აბუსერისძენი: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ხაზი 27: ხაზი 27:
{{გენეალოგია||||||||||!||||||||||||||,|-|^|-|.||||!||||!|}}
{{გენეალოგია||||||||||!||||||||||||||,|-|^|-|.||||!||||!|}}
{{გენეალოგია|||||||||SHANSHE||||||||||||TAMTA||AVAGI||| | | | ||SHANSHE=გრიგოლ +1125 – +1156 და ცოლი ხუაშაჲ|AVAGI=აგუტინ|TAMTA=ცუარი}}
{{გენეალოგია|||||||||SHANSHE||||||||||||TAMTA||AVAGI||| | | | ||SHANSHE=გრიგოლ +1125 – +1156 და ცოლი ხუაშაჲ|AVAGI=აგუტინ|TAMTA=ცუარი}}
{{გენეალოგია||,|-|-|-|v|-|-|-|+|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|.||!||||!||||!|}}
{{გენეალოგია||||||||||!||||||||||||||,|-|^|-|.||||!||||!|}}
{{გენეალოგია|||||||||SHANSHE||||||||||||||AVAGI||| | | | ||SHANSHE=აბუსერი (1156-1184) და ცოლი ბალიანდი|AVAGI=სანანო}}
{{გენეალოგია|ARTASHIRI||ZAQARIA||AVAG-SARGIS||IVANE||AMIRSP||AGBUGA||BERI|!|||AGBGA||SARGIS|ARTASHIRI=არტაშირი|ZAQARIA=[[ზაქარია III მხარგრძელი|ზაქარია +1262<br />ამირსპასალარი]]|AVAG-SARGIS=[[ავაგ-სარგის მხარგრძელი|ავაგ-სარგისი +1268<br />მანდატურთუხუცესი, ამირსპასალარი]]|IVANE=[[ივანე II მხარგრძელი|ივანე<br />მანდატურთუხუცესი]]|AMIRSP=მხარგრძელი<br />ამირსპასალარი|AGBGA=აღბუღა|BERI=ბერი<br />გიორგი|AGBUGA=აღბუღა|SARGIS=[[სარგის თმოგველი (XIII ს.)|სარგის<br />თმოგველი]]}}
{{გენეალოგია||!| | | |,|-|-|-|v|-|-|-|+|-|-|-|v|-|-|-|.||||||!|||,|^|-|-|-|v|-|-|-|.|}}
{{გენეალოგია||||||||||!||||||||||||||,|-|^|-|.||||!||||!|}}
{{გენეალოგია|||||||||SHANSHE||||||||||||||AVAGI||| | | | ||SHANSHE=გრიგოლ +1203 |AVAGI=ივანე, დები ფოტინე და საგდუხტი}}
{{გენეალოგია|DAVITI||SHANSHE||VARAM||ARTASHIRI||AGBUGA||ZAZA||||QOSHAQI||VARAMI||ZAQARIA||IVANE||DAVITI=დავითი|SHANSHE=შანშე<br />ამირსპასალარი<br />ათაბაგი| |VARAM=ვარამ<br />ათაბაგი|ARTASHIRI=არტაშირი|AGBUGA=აღბუღა|ZAZA=ზაზა||QOSHAQI=ხოშაქი|VARAMI=ვარამი|ZAQARIA=ზაქარია|IVANE=ივანე}}
{{გენეალოგია||||||!||||||||||||||||!||||||!|||||}}
{{გენეალოგია||||||||||!||||||||||||||,|-|^|-|.||||!||||!|}}
{{გენეალოგია|||||ZAQRO||||||||||||||SHANSHE||||ZAQARIA|ZAQRO=ზაქარია<br />ათაბაგი|SHANSHE=შაჰანშა<br />ათაბაგი|ZAQARIA=ზაქარია}}
{{გენეალოგია|||||||||SHANSHE||||||||||||||AVAGI||| | | | ||SHANSHE=აბუსერიძე ტბელი +1233, აბუსერი, ვარდან |AVAGI=კანენი, საგდუხტ, ცაცა}}


