ფარავანი: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 31: ხაზი 31:
|ვიკისაწყობი =Category:Paravani Lake
|ვიკისაწყობი =Category:Paravani Lake
}}
}}
'''ფარავანი''' — ვულკანურ-ტექტონიკური ტიპის ტბა [[საქართველო|სამხრეთ საქართველოში]], [[ნინოწმინდის მუნიციპალიტეტი|ნინოწმინდის მუნიციპალიტეტში]]. წარმოადგენს ზედაპირის ფართობით [[საქართველო]]ს უდიდეს ტბას. გაწოლილია [[სამსარის ქედი|სამსარისა]] და [[ჯავახეთის ქედი|ჯავახეთის ქედებს]] შორის მდებარე ქვაბულში, [[ზღვის დონე|ზღვის დონიდან]] 2073 მ სიმაღლეზე. ფარავნის ტბის სარკის ფართობია 37,5 კმ², აუზის ფართობი 234 კმ². ტბის მაქსიმალური სიღრმეა 3,3 მ, საშუალო სიღრმე 2,2, მ. წყლის მოცულობა 91 კმ³. წყლის დონე ყველაზე დაბალია ოქტომბერ-ნოემბერში, ყველაზე მაღალი მაის-ივნისში. ტბა გაყინულია [[ზამთარი|ზამთარში]], ყინულის სისქე ირყევა 47-73 სმ შორის. საზრდოობს [[მიწისქვეშა წყალი|მიწისქვეშა]], [[თოვლი]]სა და [[წვიმა|წვიმის წყლით]].
'''ფარავანი''' — ვულკანურ-ტექტონიკური ტიპის ტბა [[საქართველო|სამხრეთ საქართველოში]], [[ნინოწმინდის მუნიციპალიტეტი|ნინოწმინდის მუნიციპალიტეტში]]. წარმოადგენს ზედაპირის ფართობით [[საქართველო]]ს უდიდეს ტბას. გაწოლილია [[ჯავახეთის ზეგანი|ჯავახეთის ვულკანური მთიანეთის]] ჩრდილო-აღმოსავლეთ ნაწილში, [[სამსარის ქედი|სამსარისა]] და [[ჯავახეთის ქედი|ჯავახეთის ქედებს]] შორის მდებარე ქვაბულში, [[ზღვის დონე|ზღვის დონიდან]] 2073 მ სიმაღლეზე. ფარავნის ტბის სარკის ფართობია 37,5 კმ², აუზის ფართობი 234 კმ². ტბის მაქსიმალური სიღრმეა 3,3 მ, საშუალო სიღრმე 2,2, მ. წყლის მოცულობა 91 კმ³. წყლის დონე ყველაზე დაბალია ოქტომბერ-ნოემბერში, ყველაზე მაღალი მაის-ივნისში. ტბა გაყინულია [[ზამთარი|ზამთარში]], ყინულის სისქე ირყევა 47-73 სმ შორის. საზრდოობს [[მიწისქვეშა წყალი|მიწისქვეშა]], [[თოვლი]]სა და [[წვიმა|წვიმის წყლით]].


ტბის ქვაბული წარმოქმნილია მდინარის ხეობის გადაკეტვით [[სამსარის ქედი]]დან ჩამოსული [[პლეისტოცენი|პლეისტოცენის პერიოდის]] ახალგაზრდა ვულკანური ნაკადით. ტბის ქვაბულის
ერთვის მცირე მდინარეები : შაორი, საბადოსწყალი, როდიონოვსკისწყალი და რამდენიმე პერიოდული ნაკადი. ტბის სამხრეთ ნაწილიდან სათავეს იღებს მდინარე [[ფარავანი (მდინარე)|ფარავანი]], რომელიც [[მტკვარი|მტკვარს]] უერთდება მარჯვენა მხრიდან. ტბა პოპულარულია მეთევზეთათვის. წყალი მტკნარია (80 მგ/ლ). მდიდარია თევზით; გვხვდება [[ხრამული]], [[კალმახი]], [[ნაფოტა]], [[კობრი]], [[ჭაფალა]] და სხვა.
ფსკერი დროთა განმავლობაში დაიფარა მძლავრი ტბიური დანალექებით. ტბის წყალშემკრები აუზი ძირითადად აგებულია ძლიერ დანაპრალიანებული ვულკანური ქანებით, რომლებიც გადაფარულია მთა-მდელოს შავმიწა ნიადაგებით. ტბის წყალშემკრები აუზის მცენარეული საფარი, რომელიც ხასიათდება ვერტიკალური ზონალობით, ძირითადად წარმოდგენილია ბალახეული ფორმაციებით.

