ანანური (დუშეთის მუნიციპალიტეტი): განსხვავება გადახედვებს შორის

ანანური
სოფელი
	ანანური;
	; ანანური XIX საუკუნის მეორე ნახევარში
ქვეყანა	საქართველო
მხარე	მცხეთა-მთიანეთის მხარე
მუნიციპალიტეტი	დუშეთის მუნიციპალიტეტი
თემი	ანანური
კოორდინატები	42°09′52″ ჩ. გ. 44°42′09″ ა. გ. / 42.16444° ჩ. გ. 44.70250° ა. გ.
ცენტრის სიმაღლე	900 მ
ოფიციალური ენა	ქართული ენა
მოსახლეობა	508 კაცი (2002)
ეროვნული შემადგენლობა	ქართველები
სასაათო სარტყელი	UTC+3
	ანანური ვიკისაწყობში

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

[შემოწმებული ვერსია]

← წინა ცვლილება შემდეგი ცვლილება →

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

ვიზუალურივიკიტექსტი

შიდახაზური

10:17, 28 მარტი 2016-ის ვერსია

სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ ანანური.

ანანური — სოფელი აღმოსავლეთ საქართველოში, მცხეთა-მთიანეთის მხარის დუშეთის მუნიციპალიტეტში. ანანურის თემის ცენტრი (სოფლები: ანანური, ავენისი, ბანცურთკარი, დგნალი, ზოტიკიანთკარი, თანდილაანთკარი, კადოეთი, პავლეური, უფურეთი, ფხუნდავი, შალიკიანთკარი, ციხისძირი).^[3] მდებარეობს მდინარე არაგვის მარჯვენა ნაპირზე, საქართველოს სამხედრო გზაზე. ზღვის დონიდან 900 მეტრზე. თბილისიდან დაშორებულია 66 კილომეტრით, დუშეთიდან კი 23 კილომეტრით. საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის საყოველთაო აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 508 ადამიანი.^[4]

სოფელი აბანოსხევი ექვემდებარება საქართველოს საპატრიარქოს წილკნისა და დუშეთის ეპარქიას.

ისტორია

ანანურს ხელსაყრელი გეოგრაფიული და სტრატეგიული მდებარეობა ჰქონდა. აქ თავს იყრიდა ჩრდილოეთიდან თერგისა და არაგვის ხეობებით, ხოლო სამხრეთიდან შიდა ქართლიდან მომავალი მთავარი გზები. სოფელი უძველესი დროიდან ყოფილა დასახლებული. არაგვის საერისთავოს შექმნის შემდეგ ანანური ამ საერისთავოში შედიოდა. აქ იყო არაგვის ერისთავთა მთავარი ციხე. საქართველოს ცენტრალური ხელისუფლების შესუსტების პერიოდში (XVII-XVIII საუკუნეებში) არაგვის ერისთავებმა განსაკუთრებულ ძლიერებას მიაღწიეს. ამ პერიოდს განეკუთვნება ანანურის ციხის გამაგრება და გაძლიერებაც. 1743 წელს მეფე თეიმურაზ II-მ საერისთავო გააუქმა და ანანური მეფის ხელისუფლებას დაუქვემდებარა. 1786 წელს ანანური დაღესტნის ხანმა ომარმა ააოხრა. ამ დროს იგი მცირე „ქალაქი იყო“ იყო და იქ 100 კომლი ცხოვრობდა.

სავაჭრო გზების გასაყარზე მდებარეობამ განაპირობა ანანურში ვაჭრობის განვითარება. აქ სამეფო საბაჟოც ყოფილა. განვითარებული იყო მეჭურჭლეობა, მაუდის წარმოება. XVIII საუკუნის მეორე ნახევარში აქ იყო სამეფო სამღებრო. 1802 წლის 6 აპრილს მიტროპოლიტი იოანე ანანურში შეეგება წმ. ნინოს ჯვარს, რომელიც ვახტანგ VI-ს ჰქონდა წაღებული რუსეთში და მეფე ალექსანდრე I-მა დაუბრუნა საქართველოს.

