ნისკარტმარწუხა (გვარი): განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
No edit summary |
||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
{{ტაქსოდაფა |
|||
| სახელი = ნისკარტმარწუხა |
|||
| სურათის ფაილი = Common Crossbill (Loxia curvirostra) on red-hot poker (Kniphofia sp.), Baltasound - geograph.org.uk - 1379136.jpg |
|||
| სურათის წარწერა = |
|||
| სურათის აღწერა = [[ნისკარტმარწუხა]] (Loxia curvirostra) |
|||
| სამეფო = ცხოველები |
|||
| ტიპი = [[ქორდიანები]] |
|||
| კლასი = [[ფრინველები]] |
|||
| რიგი = [[ბეღურასნაირნი]] |
|||
| ოჯახი = [[მთიულასებრნი]] |
|||
| გვარი = '''ნისკარტმარწუხა''' |
|||
| ლათ = {{Btname|Loxia|([[Linnaeus]], [[1758]])}} |
|||
| სექციის სახელი = |
|||
| სექციის ტექსტი = |
|||
| არეალის რუკა = |
|||
| არეალის რუკის წარწერა = |
|||
| არეალის რუკის სიგანე = |
|||
| არეალის ლეგენდა = |
|||
| დაცვის სტატუსი = |
|||
| ვიკისახეობები = Loxia |
|||
| commons = Category:Loxia |
|||
| iucn = |
|||
| itis = 179258 |
|||
| ncbi = 64794 |
|||
| eol = 18257 |
|||
| fw = 161534 |
|||
}} |
|||
'''ნისკარტმარწუხა''' ({{lang-la|Loxia}}) — [[ფრინველები|ფრინველთა]] [[გვარი (ბიოლოგია)|გვარი]] [[მთიულასებრნი|მთიულასებრთა]] [[ოჯახი (ბიოლოგია)|ოჯახისა]]. მათი სხეულის სიგრძეა 20 [[სმ]], იწონიან 30–58 [[გრამი|გ]]-ს. მათი ნისკარტის ზედა და ქვედა ბოლოები გადაჯვარედინებულია, რასაც იყენებს [[ნაძვი|ნაძვის]], [[ფიჭვი|ფიჭვისა]] და სხვა [[წიწვოვნები|წიწვოვნების]] გირჩიდან თესლის ამოსაღებად. მამალი შეფერილია მოწითალოდ, დედალი და ახალგაზრდა — მომწვანო. აერთიანებს 6 სახეობას:<ref name=ioc>{{cite web| editor1-last=Gill | editor1-first=Frank | editor2-last=Donsker | editor2-first=David | title=Finches, euphonias | work= World Bird List Version 5.2| url=http://www.worldbirdnames.org/bow/finches/ | publisher=International Ornithologists' Union| accessdate=5 June 2015 }}</ref> 1) [[ნისკარტმარწუხა]] (L. curvirostra) გავრცელებულია [[ევროპა|ევროპის]], ჩრდილო-დასავლეთი [[აფრიკა|აფრიკის]], [[ჩრდილოეთი აზია|ჩრდილოეთ]] და [[ცენტრალური აზია|ცენტრალური აზიის]], [[ფილიპინები|ფილიპინების]], [[ჩრდილოეთი ამერიკა|ჩრდილოეთ]] და [[ცენტრალური ამერიკა|ცენტრალური ამერიკის]] (სამხრეთით გვატემალამდე) [[წიწვოვანი ტყეები|წიწვოვან ტყეებში]]; 2) [[ფრთათეთრი ნისკარტმარწუხა]] (L. leucoptera) ბინადრობს ევროპის, აზიისა და ჩრდილოეთ ამერიკის ჩრდილოეთ ნაწილში; 3) [[მეფიჭვია ნისკარტმარწუხა]] (L. pityopsittacus) გავრცელებულია [[ჩრდილოეთი ევროპა|ჩრდილოეთ ევროპის]] ([[შოტლანდია|შოტლანდიიდან]] [[ურალის