ეიზენჰაუერის დოქტრინა: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
No edit summary |
შევიტანე ტიპოგრაფიული ცვლილებები. |
||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
'''ეიზენჰაუერის დოქტრინა''' მიუთითებს [[დუაიტ ეიზენჰაუერი]]ს მიმართვაში [[კონგრესი (აშშ)|კონგრესისადმი]] [[1957]] წლის [[5 იანვარი|5 იანვარს]]. დოქტრინის მიხედვით ქვეყანას შეეძლო ეკონომიკური ან(სხვა ქვეყნიდან აგრესისიის შემთხვევაში) სამხედრო დახმარება ეთხოვა ამერიკისთვის. აიზენჰაუერმა გამოარჩია [[სსრკ]]–დან საფრთხე და აშშ–ს სამხედრო კომიტეტს უფლება მისცა "დაეცვა ტერიტორიული მთლიანობა და პოლიტიკური დამოუკიდებლობა ისეთი ქვეყნებისა, რომლებიც ითხოვენ დახმარებას რომელიმე საერთაშორისო კომუნიზმს |
'''ეიზენჰაუერის დოქტრინა''' მიუთითებს [[დუაიტ ეიზენჰაუერი]]ს მიმართვაში [[კონგრესი (აშშ)|კონგრესისადმი]] [[1957]] წლის [[5 იანვარი|5 იანვარს]]. დოქტრინის მიხედვით ქვეყანას შეეძლო ეკონომიკური ან(სხვა ქვეყნიდან აგრესისიის შემთხვევაში) სამხედრო დახმარება ეთხოვა ამერიკისთვის. აიზენჰაუერმა გამოარჩია [[სსრკ]]–დან საფრთხე და აშშ–ს სამხედრო კომიტეტს უფლება მისცა "დაეცვა ტერიტორიული მთლიანობა და პოლიტიკური დამოუკიდებლობა ისეთი ქვეყნებისა, რომლებიც ითხოვენ დახმარებას რომელიმე საერთაშორისო კომუნიზმს დაქვემდებარებული ქვეყნის აშკარა აგრესიის წინააღმდეგ"<ref>http://www.presidency.ucsb.edu/ws/index.php?pid=11007&st=&st1=#axzz1JcgtQWIG</ref>. |
||
გლობალურ პოლიტიკურ კონტექსტში, დოქტრინა იყო გამოხმაურება შესაძლო ომისა, რომელსაც [[სსრკ]]–ს, სუეცის კრიზისის საბაბით, |
გლობალურ პოლიტიკურ კონტექსტში, დოქტრინა იყო გამოხმაურება შესაძლო ომისა, რომელსაც [[სსრკ]]–ს, სუეცის კრიზისის საბაბით, ეგვიპტეში შესაძლო შესვლა მოასწავებდა. რეგიონში წარმოქმნილი უხელისუფლებობის გამო, რომელიც ინგლისური და ფრანგული მხარეების წარუმატებლობას მოჰყვა, აიზენჰაუერმა ჩათვალა, რომ თავისი გავლენის გაზრდა აუცილებელი იყო. სიტუაციას ართულებდა ეგვიპტის პრეზიდენტის [[გამალ აბდელ ნასერი|ნასარის]] პოლიტიკა. მან განალაგა ბაზები, რომლებსაც იყენებდა აშშ–სა და სსრკ–ს ინტერესთა შესაჯახებლად. ამასთან ნასარი იღებდა სსრკ–სგან დახმარებას. |
||
რეგიონალურ დონეზე, დოქტრინის მიზანი იყო დახმარება არაბული რეჟიმებისა უზრუნველეყო ნასარის პოლიტიკური კონტროლის ალტერნატივა. |
|||
დოქტრინა [[5 მარტი|5 მარტს]] დაამტკიცა კონგრესმა 422 ხმით 79 ხმის წინააღმდეგ. [[9 მარტი|9 მარტს]] გამოცხადდა ოფიციალურად კონგრესის რეზოლუციაზე პრეზიდენტის ხელმოწერის შემდეგ. |