აბუსერისძეთა გენეალოგია<ref>თედო ჟორდანია</ref>
მხარგრძელთა გენეალოგია<ref>შოთა მესხია, „საშინაო პოლიტიკური ვითარება და სამოხელეო წყობა XII საუკუნის საქართველოში“, თბ., 1979, გვ. 318</ref>
{{გენეალოგია/დასასრული}}
{{გენეალოგია/დასასრული}}
</div>
</div>

10:36, 12 ივნისი 2016-ის ვერსია

სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ აბუსერისძე.

აბუსერისძენი — XI-XIV საუკუნეების საქართველოს დიდ ფეოდალთა საგვარეულო.

ისტორია

ამ გვარის პირველი წარმომადგენელი არტანუჯის ერისთავი იოანე აბუსერისძე ბაგრატ IV-ის მეფობის პირველ წლებში იხსენიება. რამდენიმე საუკუნის მანძილზე აჭარის ერისთავთ-აბუსერისძეთა სარეზიდენციო ადგილი ხირხათის ციხე იყო. აბუსერისძენი თავიანთი ძლიერების ხანაში ფლობდნენ შავშეთ-კლარჯეთსა და იყვნენ სამცხის ციხისჯვრისა და აწყურის სამეფო ციხეების გამგებლები.

დროთა განმავლობაში XI საუკუნის II ნახევარში აბუსერისძენი თანდათან კარგავენ თავიანთი სამფლობელოების მნიშვნელოვან ნაწილს. მათ დაკარგეს ჯერ არტანუჯი, შემდეგ ციხისჯვარი და აწყური. XII-XIII საუკუნეებში შეინაღჩუნეს მხოლოდ აჭარა და იყვნენ მხოლოდ ხიხათა ერისთავთერისთავები. XIII საუკუნის 60-იან წლებში კი მათ სამცხეში გაძლიერებული ჯაყელები აჭარასაც ართმევენ ხელიდან.

XIV საუკუნეში ცნობილია ამირსპასალარი ივანე აბუსერისძე (გ. 1355). უკანასკნელად აბუსერისძენი იხსენიებიან XVI საუკუნის სამცხე-საათაბაგოს დიდებულთა სიაში.

გენეალოგია

აბუსერისძეთა გენეალოგიის შექმნა სცადა თედო ჟორდანიამ, რისთვისაც მან „ქართლის ცხოვრება“ გამოიყენა.

აბუსერისძეთა გენეალოგია[1]

აბუსერი +950
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
გრიგოლ აბუსერისძე +990
 
 
ივანე აბუსერი +1027
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
აბუსერ ხიხათა +1050
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
გრიგოლ +1051
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
{{{ZAQARIA}}}ნისიმე, დედოფალთდედოფალი
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
გრიგოლ +1125 – +1156 და ცოლი ხუაშაჲცუარიაგუტინ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
აბუსერი (1156-1184) და ცოლი ბალიანდისანანო
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
გრიგოლ +1203ივანე, დები ფოტინე და საგდუხტი
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
აბუსერიძე ტბელი +1233, აბუსერი, ვარდანკანენი, საგდუხტ, ცაცა
 
 
 
 

ლიტერატურა

  • შოშიაშვილი ნ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 1, თბ., 1975. — გვ. 47.
  • ი. სიხარულიძე, „აჭარის მატერიალური კულტურის ძეგლები“, ბათ., 1962, გვ. 29
  • თ. ჟორდანია, „ქრონიკები“, ტ. 2, გვ. 120-123
  • აბუსერისძეები XI-XIV საუკუნეების საქართველოს პოლიტიკურ ცხოვრებაში / ბიჭიკო დიასამიძე // სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოს ისტორიის საკითხები / საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო; ნიკო ბერძენიშვილის ინსტიტუტი .- ბათუმი, 2008 .- ტ. III .- გვ.77-93
  1. თედო ჟორდანია