|
 სურათი XVIII საუკუნის ისლანდიური მანუსკრიპტიდან. ლოკე მის მიერ გამოგონილ სათევზაო ბადით. | |
| მითოლოგია: | სკანდინავიური მითოლოგია |
| სხვა კულტურებში: | Lóðurr |
| სქესი: | მამრობითი[1] და shapeshifter[2] [1] |
| რეგიონი: | სკანდინავია |
| მამა: | ფარბაუტი[3] |
| დედა: | ლაუვეი[3] |
| და-ძმა: | ბიულეისტი და ჰელბლინდი |
| მეუღლე: | სიგიუნი |
| შვილები: | Nari, Váli, იორმუნგანდი[3] , ფენრირი[3] , ჰელი[4] [5] [6] [3] და სლეიპნირი |
| მსგავსი არსებები: | თორი |
| გამოსახულებები | |
ლოკე, ლოკი (Loke, Loki, Lopt) — ცეცხლის ბოროტი და ცბიერი ღმერთი სკანდინავიურ მითოლოგიაში. გიგანტების, ფარგაუტისა და ლაუფეის შვილი. მიუხედავად მისი იოტუნორი წარმოშობისა ასებმა მაინც დართეს ნება, რომ მას ასგარდში ეცხოვრა თავისი არაჩვეულებრივი გონებისა და ეშმაკობის გამო.
მითი და ლეგენდა
ლოკეს აქვს ძალა, რომლითაც მას შეუძლია ნებისმიერი ცხოველის ფორმა მიიღოს და შეიცვალოს სქესიც კი. ნახევარი წლის მანძილზე იგი ცხენად ევლინებოდა სამყაროს. ცხენად ყოფნის პერიოდში მან გააჩინა რვაფეხიანი ულაყი სლეიპნირი, რომელიც ოდინის ერთადერთ ეტალონად იქცა.
ლოკე ბოროტი და ცბიერი ღვთაებაა. მისი ვერაგობის ეშიათ ღმერთებს, ადამიანებს, ჯუჯებს და გიგანტებს. მითოლოგიის თანახმად, მოთმინებიდან გამოსულმა ღმერთებმა ლოკი შეიპყრეს, მოსარჯულებლად დაიტოვეს მისი ნაშიერი ფენრირი, რომელიც დააბეს და განუწყვეტლივ ყმუოდა, მეორე-იორმუნგანდი ზღვაში მოისროლეს, სადაც დაუსრულებლივ იზრდებოდა, სანამ დედამიწას გარშემო არ შემოეგმანა, ხოლო ჰელი ქვესკნელში გააგზავნეს. ლოკე ჯერ ტყეში აგებულ ქოხში გაიქცა, სემდეგ აზების მოახლოება იგრძნო და ბადე მოქსოვა, თევზად ქცეული შიგ ჩახტა(მანამდე ბადე არ არსებობდა). ოდინი რომ დაინახა, ბადე ცეცხლში ისროლა, თვითონ წყალში ჩახტა. აზების მთავარმა ბადეში თევზების საჭერი შეიცნო, მსგავსი რამ თვითონაც დაამზადა და წყალში ისროლა, მაგრამ ლოკი დაუსხლტა. მაშინ ხელებით შებოჭა იგი და აიძულა ღმერთის სახე მიეღო.
ლოკეს სამი შვილი — ალი, ვალი და ნარვი — სიგინმა გაუჩინა. მას აგრეთვე სამი შვილი ანგრბოდამ გაუჩინა. ესენი არიან სამი ყველაზე შიშისმგვრელი ქმნილებანი სკანდინავიურ პანთეონში:
- იორმუნგანდი — ზღვის დიდი გველი;
- ფენრირი — მგელი-გიგანტი;
- ჰელი — გარდაცვლილთა სამეფოს ქალღმერთი.
მან ბევრი ბოროტება გაუკეთა სხვა ასებს, მაგრამ მათ იგი მაინც სჭირდებოდათ თავისი მრავალი შესაძლებლობების გამო. მისი მიზეზით დაიღუპა ღმერთი ბალდარი, რაც სხვა ღმერთების მრისხანების მიზეზი გახდა.
ლოკეს ღალატით განრისხებულმა სხვა ღმერთებმა შეიპყრეს იგი, მიწისქვეშეთში, კლდეზე, მიაბეს და თავზე შხამიანი გველი-ასპიტი დაადეს, რომელიც სახეზე მუდმივად აწვეთებდა შხამს, რომელიც საშინელ ტკივილს აყენებდა.გადმოცემით, სწორედ ამ დროს ხდება დედამიწაზე მიწისძვრა, მაგრამ ლოკეს ერთგული ცოლი, სიგინი გველის შხამს თასს აფარებს, რათა ლოკემ ტკივილი არ განიცადოს. როცა თასი ივსება და სიგინი მის დაცლას ცდილობს შხამის წვეთები მაინც ეცემა ლოკეს სახეზე და იგი ჯოჯოხეთურ ტკივილს განიცდის. ასე გრძელდებოდა ღმერთების დაისამდე, როცა ლოკის თავი ისევ უნდა აეშვა და ოდინის მოდგმას შებმოდა (რაგნაროკი).
ლიტერატურა
- Arvidsson, Stefan (2006). Aryan Idols: Indo-European Mythology as Ideology and Science. University of Chicago Press.
- Bellows, Henry Adams (1936). The Poetic Edda: Translated from the Icelandic with an Introduction and Notes. Princeton University Press. American Scandinavian Foundation.
- Calverley, William Slater (1899). Notes on the Early Sculptured Cross: Shrines in Monuments in the Present Diocese of Carlisle. T. Wilson.
- Dickins, Bruce (1915). Runic and Heroic Poems of the Old Teutonic Peoples. Cambridge University Press.
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 https://www.ne.se/uppslagsverk/encyklopedi/l%C3%A5ng/loke
- ↑ 2.0 2.1 https://norse-mythology.org/gods-and-creatures/others/sleipnir/
- ↑ 3.00 3.01 3.02 3.03 3.04 3.05 3.06 3.07 3.08 3.09 Локе // Энциклопедический словарь — СПб: Брокгауз — Ефрон, 1896. — Т. XVIIа. — С. 917.
- ↑ 4.0 4.1 Гела // Гейльброн — Германия — 1929. — Т. 15.
- ↑ 5.0 5.1 Геллия // Энциклопедический словарь — СПб: Брокгауз — Ефрон, 1892. — Т. VIII. — С. 281.
- ↑ 6.0 6.1 Ганзен П. Г. Гель, в мифологии // Энциклопедический словарь — СПб: Брокгауз — Ефрон, 1892. — Т. VIII. — С. 281.