ჭარბტენიანი ტერიტორიები: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
მ დაემატა კატეგორია:წყალსატევები გაჯეტ HotCat-ით |
No edit summary |
||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
[[ფაილი:Mangrove trees in Everglades.JPG|thumb|მანგროვიანი ჭაობი აშშ-ში, ფლორიდა, ევერგლეიდსი]] |
[[ფაილი:Mangrove trees in Everglades.JPG|thumb|მანგროვიანი ჭაობი აშშ-ში, ფლორიდა, ევერგლეიდსი]] |
||
[[ფაილი:Tourbière 03 - Parc de Frontenac - Juillet 2008.jpg|მინი|ტორფიანი ჭაობი]] |
[[ფაილი:Tourbière 03 - Parc de Frontenac - Juillet 2008.jpg|მინი|ტორფიანი ჭაობი]] |
||
'''ჭარბტენიანი ტერიტორიები'''<ref>[http://www.nplg.gov.ge/gwdict/index.php?a=term&d=4&t=4654 ჭარბტენიანი ტერიტორიები — საქართველოს საკანონმდებლო ტერმინთა ლექსიკონი]</ref> ან '''წყალ-ჭაობიანი ადგილი'''<ref>[http://bio.dict.ge/ka/word/74060/wetland/ წყალ-ჭაობიანი ადგილი — ინგლისურ-ქართული ბიოლოგიური ლექსიკონი]</ref> ({{lang-en|Wetland}}) — მუდმივად ან სეზონურად დატბორილი ადგილი, რომელიც წარმოდგენილია როგორც დამოუკიდებელი [[ეკოსისტემა]]. ჭარბტენიანი ტერიტორიები ქმნიან თბილ |
'''ჭარბტენიანი ტერიტორიები'''<ref>[http://www.nplg.gov.ge/gwdict/index.php?a=term&d=4&t=4654 ჭარბტენიანი ტერიტორიები — საქართველოს საკანონმდებლო ტერმინთა ლექსიკონი]</ref> ან '''წყალ-ჭაობიანი ადგილი'''<ref>[http://bio.dict.ge/ka/word/74060/wetland/ წყალ-ჭაობიანი ადგილი — ინგლისურ-ქართული ბიოლოგიური ლექსიკონი]</ref> ({{lang-en|Wetland}}) — მუდმივად ან სეზონურად დატბორილი ადგილი, რომელიც წარმოდგენილია როგორც დამოუკიდებელი [[ეკოსისტემა]]. ჭარბტენიანი ტერიტორიები ქმნიან თბილ წყალსატევებს [[თევზსაშენი|თევზსაშენებისათვის]], უხვბალახიან საძოვრებს [[მსხვილი რქოსანი საქონელი]]სათვის და ხელსაყრელ ჰაბიტატებს [[ცხოველები|გარეული ცხოველებისათვის]]. ჭარბტენიანი ტერიტორიები მთელი [[ხმელეთი]]ს 6% მოიცავს და თითქმის ყველგან გვხვდება, [[ტუნდრა|ტუნდრიდან]] დაწყებული [[ტროპიკები|ტროპიკებამდე]] დამთავრებული. ჭარბტენიანი ტერიტორიები აერთიენებს კონტინენტსშიდა, სანაპიროებისა და ზღვის ჰაბიტატების ფართო სპექტრს, სადაც მიწა და წყალი ერთმანეთს ხვდება. ისინი [[ესტუარი|ესტუარებს]], დატბორილ დაბლობებს, მტკნარწყლიან [[ჭაობი|ჭაობებს]], [[მანგროს ტყეები|მანგროს ტყეებს]], [[ტორფი]]ან მიწებს მოიცავს. |
||
ჭარბტენიანი ტერიტორიები ასრულებს ძირითად ეკოლოგიურ ფუნქციებს, არეგულირებს წყლის რეჟიმს და [[ბიომრავალფეროვნება|ბიომრავალფეროვნების]] წყაროებს გენეტიკისა და ეკოსისტემის დონეზე, გამოირჩევა დიდი ეკონომიკური, სამეცნიერო, კულტურული და რეკრეაციული მნიშვნელობით, ასრულებს სასიცოცხლო მნიშვნელობის როლს [[კლიმატის ცვლილება|კლიმატის ცვლილების]] შედეგების შემსუბუქებისა და ადაპტაციისათვის; მისი მზარდი ხელყოფა აუნაზღაურებელ ზიანს აყენებს [[გარემო]]ს და [[ეკოსისტემა]]ს; [[ჭაობი]] არის მიმდებარე ტერიტორიის დატბორვის თავიდან აცლების საშუალება, წყლის „ბუნებრივი ფილტრი“, გადამფრენი ფრინველების დროებით საბინადრო, დასვენების და გამრავლების ადგილი, ეკოტურიზმის განვითარების პოტენციური ტერიტორია და სხვა.<ref>[http://www.newposts.ge/?l=G&id=29771 ჭარბტენიანი ტერიტორიების საერთაშორისო დღე]</ref> |
