ტუპაკ შაკური: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
მომღერლის სახელწოდება, რომელმაც აღმაშფოთა, ინგლისურ ენაში ასო "ტ" არ არის, არამედ როგორც "თ" გამო... იარლიყები: რედაქტირება მობილურით საიტის რედაქტირება მობილურით |
No edit summary |
||
ხაზი 7: | ხაზი 7: | ||
| მშობლსახელი = |
| მშობლსახელი = |
||
| დაბსახელი = ლესანეი პერიშ კრუქსი |
| დაბსახელი = ლესანეი პერიშ კრუქსი |
||
| |
| დაბ.თარიღი = {{Birth date|1971|6|16}} |
||
| |
| დაბ.ადგილი = [[აღმოსავლეთ ჰარლემი]], [[ნიუ-იორკი]], [[აშშ]] |
||
| მოინათლა = |
| მოინათლა = |
||
| |
| გარდ.თარიღი = {{Death date and age|1996|9|13|1971|6|16}} |
||
| |
| გარდ.ადგილი = [[ლავ-ვეგასი]], [[ნევადა]], აშშ |
||
| გარდაცვალების მიზეზი = მკვლელობა |
| გარდაცვალების მიზეზი = მკვლელობა |
||
| დაკრძალვის ადგილი = |
| დაკრძალვის ადგილი = |
||
| სხვა სახელები = |
| სხვა სახელები = |
||
| ეროვნება = ამერიკელი |
| ეროვნება = ამერიკელი |
||
| მოქალაქეობა = |
| მოქალაქეობა = აშშ |
||
| ეთნიკური წარმომავლობა = |
| ეთნიკური წარმომავლობა = |
||
| განათლება = |
| განათლება = |
22:10, 21 მარტი 2017-ის ვერსია
თუფაქ ამარუ შაკური | |
---|---|
დაბადების სახელი | ლესანეი პერიშ კრუქსი |
გარდაცვალების მიზეზი | მკვლელობა |
ეროვნება | ამერიკელი |
მოქალაქეობა | აშშ |
საქმიანობა |
|
აქტიური | 1987-1996 |
ცნობილია როგორც | 2Pac |
მშობლები | დედა: აფენი შაკური |
ჟანრ(ებ)ი | |
ინსტრუმენტ(ებ)ი | ვოკალი |
ლეიბლ(ებ)ი |
Interscope records (1991-1995) Death Row Records (1995-1996) |
ასოციაციები | |
საიტი | 2pac.com |
თუფაქ ამარუ შაკური (ინგლ. Tupac Amaru Shakur; დ. 16 ივნისი, 1971, ნიუ-იორკი, აშშ — გ. 13 სექტემბერი, 1996, ლას-ვეგასი, ნევადა) — ამერიკელი რეპერი, მსახიობი, აქტივისტი და მწერალი. 2007 წლისათვის გაიყიდა მისი 75 მილიონზე მეტი ალბომი[1], რითაც თუფაქი იქცა ყველა დროის ერთ-ერთ გაყიდვად შემსრულებლად. ჟურნალმა Rolling Stone თუფაქი ყველა დროის შემსრულებელთა სიაში 86-ე ადგილზე დაასახელა.[2] იგი ასევე მსახიობიც იყო.[3] თუფაქის სიმღერების ძირითადი თემაა ძალადობა და რთული ცხოვრება ქალაქში, რასიზმი, სოციალური პრობლემები და კონფლიქტები სხვა რეპერებთან აღმოსავლეთ და დასავლეთ სანაპიროებს შორის ჰიპ-ჰოპ დაპირისპირების პერიოდში.
