გილბერტის კუნძულები: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
ხაზი 1: ხაზი 1:
{{ინფოდაფა კუნძული
{{ინფოდაფა კუნძული
| სახელი = გილბერტის კუნძულები
| სახელი = გილბერტის კუნძულები
| მშობ. სახელი = Tungaru
| მშობ. სახელი = {{lang-en|Gilbert Islands}}
| native name link =
| native name link =
| მეტსახელი =
| მეტსახელი =
| სურათის სახელი =GilbertIslandsPos.png
| სურათის სახელი = GilbertIslandsPos.png
| სურათის წარწერა =
| სურათის წარწერა =
| სურათის ზომა = 250px
| სურათის ზომა = 250px
| ალტ სურათი =
| ალტ სურათი =
| locator map = {{პოზრუკა|კირიბატი|caption=|float=center|width=220|lat=26.65|long=-78.316667}}
| locator map = {{პოზრუკა|კირიბატი|caption=|float=center|width=220|lat=26.65|long=-78.316667}}
| locator map size =
| locator map size =
ხაზი 14: ხაზი 14:
| კოორდინატები = {{coord|3|17|N|2|38|E|display=inline}}
| კოორდინატები = {{coord|3|17|N|2|38|E|display=inline}}
| მდებარეობა = [[წყნარი ოკეანე]]
| მდებარეობა = [[წყნარი ოკეანე]]
| კუნძულთა რაოდენობა =
| კუნძულთა რაოდენობა = 16
| მთავარი კუნძული =
| მთავარი კუნძული = [[ტაბიტეუეა]]
| ფართობი_კმ2 = 260
| ფართობი_კმ2 = 279,23
| სია =
| სია =
| სიგრძე_კმ =
| სიგრძე_კმ =
| სიგანე_კმ =
| სიგანე_კმ =
| სანაპიროს სიგრძე =
| სანაპიროს სიგრძე =
| სანაპიროზოლი_კმ =
| სანაპიროზოლი_კმ =
| უმაღლესი მთა = 12
| უმაღლესი მთა = 12
| სიმაღლე_მ =
| სიმაღლე_მ =
| ქვეყნის სახელი = {{დროშა|კირიბატი}}
| ქვეყნის სახელი = {{დროშა|კირიბატი}}
ხაზი 45: ხაზი 45:
| ქვეყნის 1 ადმინისტრაციული დაყოფა 2 =
| ქვეყნის 1 ადმინისტრაციული დაყოფა 2 =
| ქვეყნის 1 დედაქალაქი =
| ქვეყნის 1 დედაქალაქი =
| ქვეყნის 1 უდიდესი ქალაქი =
| ქვეყნის 1 უდიდესი ქალაქი =
| ქვეყნის 1 უდიდესი ქალაქის მოსახლეობა =
| ქვეყნის 1 უდიდესი ქალაქის მოსახლეობა =
| ქვეყნის 1 ლიდერის ტიპი =
| ქვეყნის 1 ლიდერის ტიპი =
ხაზი 51: ხაზი 51:
| ქვეყანა 2 =
| ქვეყანა 2 =
| ქვეყნის 2 ადმინისტრაციული დაყოფის სათაური =
| ქვეყნის 2 ადმინისტრაციული დაყოფის სათაური =
| ქვეყნის 2 ადმინისტრაციული დაყოფა =
| ქვეყნის 2 ადმინისტრაციული დაყოფა =
| ქვეყნის 2 ადმინისტრაციული დაყოფის სათაური 1 =
| ქვეყნის 2 ადმინისტრაციული დაყოფის სათაური 1 =
| ქვეყნის 2 ადმინისტრაციული დაყოფა 1 =
| ქვეყნის 2 ადმინისტრაციული დაყოფა 1 =
ხაზი 61: ხაზი 61:
| ქვეყნის 2 ლიდერის ტიპი =
| ქვეყნის 2 ლიდერის ტიპი =
| ქვეყნის 2 ლიდერის სახელი =
| ქვეყნის 2 ლიდერის სახელი =
| მოსახლეობა = 83 382
| მოსახლეობა = 93 496
| აღწერის წელი = 2005
| აღწერის წელი = 2010
| სიმჭიდროვე_კმ2 =
| სიმჭიდროვე_კმ2 = 334,83 ად.
| ეთნიკური ჯგუფები =
| ეთნიკური ჯგუფები =
| ვებსაიტი =
| ვებსაიტი =
| დამატებითი ინფო =
| დამატებითი ინფო =
}}
}}
'''გილბერტის კუნძულები''' — [[კუნძული|კუნძულების]] ჯგუფი [[წყნარი ოკეანე|წყნარი ოკეანის]] დასავლეთ ნაწილში, [[მიკრონეზია]]ში. შედის [[დიდი ბრიტანეთი]]ს შემადგენლობაში. შედგენა მარჯნის 16 [[ატოლი]]საგან. ფართობი 260 კმ². [[მოსახლეობა]] 83 382 კაცს შეადგენს (2005). ადმინისტარციული ცენტრია [[ქალაქი]] [[ბაირიკი]].