ტბის ქვაბულის სანაპირო ხაზი შეჭრილ-შემოჭრილია, ორიენტირებულია ჩრდილო-აღმოსავლეთიდან სამხრეთ-დასავლეთით. ტბის ფსკერი თითქმის ბრტყელია. ქვაბულის ჩრდილო და აღმოსავლეთ ნაპირი დაბალი და დაუნაწევრებელია. ქვაბულის ძირი ამოვსებულია ტბიური ნაფენებით, რომლის სიმძლავრე რამდენიმე ათეული მეტრია. იგი ნელ-ნელა ღრმავდება ჩრდილო-აღმოსავლეთიდან სამხრეთ-დასავლეთისკენ. მიუხედავ ტბის დაბალი სიღრმეებისა წყალმცენარეები ძალზე სუსტად არის განვითარებული, რაც შესაძლებელია აიხსნას ძლიერი ქარებით და ქარისაგან დაცული უბეების არარსებობით.

შედარებით მშრალი კლიმატისა და ძლიერ დანაპრალიანებული ვულკანური განფენების მიზეზით ტბის ჰიდროგრაფიული ქსელი მეტად სუსტად არის განვითარებული. ერთვის მცირე მდინარეები : შაორი, საბადოსწყალი, როდიონოვსკისწყალი და რამდენიმე პერიოდული ნაკადი. ტბის სამხრეთ ნაწილიდან სათავეს იღებს მდინარე [[ფარავანი (მდინარე)|ფარავანი]], რომელიც [[მტკვარი|მტკვარს]] უერთდება მარჯვენა მხრიდან. ტბა პოპულარულია მეთევზეთათვის. წყალი მტკნარია (80 მგ/ლ). ტბა გამოიყენება თევზსამეურნეო დანიშნულებით. მდიდარია თევზით; გვხვდება [[ხრამული]], [[კალმახი]], [[ნაფოტა]], [[კობრი]], [[ჭაფალა]] და სხვა.


ფარავნის ტბის ირგვლივ გაშენებულია სოფლები: [[ფოკა]], [[ვლადიმიროვკა]], [[ტამბოვკა]], [[როდიონოვკა]] და [[ასფარა]].
ფარავნის ტბის ირგვლივ გაშენებულია სოფლები: [[ფოკა]], [[ვლადიმიროვკა]], [[ტამბოვკა]], [[როდიონოვკა]] და [[ასფარა]].

09:37, 13 ივლისი 2017-ის ვერსია

სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ ფარავანი (მრავალმნიშვნელოვანი).
ფარავნის ტბა
ფარავნის ტბა შებინდებისას
ფარავნის ტბა შებინდებისას
კოორდინატები: 41°27′ ჩ. გ. 43°48′ ა. გ. / 41.450° ჩ. გ. 43.800° ა. გ. / 41.450; 43.800
მდებარეობა საქართველოს დროშა საქართველო, ნინოწმინდის მუნიციპალიტეტი
სიმაღლე ზღვის დონიდან 2073 
ფართობი 37,5 კმ²
მოცულობა 91 კმ³
საშუალო სიღრმე 2,2 
მაქსიმალური სიღრმე 3,3 
აუზის ფართობი 234 კმ²
გამომდინარე მდინარე ფარავანი
ფარავანი — საქართველო
ფარავანი
ფარავანი — სამცხე-ჯავახეთის მხარე
ფარავანი
მედიაფაილები ვიკისაწყობში