შაკურმა კარიერა როუდ მენეჯერის სახით დაიწყო, ასევე იყო დამატებითი მოცეკვავე და MC ალტერნატიულ ჰიპ ჰოპ ჯგუფში Digital Underground.[4][5][6]
აფენი შაკური და ასატა შაკური, მისი დედა და დეიდა, იყვნენ დაჯგუფება Black Panthers-ის წევრები. სტრიქონები ამ დაჯგუფების შესახებ ჟღერს სიმღერაში Changes. შაკური თავად მონაწილეობდა აღმოსავლეთ და დასავლეთ სანაპიროებს შორის ჰიპ-ჰოპ დაპირისპირებაში.[7]
1996 წლის 7 სექტემბერს შაკურს ოთხჯერ ესროლეს ლას-ვეგასში (ნევადა). იგი გადაიყვანეს სამხრეთ ნევადის უნივერსიტეტის სამედიცინო ცენტრში, სადაც ექვსი დღის შემდეგ გარდაიცვალა.[8]
ადრეული ცხოვრება
ტუპაკ ამარუ შაკური დაიბადა აღმოსავლეთ ჰარლემში, მანჰენეტენის ერთ-ერთ რაიონში, ნიუ-იორკში.[9] სახელი მას დაერქვა ტუპაკ ამარუ III-ს პატივსაცემად[10], რომელიც ესპანეთის წინააღმდეგ მებრძოლი სიკვდილით დასჯილი პერუელი რევოლუციონერი იყო.[11]
ტუპაკის დედა, აფინი შაკური და მამა, ბილი გარლენდი, 1960-იან და 1970-იან წლებში ნიუ-იორკში იყვნენ ორგანიზაციის Black Panthers აქტიური წევრები. ტუპაკი დაიბადა ერთი თვით ადრე, სანამ მის დედას წაუყენებდნენ აშშ-ს მთავრობისა და ნიუ-იორკის მიჯნების წინააღმდეგ შეთქმულების გამო.[12]
შაკურის ოჯახის მხრიდან დაუდასტურებელია სხვადასხვა წყაროს (მათ შორის ოფიციალური კორონერის) მიერ გავრცელებული ინფორმაცია, რომლის მიხედვით ტუპაკის დაბადების სახელი იყო ლესანეი პერიშ კრუქსი.[13] ვარაუდობენ, რომ იგი მისი დაბადების მოწმობაში მოხვდა, ვინაიდან აფინი შიშობდა, რომ მისი მტრები შვილსაც შეეხებოდნენ და დამალა მისი ნამდვილი ვინაობა. მოგვიანებით, როდესაც გარლენდს დაშორდა და მუტულუ შაკურს, მან იგი შეცვალა.[14]
ადრეული წლებიდან ტუპაკი ცხოვრებდა მშობლებთან, რომლებიც მუდმივად იბრძოდნენ და მოგვიანებით დაპატიმრებულები და ციხეში გადაყვანილები იქნენ. მისი ნათლია, ელმერ „ჯერონიმო“ პრეტი, Black Panthers-ის საპატიო წევრი, დაპატიმრებული იქნა 1968 წელს, ქურდობისას სკოლის მასწავლებლის მკვლელობის ბრალდებით, მაგრამ მოგვიანებით ეს ბრალდება მოხსნეს. მისი მამინაცვალი, მუტულუ 1982 წლიდან ოთხი წლის მანძილზე გფბ-ს 10 კრიმინალის სიაში, რომლებიც გაქცევის გამო იძებნებოდნენ. მუტულუ იძებნებოდა დის, ასატა შაკურის, ნიუ-ჯერსის ციხიდან გაქცევის ხელშეწობის ბრალდების. უკანასკნელი დაპატიმრებული იქნა 1973 წელს პოლიციელის მკვლელობის ბრალდებით. 1986 წელს მუტულუ ბრინქსში 1981 წელს ქურდობის ბრალდებით იქნა დაპატიმრებული - ინციდენტის დროს მოკლული იქნა 2 პოლიციელი და მცველი.[15] ტუპაკს ჰყავდა ნახერვარდა, სეკიივა და უფროსი დედინაცვლის შვილი, მოპრიმ „კომანი“ შაკური, რომელიც რეპერის მრავალ ჩანაწერში მონაწილეობდა.[16]