1803-1821 წლებში ანანური სამაზრო ცენტრი იყო. ცარიზმის კოლონიური პოლიტიკის მთელი სიმძიმე საქართველოს სამხედრო გზის პირას მცხოვრებ მოსახლეობას დააწვა. ერევანზე სალაშქროდ წამოსულმა გენერალმა ციციანოვმა 1804 წელს ჯარი ჩაუყენა მოსახლეობას და სტეფანწმინდა-ანანურის გზის მონაკვეთი იძულებით გაასუფთავებინა. შრომის მძიმე პირობების გამო 23 კაცი დაიღუპა, რასაც მოჰყვა მაზრის აჯანყება. 1812 წელს კახეთის გლეხთა აჯანყებას ანანურის გლეხობაც შეუერთდა, რის გამოც რუსმა კოლონიზატორებმა ანანური გადაწვეს.

1811 წლიდან ანანური შტატგარეშე ქალაქს წარმოადგენდა^[5].

ლიტერატურა

თ. ჭყონია, საქართველოს ისტორიისა და კულტურის ძეგლთა აღწერილობა, ტ. 2, თბ., 2008. — გვ. 203.

სქოლიო

[1] 2002 წლის აღწერის შედეგები

[2] საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის ძირითადი შედეგები

[3] საქართველოს ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეულები

[4] 2002 წლის მოსახლეობის აღწერის მონაცემები

[5] Кавказский календарь на 1845 годъ

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ ხაზი 56: / ხაზი 56: @@
 სავაჭრო გზების გასაყარზე მდებარეობამ განაპირობა ანანურში ვაჭრობის განვითარება. აქ სამეფო საბაჟოც ყოფილა. განვითარებული იყო მეჭურჭლეობა, მაუდის წარმოება. XVIII საუკუნის მეორე ნახევარში აქ იყო სამეფო სამღებრო. [[1802]] წლის 6 აპრილს მიტროპოლიტი იოანე ანანურში შეეგება [[წმინდა ნინოს ჯვარი|წმ. ნინოს ჯვარს]], რომელიც [[ვახტანგ VI]]-ს ჰქონდა წაღებული რუსეთში და მეფე [[ალექსანდრე I (რუსეთი)|ალექსანდრე I]]-მა დაუბრუნა [[საქართველო]]ს.
-[[1803]]-[[1821]] წლებში ანანური [[ანანურის მაზრა|სამაზრო]] ცენტრი იყო. [[ცარიზმი]]ს კოლონიური პოლიტიკის მთელი სიმძიმე საქართველოს სამხედრო გზის პირას მცხოვრებ მოსახლეობას დააწვა. [[ერევანი|ერევანზე]] სალაშქროდ წამოსულმა გენერალმა [[პავლე ციციანოვი|ციციანოვმა]] [[1804]] წელს ჯარი ჩაუყენა მოსახლეობას და [[სტეფანწმინდა]]-ანანურის გზის მონაკვეთი იძულებით გაასუფთავებინა. შრომის მძიმე პირობების გამო 23 კაცი დაიღუპა, რასაც მოჰყვა მაზრის აჯანყება. [[1812]] წელს კახეთის გლეხთა აჯანყებას ანანურის გლეხობაც შეუერთდა, რის გამოც რუსმა კოლონიზატორებმა ანაური გადაწვეს.
+[[1803]]-[[1821]] წლებში ანანური [[ანანურის მაზრა|სამაზრო]] ცენტრი იყო. [[ცარიზმი]]ს კოლონიური პოლიტიკის მთელი სიმძიმე საქართველოს სამხედრო გზის პირას მცხოვრებ მოსახლეობას დააწვა. [[ერევანი|ერევანზე]] სალაშქროდ წამოსულმა გენერალმა [[პავლე ციციანოვი|ციციანოვმა]] [[1804]] წელს ჯარი ჩაუყენა მოსახლეობას და [[სტეფანწმინდა]]-ანანურის გზის მონაკვეთი იძულებით გაასუფთავებინა. შრომის მძიმე პირობების გამო 23 კაცი დაიღუპა, რასაც მოჰყვა მაზრის აჯანყება. [[1812]] წელს კახეთის გლეხთა აჯანყებას ანანურის გლეხობაც შეუერთდა, რის გამოც რუსმა კოლონიზატორებმა ანანური გადაწვეს.
+[[1811]] წლიდან ანანური შტატგარეშე ქალაქს წარმოადგენდა<ref>[http://dlib.rsl.ru/viewer/01003825055#?page=48&view=list Кавказский календарь на 1845 годъ]</ref>.
 ==ლიტერატურა==