'''გილბერტის კუნძულები''' ({{lang-en|Gilbert Islands}}) — [[კუნძული|კუნძულების]] ჯგუფი [[წყნარი ოკეანე|წყნარი ოკეანის]] დასავლეთ ნაწილში, [[მიკრონეზია]]ში. შედიოდა [[დიდი ბრიტანეთი]]ს კოლონიის [[გილბერტისა და ელისის კუნძულების]] შემადგენლობაში. დღეისათვის შედის [[კირიბატი]]ს შემადგენლობაში. შედგება მარჯნის 16 [[ატოლი]]საგან. ფართობი 279,23 კმ². [[მოსახლეობა]] 93 496 კაცს შეადგენს (2010)<ref name=census>{{cite web|title=Kiribati Census Report 2010 Volume 1|url=http://www.mfed.gov.ki/wp-content/uploads/2011/05/Census-Report-2010-Volume-1.pdf|publisher=National Statistics Office, Ministry of Finance and Economic Development, Government of Kiribati}}</ref>. ადმინისტრაციული ცენტრია [[ქალაქი]] [[ბაირიკი]].
[[ეკვატორული ჰავა |ჰავა ეკვატორულია]], ცხელი და ნოტიო. იზრდება ბუჩქოვანი მცენარეულობა. მოჰყავთ ქოქოსის პალმა, [[ბოსტნეული]], ხილი.
კუნძულები აღმოაჩინეს [[ინგლისელები|ინგლისელმა]] საზღვაო ოფიცრებმა [[1764]] და [[1824]] წლებს შორის. სახელი ეწოდა ჯ. გილბერტის პატივსაცემად.


== გეოგრაფია ==
== გილბერტის კუნძულები ==
[[კლიმატი]] ეკვატორულია, ცხელი და ნოტიო, თუმცა სამხრეთი, ხოლო ნაწილობრივ ჯგუფის ცენტრალური კუნძულები განიცდიან პერიოდულ გვალვებს. იზრდება [[ბუჩქი|ბუჩქოვანი]] მცენარეულობა. მოჰყავთ [[ქოქოსის პალმა]], [[ბოსტნეული]], [[ხილი]].

=== გილბერტის კუნძულები ===


{| border="1" cellpadding="3" cellspacing="0"
{| border="1" cellpadding="3" cellspacing="0"
ხაზი 79: ხაზი 80:
! style="background:#efefef" width=200 | ყოფილი სახელი
! style="background:#efefef" width=200 | ყოფილი სახელი
! style="background:#efefef" width=160 | თვითწოდება
! style="background:#efefef" width=160 | თვითწოდება
! style="background:#efefef" width=80 | ფართობი, კმ<sup>2</sup>
! style="background:#efefef" width=80 | ფართობი, კმ²
! style="background:#efefef" width=80 | ლაგუნის ფართობი, კმ<sup>2</sup>
! style="background:#efefef" width=80 | ლაგუნის ფართობი, კმ²
! style="background:#efefef" width=120 | მოსახლეობა<br />(2005)
! style="background:#efefef" width=120 | მოსახლეობა<br />(2010)
! style="background:#efefef" width=120 | კორდინანტები
! style="background:#efefef" width=120 | კოორდინატები
|-
| style="background: #EEE;" colspan="7" align="center"|ჩრდილოეთი გილბერტი
|-
|- align="center"
|- align="center"
| [[აბაიანგი]]
| [[აბაიანგი]]
ხაზი 90: ხაზი 94:
| 232,5
| 232,5
| 5502
| 5502
| {{coord|1|50|N|172|57|E|type:isle_region:KI}}
| {{coord|1|50|N|172|57|E|type:isle_region:KI}}
|-
|-
|- align="center"
|- align="center"
| [[ბუტარიტარი]]
| [[აბემამა]]
| -
| -
| Butaritari
| Abemama
| 27,37
| 13,49
| 132,4
| 191,7
| 3404
| 4346
| {{coord|0|24|N|173|50|E|type:isle_region:KI}}
| {{coord|3|09|N|172|50|E|type:isle_region:KI}}
|-
|-
|- align="center"
|- align="center"
| [[არანუკა]]
| [[მაკინი]]
| -
| -
| Aranuka
| Makin
| 11,61
| 7,89
| 19,4
| 0,3
| 1158