12 წლის ასაკში შაკური მოხვდა ჰარლემის 127-ე ქუჩის ანსამბლში და მონაწილეობდა ტრევის იანგერის როლში, სპექტაკლში „ჩამიჩი მზეზე“, რომელიც თეატრში „აპოლო“ იქნა წარდგენილი. 1986 წელს ოჯახი საცხოვრებლად გადავიდა ბალტიმორში.[17] პოლ ლორენსის დენბარის სკოლაში მეორე წლის დასრულებისთანავე ტუპაკი გადავიდა ბალტიმორის ხელოვნებათა სკოლაში, სადაც ეუფლებოდა მსახიობობას, პოეზიას, ჯაზსა და ბალტს. იგი ჩნდებოდა შექსპირის პიესების დადგმებში და მიიღო თაგვების მეფის როლი „მაკნატუნაში“.[15] შაკური, ერთ-ერთ მეგობარ, დეინა „მაუს“ სმითთან ერთად, რომელიც მისი ბიტბოქსერის სახით ჩნდებოდა, იმარჯვებდა მრავალ რეპ კონკურსზე და სკოლაში საუკეთესო რეპერად ითვლებოდა.[18] მას იხსენებდნენ, როგორც სკოლის ერთ-ერთ პოპულარულ ბიჭუნას, მისი იუმორის გრძნობის, რეპის ჩინებული ნიჭისა და ყველა საზოგადოებასთან ურთიერთობის შესაძლებლობებით.[19] ჯეიდა პინკეტთან (ამჟამად - ჯეიდა პინკეტ სმითთან) მას ახლო მეგობრობა ჰქონდა, რომელიც რეპერის გარდაცვალებამდე გაგრძელა.
დოკუმენტურ ფილმში „ტუპაკი: აღდგომა“ შაკური საუბრობს: „ჯეიდა ჩემი გულია. იგი ჩემს მეგობრად ყოველთვის დარჩება.“ პინკეტ სმითი მას ასე იხსენებს: „ჩემი ერთ-ერთი საუკეთესო მეგობარი იყო. ძმასავით იყო. ჩვენთვის ეს მეგობრობაზე მეტი იყო. ასეთი ურთიერთობა სიცოცხლეში მხოლოდ ერთხელ გაქვს.“ შაკურმა მას მიუძღვნა ლექსი „Jada“, რომელიც მის წიგნში, The Rose That Grew From Concrete არის შეტანილი. ამავე წიგნში კიდევ ერთი ლექსია, „The Tears in Cupid's Eyes“, რომელიც ასევე ჯეიდას ეძღვნება.
ხელოვნებათა სკოლაში სწავლისას შაკური ასევე ურთიერთობდა აშშ-ის ახალგაზრდა კომუნისტთა ლიგასთან [20][21] და ხვდებოდა აშშ-ის კომუნისტური პარტიის ხელმძღვანელის ქალიშვილს.[22]
1988 წლის ივნისში შაკური და მისი ოჯახი მარინ სიტიში (კალიფორნია) გადავიდნენ, სან-ფრანცისკოდან ჩრდილოეთით, 5 მილის მოშორებით არსებულ თემში,[17] სადაც ტუპაკი ტემელპაისის სკოლაში, ახლო მდებარე მილ ველიში დადიოდა.[23] 1989 წელს მან ლეილა სტეინბერგის პოეზიის ჯგუფში მონაწილეობა დაიწყო.[24] იმავე წელს სტეინბერგმა ორგანიზაცია გაუწია კონცერტს შაკურის ყოფილ ჯგუფი, „Strictly Dope“-ის მონაწილეობით. კონცერტმა ტუპაკს მოუტანა კონტრაქტი ეტრონ გრეგორისთან და იგი 1990 წელს როუდ-მენეჯერად და ახალგაზრდა ჯგუფ Digital Underground-ის დამატებით მოცეკვავედ იქნა აყვანილი.[4][5][6]
დისკოგრაფია
სტუდიური ალბომები
სიკვდილის შემდგომი ალბომები
|
ერთობლივი ალბომები
სიკვდილის შემდგომი ერთობლივი ალბომები
კრებულები
|
ფილმოგრაფია
წელი | სათაური | როლი | შენიშვნა |
---|---|---|---|
1991 | მხოლოდ უსიამოვნებები | თვითონ | ეპიზოდური როლი |
1992 | ავტორიტეტი | ბიშოპი | სადებიუტო როლი |
1992 | დრექსელის კლასი | თვითონ | სეზონი 1 |
1993 | განსხვავებული სამყარო | პიკოლო | სეზონი 6: ’მეგობარო, არ მიცნობ?’ |
1993 | პოეტური ჯასტისი | იღბლიანი | ჯენეტ ჯექსონთან ერთად |
1993 | ცოცხალ ფერებში | თვითონ | სეზონი 5: აიკ ტერნერი და ჰუჩი |
1994 | წრეზე | ჩიტუნა | დუეინ მარტინთან ერთად |
1995 | მკვლელობა შემთხვევითი იყო | თვითონ | (არ არის მითითებული) |
1996 | ტყვია | ტენკი | გამოვიდა ტუპაკის სიკვდილიდან ერთი თვის შემდეგ. |
1997 | ჩიხში | ეზეკიელ 'სპუნ' უიტმორი | გამოიცა ტუპაკის სიკვდილიდან რამდენიმე თვის შემდეგ |