დოქტრინა [[5 მარტი|5 მარტს]] დაამტკიცა კონგრესმა 422 ხმით 79 ხმის წინააღმდეგ. [[9 მარტი|9 მარტს]] გამოცხადდა ოფიციალურად კონგრესის რეზოლუციაზე პრეზიდენტის ხელმოწერის შემდეგ. |
||
შეიარაღებული ძალები პირველად |
შეიარაღებული ძალები პირველად გამოიყენეს [[ლიბანის კრიზისი]]სას, როცა ამერიკის სამხედრო ძალებმა მოახდინეს ინტერვენცია ლიბანში. |
||
==დოქტრინის მიზნები== |
==დოქტრინის მიზნები== |
||
14:58, 21 იანვარი 2017-ის ვერსია
ეიზენჰაუერის დოქტრინა მიუთითებს დუაიტ ეიზენჰაუერის მიმართვაში კონგრესისადმი 1957 წლის 5 იანვარს. დოქტრინის მიხედვით ქვეყანას შეეძლო ეკონომიკური ან(სხვა ქვეყნიდან აგრესისიის შემთხვევაში) სამხედრო დახმარება ეთხოვა ამერიკისთვის. აიზენჰაუერმა გამოარჩია სსრკ–დან საფრთხე და აშშ–ს სამხედრო კომიტეტს უფლება მისცა "დაეცვა ტერიტორიული მთლიანობა და პოლიტიკური დამოუკიდებლობა ისეთი ქვეყნებისა, რომლებიც ითხოვენ დახმარებას რომელიმე საერთაშორისო კომუნიზმს დაქვემდებარებული ქვეყნის აშკარა აგრესიის წინააღმდეგ"[1].
გლობალურ პოლიტიკურ კონტექსტში, დოქტრინა იყო გამოხმაურება შესაძლო ომისა, რომელსაც სსრკ–ს, სუეცის კრიზისის საბაბით, ეგვიპტეში შესაძლო შესვლა მოასწავებდა. რეგიონში წარმოქმნილი უხელისუფლებობის გამო, რომელიც ინგლისური და ფრანგული მხარეების წარუმატებლობას მოჰყვა, აიზენჰაუერმა ჩათვალა, რომ თავისი გავლენის გაზრდა აუცილებელი იყო. სიტუაციას ართულებდა ეგვიპტის პრეზიდენტის ნასარის პოლიტიკა. მან განალაგა ბაზები, რომლებსაც იყენებდა აშშ–სა და სსრკ–ს ინტერესთა შესაჯახებლად. ამასთან ნასარი იღებდა სსრკ–სგან დახმარებას.
რეგიონალურ დონეზე, დოქტრინის მიზანი იყო დახმარება არაბული რეჟიმებისა უზრუნველეყო ნასარის პოლიტიკური კონტროლის ალტერნატივა.
დოქტრინა 5 მარტს დაამტკიცა კონგრესმა 422 ხმით 79 ხმის წინააღმდეგ. 9 მარტს გამოცხადდა ოფიციალურად კონგრესის რეზოლუციაზე პრეზიდენტის ხელმოწერის შემდეგ.
შეიარაღებული ძალები პირველად გამოიყენეს ლიბანის კრიზისისას, როცა ამერიკის სამხედრო ძალებმა მოახდინეს ინტერვენცია ლიბანში.
დოქტრინის მიზნები
დოქტრინა მიზნად ისახავდა არაბულ ქვეყნებში ეროვნულ–განმათავისუფლებელი მოძრაობის ჩაშობას, აგრეთვე იქ(სუეცის კრიზისის გამო ინგლის–საფრანგეთის პოზიციების დასუსტებასთან დაკავშირებით) აშშ–ის პოზიციების განმტკიცებას. დოქტრინის განსახორციელებლად ასიგნებულ იქნა 200 მლნ. ამერიკული დოლარი.
იხილეთ აგრეთვე
ლიტერატურა
ქსე, ტ. IV, გვ. 59–60, თბ. 1979.
