დავით X: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
იარლიყი: წყაროს რედაქტირება 2017
No edit summary
იარლიყი: წყაროს რედაქტირება 2017
ხაზი 21: ხაზი 21:
|გარდაცვალების ადგილი = [[თბილისი]]
|გარდაცვალების ადგილი = [[თბილისი]]
|ქორწინება = 1.ნესტან-დარეჯანი (მირანგული)<br />2.თამარი
|ქორწინება = 1.ნესტან-დარეჯანი (მირანგული)<br />2.თამარი
|შვილები = 3 ქალიშვილი და 5 ვაჟიშვილი 1.[[ლუარსაბ I]]<br />2. დიმიტრი<br />3.ბეჟანი<br />4.ადარნასე<br />5.რამაზი
|შვილები = 3 ქალიშვილი და 5 ვაჟიშვილი:<br/> 1.[[ლუარსაბ I]]<br />2. დიმიტრი<br />3.ბეჟანი<br />4.ადარნასე<br />5.რამაზი
|დინასტია = [[ბაგრატიონები]]
|დინასტია = [[ბაგრატიონები]]
|მამა = [[კონსტანტინე II (ქართლის მეფე)|კონსტანტინე II]]
|მამა = [[კონსტანტინე II (ქართლის მეფე)|კონსტანტინე II]]

16:23, 29 ივლისი 2017-ის ვერსია

დავით X
ქართლის მეფე
მმართ. დასაწყისი: 1505
მმართ. დასასრული: 1525
წინამორბედი: კონსტანტინე II
მემკვიდრე: გიორგი IX
პირადი ცხოვრება
დაბ. თარიღი: 1482
გარდ. თარიღი: 1526
გარდ. ადგილი: თბილისი
მეუღლე: 1.ნესტან-დარეჯანი (მირანგული)
2.თამარი
შვილები: 3 ქალიშვილი და 5 ვაჟიშვილი:
1.ლუარსაბ I
2. დიმიტრი
3.ბეჟანი
4.ადარნასე
5.რამაზი
დინასტია: ბაგრატიონები
მამა: კონსტანტინე II
დედა: თამარი

დავით X (დ. 1482 — გ. 1526) — ქართლის მეფე 1505-1525, კონსტანტინე II-ის ძე.

მისი მეფობის დროს საქართველოს მეფე-მთავრებს შორის შინაფეოდალური ბრძოლა გრძელდებოდა, 1509 წლის აგვისტოში იმერეთის მეფემ ალექსანდრე II-მ დაიპყრო ქ. გორი და ქართლის ჩრდილო-დასავლეთი ნაწილი, რომელიც დავით X-მ 1510-ში დაიბრუნა. დავით X-ს ებრძოდა და ქართლს არბევდა კახეთის მეფე გიორგი II (ავგიორგი). მის წინააღმდეგ ბრძოლა დავითის უმცროსმა ძმამ, ბაგრატ მუხრანბატონმა იკისრა. 1513 წელს, როდესაც ბაგრატმა ავგიორგი შეიპყრო, დავით X-მ კახეთის სამეფო გააუქმა და ქართლს შემოუერთა. გიორგი მეორის მემკვიდრე, მცირეწლოვანი ლევანი მისმა მომხრე თავადებმა გადამალეს.

1518 წელს ქართლს ირანელები შემოესიენ შაჰ ისმაილ I-ის მეთაურობით. დავით X-მ შაჰს მორჩილება აღუთქვა და ყოველწლიურად 300 საპალნე აბრეშუმის გადახდა იკისრა. კახეთის თავადებმა უფლისწული ლევანი მეფედ დასვეს. დავით X-მ კვლავ დაიპყრო კახეთი. ლევანი მაღნარის ციხეში გამაგრდა. დავით X-მ ალყა შემოარტყა ციხეს, მაგრამ ქართლში ოსმალთა რაზმის შემოსევის გამო იძულებული გახდა ალყა მოეხსნა და ქართლში დაბრუნებულიყო. ოსმალების განდევნის შემდეგ ლევანმა გაიმარჯვა. დავით X-მ ლევანი კახეთის მეფედ ცნო და მასთან მტრის წინააღმდეგ ერთობლივი ბრძოლის კავშირი დადო.

1522 წელს დავით X-მ უარი თქვა ისლამის მიღებაზე, რის გამოც ქართლს ისევ სპარსელები შეესივნენ. დავით მეფეს ისმაილ I-ის წინააღმდეგ თელეთის ბრძოლაში დამარცხება მოუწია, რის შემდეგაც თბილისის ციხეში ყიზილბაშები ჩადგნენ. 1524 წელს ისმაილ I-ის გარდაცვალების შემდეგ, დავით X-მ თბილისი აიღო და ქართლის საზღვრებში შემოსახლებული თურქმანები განდევნა. 1525 წელს ტახტი თავის ძმას — გიორგის გადასცა, თავად ბერად აღიკვეცა დამიანეს სახელით. მოგვიანებით მისმა ვაჟმა, ლუარსაბ I-მა შეძლო თავზე ქართლის გვირგვინის დადგმა.

ლიტერატურა

  • ჯამბურია გ., ქსე, ტ. 3, გვ. 336, თბ., 1978
წინამორბედი:
კონსტანტინე II
ქართლის მეფე
1505 - 1525
შემდეგი:
გიორგი IX