ვენის ალყა (1683): განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
No edit summary |
იარლიყები: რედაქტირება მობილურით საიტის რედაქტირება მობილურით |
||
ხაზი 43: | ხაზი 43: | ||
[[1676]] წლის [[3 ნოემბერი|3 ნოემბერს]] იმპერიის დიდი ვეზირის პოსტს იკავებს [[ქარა მუსტაფა-ფაშა]], რომელიც ჭკვიანი, თუმცა ზედმეტად ამბიციური პოლიტიკოსი იყო. [[ვენა|ვენის]] დაპყრობაც სწორედ მისი ოცნება იყო. [[1683]] წელს ფაშა ვენის დასაპყრობად გაემართა. იმ პერიოდში, ოსმალეთის იმპერია საკუთარი არსებობის ისტორიაში ყველაზე დიდ ფართობზე იყო გადაჭიმული. |
[[1676]] წლის [[3 ნოემბერი|3 ნოემბერს]] იმპერიის დიდი ვეზირის პოსტს იკავებს [[ქარა მუსტაფა-ფაშა]], რომელიც ჭკვიანი, თუმცა ზედმეტად ამბიციური პოლიტიკოსი იყო. [[ვენა|ვენის]] დაპყრობაც სწორედ მისი ოცნება იყო. [[1683]] წელს ფაშა ვენის დასაპყრობად გაემართა. იმ პერიოდში, ოსმალეთის იმპერია საკუთარი არსებობის ისტორიაში ყველაზე დიდ ფართობზე იყო გადაჭიმული. |
||
== ლიტერატურა == |
|||
* Stéphane Gaber, ''Et Charles V arrêta la marche des Turcs'', Presses universitaires de Nancy, 1986, ISBN 2-86480-227-9. |
|||
* {{Cite book | author=Bruce, George | title=Harbottle's Dictionary of Battles | publisher=Van Nostrand Reinhold | year=1981 | editor= | id=}} |
|||
* Cezary Harasimowicz ''Victoria'' Warsaw 2007, novel ISBN 978-83-925589-0-3 |
|||
* James Michener ''Poland'', A Novel, see Chapter V ''From the South'' |
|||
* Alan Palmer, ''The Decline and Fall of the Ottoman Empire'', Published by Barnes & Noble Publishing, 1992. ISBN 1-56619-847-X. |
|||
* Miltiades Varvounis, ''Jan Sobieski. The King Who Saved Europe'', Xlibris, 2012, ISBN 978-1-4628-8081-2 |
19:09, 14 აპრილი 2017-ის ვერსია
{{subst:ET|თარგის გამოყენების შეცდომა! ეს თარგი გამოიყენება subst-ის მეშვეობით. პრობლემის აღმოსაფხვრელად ჩაანაცვლეთ თარგი {{მუშავდება}} თარგით {{subst:მუშავდება}}.}}{{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/{{subst:REVISIONUSER}}|{{subst:REVISIONUSER}}]].|{{subst:CURRENTDAY}}|{{subst:CURRENTMONTH}}|{{subst:CURRENTYEAR}}}}
ვენის ალყა | |||
---|---|---|---|
დიდი თურქული ომის ნაწილი | |||
ვენის ბრძოლა | |||
თარიღი | 14 ივლისი — 12 სექტემბერი, 1683 | ||
მდებარეობა | ვენა, საღვთო რომის იმპერია (თანამედროვე ავსტრია) | ||
შედეგი | გაერთიანებული ქრისტიანული ძალების გამარჯვება | ||
მხარეები | |||
| |||
მეთაურები | |||
| |||
ძალები | |||
| |||
დანაკარგები | |||
| |||
ვენის ალყა ვიკისაწყობში |
ვენის მეორე ალყა — დაპირისპირება ოსმალეთის იმპერიასა და საღვთო რომის იმპერიას შორის, რომელიც შემდგომში ოსმალეთის სრულიად ქრისტიანულ სამყაროსთან დაპირისპირებაში გადაიზარდა. მიმდინარეობდა 1683 წლის ივლისიდან სექტემბრამდე. ვენის ალყა იქცა დიდი თურქული ომის დასაწყისად.
წინაისტორია
ოსმალეთის იმპერიას ვენის აღების მცდელობა 1683 წლამდე ბევრად ადრე, 1529 წელსაც ჰქონდა. იმ პერიოდში, ოსმალეთი თავისი განვითარების ზენიტში იყო. 1521 წელს ბელგრადის, ხოლო 1526 წელს უნგრეთის დიდი ნაწილის დაპყრობამ სულთან სულეიმან I-ს ვენის დაპყრობისკენ გაუხსნა გზა, თუმცა იმ შემთხვევაში ოსმალები ზამთრის მოახლოების გამო, 20 დღიანი უშედეგო ალყის შემდეგ, იძულებულნი გახდნენ უკან დაეხიათ. ეს კი ქრისტიანული სამყაროსთვის მნიშვნელოვანი გამარჯვება იყო.
სულეიმან I-ის გარდაცვალების შემდგომ, ოსმალეთის იმპერიის გაძლიერება მნიშვნელოვნად შეფერხდა. 1606 წელს დადებული ჟიტვატოროკის ზავის შედეგად კი, საღვთო რომის იმპერიამ საბოლოოდ დააღწია თავი ყოველწლიური ხარკის გადახდას. მიუხედავად ამისა, ოსმალებმა მაინც შეძლეს მოძლიერება. 1656 წელს დიდი ვეზირი გახდა ქოფრიულიუ მეჰმედ-ფაშა, რითაც ბოლო მოეღო ქალთა სულთანატს, რაც იმპერიაში თითქმის ყველა არეულობის მთავარი მიზეზი იყო. 1669 წელს ოსმალებმა გამარჯვებით დაასრულეს კრეტის ომი და კუნძული დაიპყრეს. 1672-1676 წლებში მიმდინარე ომში, რომელსაც სულთანი მეჰმედ IV მეთაურობდა, დაამარცხეს პოლონეთი და უკრაინის ნაწილს და პოდოლიას დაეუფლნენ.
1676 წლის 3 ნოემბერს იმპერიის დიდი ვეზირის პოსტს იკავებს ქარა მუსტაფა-ფაშა, რომელიც ჭკვიანი, თუმცა ზედმეტად ამბიციური პოლიტიკოსი იყო. ვენის დაპყრობაც სწორედ მისი ოცნება იყო. 1683 წელს ფაშა ვენის დასაპყრობად გაემართა. იმ პერიოდში, ოსმალეთის იმპერია საკუთარი არსებობის ისტორიაში ყველაზე დიდ ფართობზე იყო გადაჭიმული.
ლიტერატურა
- Stéphane Gaber, Et Charles V arrêta la marche des Turcs, Presses universitaires de Nancy, 1986, ISBN 2-86480-227-9.
- Bruce, George (1981). Harbottle's Dictionary of Battles. Van Nostrand Reinhold.
- Cezary Harasimowicz Victoria Warsaw 2007, novel ISBN 978-83-925589-0-3
- James Michener Poland, A Novel, see Chapter V From the South
- Alan Palmer, The Decline and Fall of the Ottoman Empire, Published by Barnes & Noble Publishing, 1992. ISBN 1-56619-847-X.
- Miltiades Varvounis, Jan Sobieski. The King Who Saved Europe, Xlibris, 2012, ISBN 978-1-4628-8081-2