აჰმედ სანჯარი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
No edit summary |
No edit summary |
||
| ხაზი 28: | ხაზი 28: | ||
'''აჰმედ სულთან სენჯერი'''({{lang-tr|Ahmed Sultan Sencer}}; დ. [[სინჯარი]], [[1086]] — გ. [[მერვი]], [[1157]]) — [[სელჩუკთა სახელმწიფო|სელჩუკთა იმპერიის]] უკანასკნელი [[სულთანი]] [[1118]]-[[1153]] ან [[1157]] წლებში, [[მალიქ-შაჰი]]ს მესამე ვაჟი. |
'''აჰმედ სულთან სენჯერი'''({{lang-tr|Ahmed Sultan Sencer}}; დ. [[სინჯარი]], [[1086]] — გ. [[მერვი]], [[1157]]) — [[სელჩუკთა სახელმწიფო|სელჩუკთა იმპერიის]] უკანასკნელი [[სულთანი]] [[1118]]-[[1153]] ან [[1157]] წლებში, [[მალიქ-შაჰი]]ს მესამე ვაჟი. |
||
ტახტზე ასვლამდე მონაწილეობდა შიდა ომში და |
ტახტზე ასვლამდე მონაწილეობდა შიდა ომში და მართავდა [[ხორასანი|ხორასანს]]. [[1118]] წელს მისი უფროსი ძმა, [[მაჰმედ I]] გარდაიცვალა და დროებით, [[ბაღდადი]]სა და [[ირანი]]ს ტახტი დაიკავა მისმა ვაჟმა, [[მაჰმუდ II (სელჩუკთა სახელმწიფო|მაჰმუდ II-მ ]], მაგრამ იმავე წელს, [[თათრები|თათრული]] სახანოების მხარდაჭერით აჰმედ სენჯერმა დაამარცხა თავისი ძმისშვილი ბაღდადის ბრძოლაში და [[სელჩუკთა სახელმწიფო|სელჩუკთა იმპერიის]] სულთნის ტიტული მიიღო. |
||
მისი მმართველობა დაიწყო სახელმწიფოს არასტაბილურობითა და ეკონომიკური დაღმასვლით. [[ჯვაროსნული ლაშქრობები]] თურქებისთვის წარუმატებლად |
მისი მმართველობა დაიწყო სახელმწიფოს არასტაბილურობითა და ეკონომიკური დაღმასვლით. [[ჯვაროსნული ლაშქრობები]] თურქებისთვის წარუმატებლად მიმდინარეობდა, [[1121]] წელს, ქართველებთან [[დიდგორის ბრძოლა]]ში დამარცხების შემდეგ კი [[საქართველოს სამეფო]] საბოლოოდ გამოეყო მათ. ამას დაემატა [[1123]]-[[1124]] წლებში [[დავით აღმაშენებელი|დავით აღმაშენებლის]] მიერ [[სომხეთი]]ს თურქებისგან გაწმენდვაც. |
||
დასავლეთის ქვეყნებისგან განსხვავებით, აჰმედ სენჯერმა აღმოსავლეთით, კერძოდ [[შუა აზია|შუა აზიის]] ქვეყნებზე მოახერხა კონტროლის დამყარება. აქტიურად ებრძოდა და დევნიდა [[ასასინები|ასასინებს]]. [[1141]] წელს თავს დაესხა [[ჩინეთი|ყარა-კიტაის]] ტერიტორიებს. [[1142]] წელს [[სამარყანდი]] აიღო. ის ეწეოდა ისლამურ პოლიტიკას და სასტიკად უსწორდებოდა არამუსლიმ მოსახლეობას. |
დასავლეთის ქვეყნებისგან განსხვავებით, აჰმედ სენჯერმა აღმოსავლეთით, კერძოდ [[შუა აზია|შუა აზიის]] ქვეყნებზე მოახერხა კონტროლის დამყარება. აქტიურად ებრძოდა და დევნიდა [[ასასინები|ასასინებს]]. [[1141]] წელს თავს დაესხა [[ჩინეთი|ყარა-კიტაის]] ტერიტორიებს. [[1142]] წელს [[სამარყანდი]] აიღო. ის ეწეოდა ისლამურ პოლიტიკას და სასტიკად უსწორდებოდა არამუსლიმ მოსახლეობას. |
||
16:44, 7 აპრილი 2017-ის ვერსია
| აჰმედ სენჯერი | |
|---|---|
| Ahmed Sultan Sencer | |
 | |
| სელჩუკთა იმპერიის მე-8 და ბოლო სულთანი | |
| მმართ. დასაწყისი: | 1118 |
| მმართ. დასასრული: | 1153 ან 1157 |
| წინამორბედი: | მაჰმედ I |
| მემკვიდრე: | იმპერია დაიშალა |
| პირადი ცხოვრება | |
| დაბ. თარიღი: | 1086 |
| დაბ. ადგილი: | სინჯარი, სელჩუკთა სახელმწიფო, თანამედროვე ერაყი |
| გარდ. თარიღი: | 1157 |
| გარდ. ადგილი: | მერვი, სელჩუკთა სახელმწიფო, თანამედროვე თურქმენეთი |
| შვილები: |
გუჰარ ნესერ ხათუნი ამირ სითი ხათუნი |
| დინასტია: | სელჩუკები |
| მამა: | მალიქ-შაჰი |
| რელიგია: | ისლამი, სუნიზმი |
აჰმედ სულთან სენჯერი(თურქ. Ahmed Sultan Sencer; დ. სინჯარი, 1086 — გ. მერვი, 1157) — სელჩუკთა იმპერიის უკანასკნელი სულთანი 1118-1153 ან 1157 წლებში, მალიქ-შაჰის მესამე ვაჟი.