1997 | დანაშაულებრივი კავშირები | დეტექტივი როდრიგეზი | შაკურის უკანასკნელი კინოროლი. |
2003 | ტუპაკი: აღდგომა | თვითონ | ოფიციალური დოკუმენტური ფილმი |
2009 | ნოტორიოსი | თვითონ (საარქივო მასალა) | როლს ასრულებს ენტონი მეკი |
20?? | იცხოვრო რათა თქვა | სცენარის ავტორი | (დაიწერა 1995 წელს, ამჟამად მზადდება) |
დოკუმენტური ფილმები
ტუპაკის ცხოვრებაზე გადაღებული იქნა მოკლე და სრულ მეტრაჟიანი არაერთი ფილმი, რომელთა შემქმნელიც ცდილობდა საკუთარი თვალით მისი მოკლე ცხოვრებისეული გზის გაანალიზებას. ყველაზე მეტად აქედან აღსანიშნავია კინოაკადემიის ნომინანტი, Tupac: Resurrection , რომელიც 2003 წელს გამოვიდა ეკრანებზე.
- Tupac Shakur: Thug Immortal (1997)
- ტუპაკ შაკური - სიტყვები უკვდავია (ტელეგადაცემა) (1997)
- ტუპაკ შაკური - სანამ გავიღვიძებ… (2001)
- Tupac Shakur: Thug Angel: The Life of an Outlaw (2002)
- ბიგი და ტუპაკი (2002)
- ტუპაკი სამუდამოდ (2003)
- ტუპაკი: აღდგომა (2003) (კინოაკადემიის ნომინანტი)
- ტუპაკი წინააღმდეგ (2004)
- ტუპაკი - ჰიპ ჰოპის გენიოსი (ტელეგადაცემა) (2004)
- ამდენი ცრემლი, ამდენი ცრემლი (2006)
ბიოგრაფიული წიგნები
- Tupac: Resurrection (2003) ISBN 0-7434-7435-X
- Tupac Shakur Legacy (2006) ISBN 0-7432-9260-X
- Thru My Eyes: Thoughts on Tupac Shakur in Pictures and Words
- Rebel for the Hell of It: The Life of Tupac Shakur
- Death Rap Tupac Shakur
- Tupac Shakur (They Died Too Young)
- Got Your Back : The Life of a Bodyguard in the Hardcore World of Gangsta Rap
- Back in the Day: My Life and Times With Tupac Shakur
- The Killing of Tupac Shakur
- Jesus and the Hip-Hop Prophets: Spiritual Insights from Lauryn Hill and Tupac Shakur
- How Long Will They Mourn Me?: The Life and Legacy of Tupac Shakur
- Holler If You Hear Me
- Dear 2Pac
- All Eyez on Me: The Life and Times of Tupac Shakur
- Tupac (Hip Hop)
- Tupac: A Thug Life
- Tough Love: Cultural Criticism & Familial Observations on the life and death of Tupac Shakur (Black Words Series)
- Tupac Shakur (უშუალოდ ცხოვრებისეული ფაქტების ნუსხით)
- Tupac Shakur (People in the News)
- Tupac Shakur (Rock Music Library)
- Tupac and Elvis (Inevitably Restless)
- Tupac Shakur (Hip-Hop Stars)
- Static: My Tupac Shakur Story
- Tupac Shakur: 2Pac in the Studio (The Studio Years (1989—1996))
წიგნები ტუპაკის პოეზიით
- The Rose That Grew From Concrete (1999) ISBN 0-671-02844-8
- Inside a Thug’s Heart (2004) ISBN 0-7582-0789-1
რესურსები ინტერნეტში
- 2Pac Legacy (ოფიციალური საიტი)
- ტუპაკის სახელობის ხელოვნების ცენტრი
- Tupac Legacy Tour
- იაკი კადაფი
- ტუპაკ შაკური კინოფილმების ინტერნეტ-მონაცემთა ბაზაში
- ტუპაკის პირადი ბიბლიოთეკის კატალოგი
სქოლიო
- ↑ თარგი:Cite document
- ↑ 100 Greatest Artists of All Time. Rollingstone.com. ციტირების თარიღი: January 7, 2012.