ჭარბტენიანი ტერიტორიები ასრულებს ძირითად ეკოლოგიურ ფუნქციებს, არეგულირებს წყლის რეჟიმს და [[ბიომრავალფეროვნება|ბიომრავალფეროვნების]] წყაროებს გენეტიკისა და ეკოსისტემის დონეზე, გამოირჩევა დიდი ეკონომიკური, სამეცნიერო, კულტურული და რეკრეაციული მნიშვნელობით, ასრულებს სასიცოცხლო მნიშვნელობის როლს [[კლიმატის ცვლილება|კლიმატის ცვლილების]] შედეგების შემსუბუქებისა და ადაპტაციისათვის; მისი მზარდი ხელყოფა აუნაზღაურებელ ზიანს აყენებს [[გარემო]]ს და [[ეკოსისტემა]]ს; [[ჭაობი]] არის მიმდებარე ტერიტორიის დატბორვის თავიდან აცლების საშუალება, წყლის „ბუნებრივი ფილტრი“, გადამფრენი ფრინველების დროებით საბინადრო, დასვენების და გამრავლების ადგილი, ეკოტურიზმის განვითარების პოტენციური ტერიტორია და სხვა.<ref>[http://www.newposts.ge/?l=G&id=29771 ჭარბტენიანი ტერიტორიების საერთაშორისო დღე]</ref> |
||
08:08, 22 თებერვალი 2018-ის ვერსია
ჭარბტენიანი ტერიტორიები[1] ან წყალ-ჭაობიანი ადგილი[2] (ინგლ. Wetland) — მუდმივად ან სეზონურად დატბორილი ადგილი, რომელიც წარმოდგენილია როგორც დამოუკიდებელი ეკოსისტემა. ჭარბტენიანი ტერიტორიები ქმნიან თბილ წყალსატევებს თევზსაშენებისათვის, უხვბალახიან საძოვრებს მსხვილი რქოსანი საქონელისათვის და ხელსაყრელ ჰაბიტატებს გარეული ცხოველებისათვის. ჭარბტენიანი ტერიტორიები მთელი ხმელეთის 6% მოიცავს და თითქმის ყველგან გვხვდება, ტუნდრიდან დაწყებული ტროპიკებამდე დამთავრებული. ჭარბტენიანი ტერიტორიები აერთიენებს კონტინენტსშიდა, სანაპიროებისა და ზღვის ჰაბიტატების ფართო სპექტრს, სადაც მიწა და წყალი ერთმანეთს ხვდება. ისინი ესტუარებს, დატბორილ დაბლობებს, მტკნარწყლიან ჭაობებს, მანგროს ტყეებს, ტორფიან მიწებს მოიცავს.
ჭარბტენიანი ტერიტორიები ასრულებს ძირითად ეკოლოგიურ ფუნქციებს, არეგულირებს წყლის რეჟიმს და ბიომრავალფეროვნების წყაროებს გენეტიკისა და ეკოსისტემის დონეზე, გამოირჩევა დიდი ეკონომიკური, სამეცნიერო, კულტურული და რეკრეაციული მნიშვნელობით, ასრულებს სასიცოცხლო მნიშვნელობის როლს კლიმატის ცვლილების შედეგების შემსუბუქებისა და ადაპტაციისათვის; მისი მზარდი ხელყოფა აუნაზღაურებელ ზიანს აყენებს გარემოს და ეკოსისტემას; ჭაობი არის მიმდებარე ტერიტორიის დატბორვის თავიდან აცლების საშუალება, წყლის „ბუნებრივი ფილტრი“, გადამფრენი ფრინველების დროებით საბინადრო, დასვენების და გამრავლების ადგილი, ეკოტურიზმის განვითარების პოტენციური ტერიტორია და სხვა.[3]
საქართველოში საერთაშორისო მნიშვნელობის მქონე ჭარბტენიანი ტერიტორიები გვხვდება ქობულეთის დაცულ ტერიტორიებსა და კოლხეთის ეროვნულ პარკში.[4] მსოფლიო ჭარბტენიანი ტერიტორიების დაცვის დღედ გამოცხადებულია 2 თებერვალი. მსოფლიო ჭარბტენიანი ტერიტორიების შესახებ კონვენციას 1971 წლის 2 თებერვალს ირანის ქალაქ რამსარში მოეწერა ხელი. კონვენცია უზრუნველყოფს წყალჭარბი ტერიტორიების შენარჩუნებას და წყლის ფრინველების არსებობისათვის აუცილებელ საბინადრო ადგილების დაცვას მთელს მსოფლიოში.[5]
სქოლიო