ტახტზე ასვლამდე მონაწილეობდა შიდა ომში და მართავდა ხორასანს. 1118 წელს მისი უფროსი ძმა, მაჰმედ I გარდაიცვალა და დროებით, ბაღდადისა და ირანის ტახტი დაიკავა მისმა ვაჟმა, მაჰმუდ II-მ , მაგრამ იმავე წელს, თათრული სახანოების მხარდაჭერით აჰმედ სენჯერმა დაამარცხა თავისი ძმისშვილი ბაღდადის ბრძოლაში და სელჩუკთა იმპერიის სულთნის ტიტული მიიღო.
მისი მმართველობა დაიწყო სახელმწიფოს არასტაბილურობითა და ეკონომიკური დაღმასვლით. ჯვაროსნული ლაშქრობები თურქებისთვის წარუმატებლად მიმდინარეობდა, 1121 წელს, ქართველებთან დიდგორის ბრძოლაში დამარცხების შემდეგ კი საქართველოს სამეფო საბოლოოდ გამოეყო მათ. ამას დაემატა 1123-1124 წლებში დავით აღმაშენებლის მიერ სომხეთის თურქებისგან გაწმენდვაც.
დასავლეთის ქვეყნებისგან განსხვავებით, აჰმედ სენჯერმა აღმოსავლეთით, კერძოდ შუა აზიის ქვეყნებზე მოახერხა კონტროლის დამყარება. აქტიურად ებრძოდა და დევნიდა ასასინებს. 1141 წელს თავს დაესხა ყარა-კიტაის ტერიტორიებს. 1142 წელს სამარყანდი აიღო. ის ეწეოდა ისლამურ პოლიტიკას და სასტიკად უსწორდებოდა არამუსლიმ მოსახლეობას.
1150-იან წლებში სელჩუკთა სახელმწიფო საგრძნობლად დაასუსტა ოღუზი თურქების შემოსევებმა. 1153 წელს, ერთ-ერთი შემოსევის დროს, მათ მოახერხეს აჰმედ სენჯერის შეპყრობა და ტყვედ წაყვანა მერვში. სანამ ის ტყვეობაში იყო, ოღუზებმა გაძარცვეს და დაარბიეს ნიშაბური. 1157 წელს, აჰმედ სენჯერი, 71 წლის ასაკში გარდაიცვალა და დაკრძალეს მერვში. მის შემდეგ სელჩუკთა იმპერია საბოლოოდ დაიშალა. მოგვიანებით, 1221 წელს, სენჯერის აკლდამა მონღოლებმა გაანადგურეს ხვარაზმის დალაშქვრის დროს.
იხილეთ აგრეთვე
რესურსები ინტერნეტში
- E. J. Van Donzel, Islamic Desk Reference, (E.J.Brill, 1994), 464.
- http://www.iranicaonline.org/articles/sanjar
- Bernard Lewis, The Assassins: A Radical Sect in Islam, (Basic Books Inc., 2003), 51.
- Рыжов, 2004.
- Muir, William. „Buweihid Dynasty, Bagdad under Seljuqs, Toghril Beg, Al-Muktadi and four following Caliphs, Crusades, Capture of Jerusalem, End of Fatimids“, The Caliphate, its rise, decline and fall.
- Bosworth, C. Edmund (1984). „AḤMAD B. NEẒĀM-AL-MOLK“. Encyclopaedia Iranica, Vol. I, Fasc. 6. London et al.: C. Edmund Bosworth. pp. 642–643.CS1-ის მხარდაჭერა: ref=harv (link)