ფარავანი — ვულკანურ-ტექტონიკური ტიპის ტბა სამხრეთ საქართველოში, ნინოწმინდის მუნიციპალიტეტში. წარმოადგენს ზედაპირის ფართობით საქართველოს უდიდეს ტბას. გაწოლილია ჯავახეთის ვულკანური მთიანეთის ჩრდილო-აღმოსავლეთ ნაწილში, სამსარისა და ჯავახეთის ქედებს შორის მდებარე ქვაბულში, ზღვის დონიდან 2073 მ სიმაღლეზე. ფარავნის ტბის სარკის ფართობია 37,5 კმ², აუზის ფართობი 234 კმ². ტბის მაქსიმალური სიღრმეა 3,3 მ, საშუალო სიღრმე 2,2, მ. წყლის მოცულობა 91 კმ³. წყლის დონე ყველაზე დაბალია ოქტომბერ-ნოემბერში, ყველაზე მაღალი მაის-ივნისში. ტბა გაყინულია ზამთარში, ყინულის სისქე ირყევა 47-73 სმ შორის. საზრდოობს მიწისქვეშა, თოვლისა და წვიმის წყლით.

ტბის ქვაბული წარმოქმნილია მდინარის ხეობის გადაკეტვით სამსარის ქედიდან ჩამოსული პლეისტოცენის პერიოდის ახალგაზრდა ვულკანური ნაკადით. ტბის ქვაბულის ფსკერი დროთა განმავლობაში დაიფარა მძლავრი ტბიური დანალექებით. ტბის წყალშემკრები აუზი ძირითადად აგებულია ძლიერ დანაპრალიანებული ვულკანური ქანებით, რომლებიც გადაფარულია მთა-მდელოს შავმიწა ნიადაგებით. ტბის წყალშემკრები აუზის მცენარეული საფარი, რომელიც ხასიათდება ვერტიკალური ზონალობით, ძირითადად წარმოდგენილია ბალახეული ფორმაციებით.

ტბის ქვაბულის სანაპირო ხაზი შეჭრილ-შემოჭრილია, ორიენტირებულია ჩრდილო-აღმოსავლეთიდან სამხრეთ-დასავლეთით. ტბის ფსკერი თითქმის ბრტყელია. ქვაბულის ჩრდილო და აღმოსავლეთ ნაპირი დაბალი და დაუნაწევრებელია. ქვაბულის ძირი ამოვსებულია ტბიური ნაფენებით, რომლის სიმძლავრე რამდენიმე ათეული მეტრია. იგი ნელ-ნელა ღრმავდება ჩრდილო-აღმოსავლეთიდან სამხრეთ-დასავლეთისკენ. მიუხედავ ტბის დაბალი სიღრმეებისა წყალმცენარეები ძალზე სუსტად არის განვითარებული, რაც შესაძლებელია აიხსნას ძლიერი ქარებით და ქარისაგან დაცული უბეების არარსებობით.

შედარებით მშრალი კლიმატისა და ძლიერ დანაპრალიანებული ვულკანური განფენების მიზეზით ტბის ჰიდროგრაფიული ქსელი მეტად სუსტად არის განვითარებული. ერთვის მცირე მდინარეები : შაორი, საბადოსწყალი, როდიონოვსკისწყალი და რამდენიმე პერიოდული ნაკადი. ტბის სამხრეთ ნაწილიდან სათავეს იღებს მდინარე ფარავანი, რომელიც მტკვარს უერთდება მარჯვენა მხრიდან. ტბა პოპულარულია მეთევზეთათვის. წყალი მტკნარია (80 მგ/ლ). ტბა გამოიყენება თევზსამეურნეო დანიშნულებით. მდიდარია თევზით; გვხვდება ხრამული, კალმახი, ნაფოტა, კობრი, ჭაფალა და სხვა.

ფარავნის ტბის ირგვლივ გაშენებულია სოფლები: ფოკა, ვლადიმიროვკა, ტამბოვკა, როდიონოვკა და ასფარა.

გალერეა

ლიტერატურა