მთები|ურალამდე]]) [[ფიჭვი|ფიჭვის]] ტყეებში; 4) [[შოტლანდიური ნისკარტმარწუხა]] (L. scotica) გვხვდება მხოლოდ [[კალედონიის ტყე|კალედონიის ტყეში]]; 5) [[ისპანიოლური ნისკარტმარწუხა]] (L. megaplaga) გავრცელებულია მხოლოდ კუნძულ [[ჰაიტი (კუნძული)|ჰაიტზე]] და 6) [[კასიის ნისკარტმარწუხა]] (L. sinesciuris) გვხვდება [[აიდაჰოს შტატი|აიდაჰოს შტატში]], სახეობად გამოიყო [[2009]] წელს. ზოგჯერ ცალკე სახეობად გამოყოფენ ციმბირულ ნისკარტმარწუხას. გავრავლების ვადა დამოკიდებულია საკვების რაოდენობაზე; უხვმოსავლიან წელს ნისკარტმარწუხა შესაძლოა ზამთარშიც გამრავლდეს. ბუდე ხეზეა განთავსებული და სქელი კედლები აქვს, შიგ ჩაფენილია ბუმბული და ბეწვი. დებს 3–5 კვერცხს; კრუხობს მხოლოდ დედალი. ნისკარტმარწუხა უმთავრესად იკვებება წიწვოვანთა თესლებით, იშვიათად — მწერებით. |
'''ნისკარტმარწუხა''' ({{lang-la|Loxia}}) — [[ფრინველები|ფრინველთა]] [[გვარი (ბიოლოგია)|გვარი]] [[მთიულასებრნი|მთიულასებრთა]] [[ოჯახი (ბიოლოგია)|ოჯახისა]]. მათი სხეულის სიგრძეა 20 [[სმ]], იწონიან 30–58 [[გრამი|გ]]-ს. მათი ნისკარტის ზედა და ქვედა ბოლოები გადაჯვარედინებულია, რასაც იყენებს [[ნაძვი|ნაძვის]], [[ფიჭვი|ფიჭვისა]] და სხვა [[წიწვოვნები|წიწვოვნების]] გირჩიდან თესლის ამოსაღებად. მამალი შეფერილია მოწითალოდ, დედალი და ახალგაზრდა — მომწვანო. აერთიანებს 6 სახეობას:<ref name=ioc>{{cite web| editor1-last=Gill | editor1-first=Frank | editor2-last=Donsker | editor2-first=David | title=Finches, euphonias | work= World Bird List Version 5.2| url=http://www.worldbirdnames.org/bow/finches/ | publisher=International Ornithologists' Union| accessdate=5 June 2015 }}</ref> 1) [[ნისკარტმარწუხა]] (L. curvirostra) გავრცელებულია [[ევროპა|ევროპის]], ჩრდილო-დასავლეთი [[აფრიკა|აფრიკის]], [[ჩრდილოეთი აზია|ჩრდილოეთ]] და [[ცენტრალური აზია|ცენტრალური აზიის]], [[ფილიპინები|ფილიპინების]], [[ჩრდილოეთი ამერიკა|ჩრდილოეთ]] და [[ცენტრალური ამერიკა|ცენტრალური ამერიკის]] (სამხრეთით გვატემალამდე) [[წიწვოვანი ტყეები|წიწვოვან ტყეებში]]; 2) [[ფრთათეთრი ნისკარტმარწუხა]] (L. leucoptera) ბინადრობს ევროპის, აზიისა და ჩრდილოეთ ამერიკის ჩრდილოეთ ნაწილში; 3) [[მეფიჭვია ნისკარტმარწუხა]] (L. pityopsittacus) გავრცელებულია [[ჩრდილოეთი ევროპა|ჩრდილოეთ ევროპის]] ([[შოტლანდია|შოტლანდიიდან]] [[ურალის მთები|ურალამდე]]) [[ფიჭვი|ფიჭვის]] ტყეებში; 4) [[შოტლანდიური ნისკარტმარწუხა]] (L. scotica) გვხვდება მხოლოდ [[კალედონიის ტყე|კალედონიის ტყეში]]; 5) [[ისპანიოლური ნისკარტმარწუხა]] (L. megaplaga) გავრცელებულია მხოლოდ კუნძულ [[ჰაიტი (კუნძული)|ჰაიტზე]] და 6) [[კასიის ნისკარტმარწუხა]] (L. sinesciuris) გვხვდება [[აიდაჰოს