ლიხის ქედი: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 19: | ხაზი 19: | ||
| ვიკისაწყობი = |
| ვიკისაწყობი = |
||
}} |
}} |
||
⚫ | '''ლიხის ქედი''', '''სურამის ქედი''' — [[კავკასიონი]]სა და [[მცირე კავკასიონი]]ს მთათა სისტემების დამაკავშირებელი სუბმერიდიანული ქედი, რომელიც [[საქართველო]]ს ყოფს აღმოსავლეთ და დასავლეთ ნაწილებად (ძვ. წყაროებით „ლიხთიმერად“ და „ლიხთამერად“). ლიხის ქედი [[კასპიის ზღვა|კასპიისა]] და [[შავი ზღვა|შავი ზღვების]] წყალგამყოფია. შუა მონაკვეთი [[ტექტონიკა|ტექტონიკურად]] ეკუთვნის ძირულის კრისტალურ მასივს, ჩრდილოეთი — [[კავკასიონი|კავკასიონს]], სამხრეთი — [[მცირე კავკასიონი|მცირე კავკასიონს]]. ქედის სიგრძე [[ერწო (უღელტეხილი)|ერწოს უღელტეხილიდან]] [[ლომისმთა]]მდე 102 კმ-ია. აბსოლუტური სიმაღლე ცვალებადობს 900-2471 მ ფარგლებში. მწვერვალებიდან აღსანიშნავია: [[ალხაშენდა]] (2319 მ), [[რიბისი]] (2470 მ), [[ბილურთა]] (2166 მ), [[რუსთავი (ლიხის ქედი)|რუსთავი]] (1926 მ), [[ლოხონი]] (1925), [[შვილდისი]] (1443 მ), [[კაპრებისმთა]] (1177 მ), [[ედისჯვარი]] (1320 მ), [[საბუეთი]] (1248 მ), [[წაქვა (მთა)|წაქვა]] (1220 მ), [[ვირიგვერდი]] (1644 მ); უღელტეხილებიდან — [[ჯვრის უღელტეხილი (ლიხის ქედი)|ჯვარი]] (936 მ), [[რიკოთის უღელტეხილი|რიკოთი]] (999 მ), ფონა და სხვა. |
||
[[ფაილი:Rikotisgvirabi.JPG|მინი|200პქ|მარცხნივ|რიკოთის გვირაბი ლიხის ქედის ქვეშ]] |
|||
⚫ | '''ლიხის ქედი''' |
||
⚫ | |||
ლიხის ქედი ასრულებს კლიმატგამყოფის როლს, მაგრამ [[კოლხეთი]]სა და [[აღმოსავლეთი საქართველო|აღმოსავლეთ საქართველოს]] კლიმატურ-ბოტანიკური ოლქების საზღვარი წყალგამყოფს კი არ მიუყვება, არამედ — ქედის აღმოსავლეთ კალთებს. ქედის უმეტესი ნაწილი ფართოფოთლოვანი ტყითაა შემოსილი ([[მუხა]], [[რცხილა]], [[წაბლი]], [[წიფელი]]). განაპირა ჩრდილოეთ და სამხრეთ ნაწილებში წიწვიანებიცაა. სუბალპური და ალპური მდელოები მხოლოდ უკიდურეს ჩრდილოეთ ბოლოზეა (მთები რიბისი და ალხაშენდა). სხვა უტყეო უბნები ანთროპოგენური წარმოშობისაა. ქედში გაყვანილია წიფის სარკინიგზო და რიკოთქვეშა საავტომობილო გვირაბები, ხოლო ქედზე გადის [[ხაშური]]-[[ზესტაფონი]]ს და გომი-საჩხერის საავტომობილო გზები. |