- ↑ Levs, Joshua. (September 13, 2006) Growing Tupac's Legacy, 10 Years After His Death. Npr.org. Retrieved on June 14, 2011.
- ↑ 4.0 4.1 Tupac Shakur – Thug Angel (The Life of an Outlaw). 2002.
- ↑ 5.0 5.1 Tupac Shakur. Hotshotdigital.com. ციტირების თარიღი: January 7, 2012.
- ↑ 6.0 6.1 Edwards, Paul, 2009, How to Rap: The Art & Science of the Hip-Hop MC, Chicago Review Press, p. 330.
- ↑ Jay-Z: Essays on Hip Hop's Philosopher King - Page 55
- ↑ Tupac Shakur's death certificate details reported by Cathy Scott. Retrieved on October 5, 2007.
- ↑ (Hoye 2006, p. 30)
- ↑ John Crow "The Epic of America", page 408.
- ↑ Colonial and Neocolonial Latin America (1750–1900) (PDF). ციტირების თარიღი: October 14, 2010.
- ↑ Afeni Shakur (PDF). 2Pac Legacy. დაარქივებულია ორიგინალიდან — April 9, 2008. ციტირების თარიღი: April 23, 2008.
- ↑ Tupac Coroner's Report. Cathy Scott. დაარქივებულია ორიგინალიდან — July 23, 2011. ციტირების თარიღი: 2007-07-24.
- ↑ 2Pac's Name – Tupac Amaru Shakur – Lesane Parish Crooks. 2Pac2K.de. ციტირების თარიღი: 2010-07-28.
- ↑ 15.0 15.1 Sullivan, Randall (January 3, 2003). Labyrinth: A Detective Investigates the Murders of Tupac Shakur and Notorious B.I.G., the Implication of Death Row Records' Suge Knight, and the Origins of the Los Angeles Police Scandal. Grove Press. ISBN 0-8021-3971-X.
- ↑ Exclusive: Mopreme Shakur Talks Tupac; Rapper's B-Day Celebrated. Allhiphop.com. ციტირების თარიღი: 2010-07-28.
- ↑ 17.0 17.1 Lua-ს შეცდომა in მოდული:Citation/CS1 at line 4027: bad argument #1 to 'pairs' (table expected, got nil).
- ↑ (Bastfield 2002, p. 5)
- ↑ (Bastfield 2002, p. 3)
- ↑ Farrar, Jordan. (2011-05-13) "Baltimore students protest cuts", Peoples World, Retrieved 2012-04-27.
- ↑ "'And Still I See No Changes': Tupac's legacy 15 years on", Green Left Weekly(2011-10-16). Retrieved 2012-04-27.
- ↑ (Bastfield 2002, pp. 67–68)
- ↑ Lua-ს შეცდომა in მოდული:Citation/CS1 at line 4027: bad argument #1 to 'pairs' (table expected, got nil).
- ↑ Leila Steinberg (Assemblies in Motion). დაარქივებულია ორიგინალიდან — February 13, 2008. ციტირების თარიღი: 2009-01-25.