შტატი|აიდაჰოს შტატში]], სახეობად გამოიყო [[2009]] წელს. ზოგჯერ ცალკე სახეობად გამოყოფენ ციმბირულ ნისკარტმარწუხას. გავრავლების ვადა დამოკიდებულია საკვების რაოდენობაზე; უხვმოსავლიან წელს ნისკარტმარწუხა შესაძლოა ზამთარშიც გამრავლდეს. ბუდე ხეზეა განთავსებული და სქელი კედლები აქვს, შიგ ჩაფენილია ბუმბული და ბეწვი. დებს 3–5 კვერცხს; კრუხობს მხოლოდ დედალი. ნისკარტმარწუხა უმთავრესად იკვებება წიწვოვანთა თესლებით, იშვიათად — მწერებით. |
||
19:14, 31 იანვარი 2019-ის ვერსია
| ნისკარტმარწუხა | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
_on_red-hot_poker_(Kniphofia_sp.),_Baltasound_-_geograph.org.uk_-_1379136.jpg) ნისკარტმარწუხა (Loxia curvirostra) | |||||||||||||
| მეცნიერული კლასიფიკაცია | |||||||||||||
| |||||||||||||
| ლათინური სახელი | |||||||||||||
| Loxia (Linnaeus, 1758) | |||||||||||||
| |||||||||||||
ნისკარტმარწუხა (ლათ. Loxia) — ფრინველთა გვარი მთიულასებრთა ოჯახისა. მათი სხეულის სიგრძეა 20 სმ, იწონიან 30–58 გ-ს. მათი ნისკარტის ზედა და ქვედა ბოლოები გადაჯვარედინებულია, რასაც იყენებს ნაძვის, ფიჭვისა და სხვა წიწვოვნების გირჩიდან თესლის ამოსაღებად. მამალი შეფერილია მოწითალოდ, დედალი და ახალგაზრდა — მომწვანო. აერთიანებს 6 სახეობას:[1] 1) ნისკარტმარწუხა (L. curvirostra) გავრცელებულია ევროპის, ჩრდილო-დასავლეთი აფრიკის, ჩრდილოეთ და ცენტრალური აზიის, ფილიპინების, ჩრდილოეთ და ცენტრალური ამერიკის (სამხრეთით გვატემალამდე) წიწვოვან ტყეებში; 2) ფრთათეთრი ნისკარტმარწუხა (L. leucoptera) ბინადრობს ევროპის, აზიისა და ჩრდილოეთ ამერიკის ჩრდილოეთ ნაწილში; 3) მეფიჭვია ნისკარტმარწუხა (L. pityopsittacus) გავრცელებულია ჩრდილოეთ ევროპის (შოტლანდიიდან ურალამდე) ფიჭვის ტყეებში; 4) შოტლანდიური ნისკარტმარწუხა (L. scotica) გვხვდება მხოლოდ კალედონიის ტყეში; 5) ისპანიოლური ნისკარტმარწუხა (L. megaplaga) გავრცელებულია მხოლოდ კუნძულ ჰაიტზე და 6) კასიის ნისკარტმარწუხა (L. sinesciuris) გვხვდება აიდაჰოს შტატში, სახეობად გამოიყო 2009 წელს. ზოგჯერ ცალკე სახეობად გამოყოფენ ციმბირულ ნისკარტმარწუხას. გავრავლების ვადა დამოკიდებულია საკვების რაოდენობაზე; უხვმოსავლიან წელს ნისკარტმარწუხა შესაძლოა ზამთარშიც გამრავლდეს. ბუდე ხეზეა განთავსებული და სქელი კედლები აქვს, შიგ ჩაფენილია ბუმბული და ბეწვი. დებს 3–5 კვერცხს; კრუხობს მხოლოდ დედალი. ნისკარტმარწუხა უმთავრესად იკვებება წიწვოვანთა თესლებით, იშვიათად — მწერებით.
რესურსები ინტერნეტში
- ნისკარტმარწუხა — სტატია დიდი საბჭოთა ენციკლოპედიიდან (რუსული)
სქოლიო
- ↑ Finches, euphonias. World Bird List Version 5.2. International Ornithologists' Union. ციტირების თარიღი: 5 June 2015.