ლიხის ქედი ასრულებს კლიმატგამყოფის როლს, მაგრამ [[კოლხეთი]]სა და [[აღმოსავლეთი საქართველო|აღმოსავლეთ საქართველოს]] კლიმატურ-ბოტანიკური ოლქების საზღვარი წყალგამყოფს კი არ მიუყვება, არამედ — ქედის აღმოსავლეთ კალთებს. ქედის უმეტესი ნაწილი ფართოფოთლოვანი ტყითაა შემოსილი ([[მუხა]], [[რცხილა]], [[წაბლი]], [[წიფელი]]). განაპირა ჩრდილოეთ და სამხრეთ ნაწილებში წიწვიანებიცაა. სუბალპური და ალპური მდელოები მხოლოდ უკიდურეს ჩრდილოეთ ბოლოზეა (მთები რიბისი და ალხაშენდა). სხვა უტყეო უბნები ანთროპოგენური წარმოშობისაა. ქედში გაყვანილია წიფის სარკინიგზო და რიკოთქვეშა საავტომობილო გვირაბები, ხოლო ქედზე გადის [[ხაშური]]-[[ზესტაფონი]]ს და გომი-საჩხერის საავტომობილო გზები. |
||
⚫ | |||
== ლიტერატურა == |
== ლიტერატურა == |
18:36, 26 ივლისი 2018-ის ვერსია
ლიხის ქედი | |
---|---|
ლიხის ქედის ლანდშაფტი | |
კოორდინატები: 42°11′54″ ჩ. გ. 43°29′54″ ა. გ. / 42.19833° ჩ. გ. 43.49833° ა. გ. | |
ქვეყანა | საქართველო |
უმაღლესი წერტილი | რიბისი |
სიმაღლე | 2470 მ |
სიგრძე | 102 კმ |
ლიხის ქედი, სურამის ქედი — კავკასიონისა და მცირე კავკასიონის მთათა სისტემების დამაკავშირებელი სუბმერიდიანული ქედი, რომელიც საქართველოს ყოფს აღმოსავლეთ და დასავლეთ ნაწილებად (ძვ. წყაროებით „ლიხთიმერად“ და „ლიხთამერად“). ლიხის ქედი კასპიისა და შავი ზღვების წყალგამყოფია. შუა მონაკვეთი ტექტონიკურად ეკუთვნის ძირულის კრისტალურ მასივს, ჩრდილოეთი — კავკასიონს, სამხრეთი — მცირე კავკასიონს. ქედის სიგრძე ერწოს უღელტეხილიდან ლომისმთამდე 102 კმ-ია. აბსოლუტური სიმაღლე ცვალებადობს 900-2471 მ ფარგლებში. მწვერვალებიდან აღსანიშნავია: ალხაშენდა (2319 მ), რიბისი (2470 მ), ბილურთა (2166 მ), რუსთავი (1926 მ), ლოხონი (1925), შვილდისი (1443 მ), კაპრებისმთა (1177 მ), ედისჯვარი (1320 მ), საბუეთი (1248 მ), წაქვა (1220 მ), ვირიგვერდი (1644 მ); უღელტეხილებიდან — ჯვარი (936 მ), რიკოთი (999 მ), ფონა და სხვა.
ლიხის ქედი ასრულებს კლიმატგამყოფის როლს, მაგრამ კოლხეთისა და აღმოსავლეთ საქართველოს კლიმატურ-ბოტანიკური ოლქების საზღვარი წყალგამყოფს კი არ მიუყვება, არამედ — ქედის აღმოსავლეთ კალთებს. ქედის უმეტესი ნაწილი ფართოფოთლოვანი ტყითაა შემოსილი (მუხა, რცხილა, წაბლი, წიფელი). განაპირა ჩრდილოეთ და სამხრეთ ნაწილებში წიწვიანებიცაა. სუბალპური და ალპური მდელოები მხოლოდ უკიდურეს ჩრდილოეთ ბოლოზეა (მთები რიბისი და ალხაშენდა). სხვა უტყეო უბნები ანთროპოგენური წარმოშობისაა. ქედში გაყვანილია წიფის სარკინიგზო და რიკოთქვეშა საავტომობილო გვირაბები, ხოლო ქედზე გადის ხაშური-ზესტაფონის და გომი-საჩხერის საავტომობილო გზები.
ლიტერატურა
- მარუაშვილი ლ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 6, თბ., 1983. — გვ. 271.