| 1798
| {{coord|0|10|N|173|35|E|type:isle_region:KI}}
| {{coord|3|23|N|173|00|E|type:isle_region:KI}}
|-
|-
|- align="center"
|- align="center"
| [[არორაე]]
| [[მარაკეი]]
| -
| -
| Arorae
| Marakei
| 9,48
| 14,13
| 0
| 19,6
| 1256
| 2872
| {{coord|2|38|S|176|49|E|type:isle_region:KI}}
| {{coord|2|00|N|173|17|E|type:isle_region:KI}}
|-
|-
|- align="center"
|- align="center"
| [[ტარავა (ატოლი)|ტარავა]]
| [[ბერუ]]
| -
| -
| Beru
| Tarawa
| 17,65
| 31,02
| 38,9
| 343,6
| 2169
| 56 284
| {{coord|1|20|S|175|59|E|type:isle_region:KI}}
| {{coord|1|26|N|173|00|E|type:isle_region:KI}}
|-
| style="background: #EEE;" colspan="7" align="center"|ცენტრალური გილბერტი
|-
|-
|- align="center"
|- align="center"
| [[აბემამა]]
| [[ბუტარიტარი]]
| -
| -
| Abemama
| Butaritari
| 13,49
| 27,37
| 191,7
| 132,4
| 3280
| 3213
| {{coord|3|09|N|172|50|E|type:isle_region:KI}}
| {{coord|0|24|N|173|50|E|type:isle_region:KI}}
|-
|- align="center"
| [[არანუკა]]
| -
| Aranuka
| 11,61
| 19,4
| 1057
| {{coord|0|10|N|173|35|E|type:isle_region:KI}}
|-
|-
|- align="center"
|- align="center"
ხაზი 142: ხაზი 157:
| Kuria
| Kuria
| 15,48
| 15,48
|
| 0
| 1082
| 980
| {{coord|0|13|N|173|24|E|type:isle_region:KI}}
| {{coord|0|13|N|173|24|E|type:isle_region:KI}}
|-
|-
|- align="center"
|- align="center"
ხაზი 152: ხაზი 167:
| 16,72
| 16,72
| 98,4
| 98,4
| 1908
| 2027
| {{coord|0|55|N|173|00|E|type:isle_region:KI}}
| {{coord|0|55|N|173|00|E|type:isle_region:KI}}
|-
|-
|- align="center"
|- align="center"
| [[მაკინი]]
| [[ნონოუტი]]
| -
| -
| Makin
| Nonouti
| 7,89
| 19,85
| 0,3
| 370,4
| 2385
| 2683
| {{coord|3|23|N|173|00|E|type:isle_region:KI}}
| {{coord|0|40|S|174|20|E|type:isle_region:KI}}
|-
| style="background: #EEE;" colspan="7" align="center"|სამხრეთი გილბერტი
|-
|-
|- align="center"
|- align="center"
| [[მარაკეი]]
| [[არორაე]]
| -
| -
| Marakei
| Arorae
| 14,13
| 9,48
| 19,6
| 0
| 2741
| 1279
| {{coord|2|00|N|173|17|E|type:isle_region:KI}}
| {{coord|2|38|S|176|49|E|type:isle_region:KI}}
|-
|- align="center"
| [[ბერუ]]
| -
| Beru
| 17,65
| 38,9
| 2099
| {{coord|1|20|S|175|59|E|type:isle_region:KI}}
|-
|-
|- align="center"
|- align="center"
ხაზი 179: ხაზი 205:
| 19,08
| 19,08
| 0
| 0
| 1912
| 1907
| {{coord|1|21|S|176|28|E|type:isle_region:KI}}
| {{coord|1|21|S|176|28|E|type:isle_region:KI}}
|-
|- align="center"
| [[ნონოუტი]]
| -
| Nonouti
| 19,85
| 370,4
| 3179
| {{coord|0|40|S|174|20|E|type:isle_region:KI}}
|-
|-
|- align="center"
|- align="center"
ხაზი 197: ხაზი 214:
| 15,62
| 15,62
| 54,4
| 54,4
| 1644
| 1519
| {{coord|1|52|S|175|33|E|type:isle_region:KI}}
| {{coord|1|52|S|175|33|E|type:isle_region:KI}}
|-
|-
|- align="center"
|- align="center"
ხაზი 206: ხაზი 223:
| 37,63
| 37,63
| 365,2
| 365,2
| 4898
| 4979
| {{coord|1|20|S|174|50|E|type:isle_region:KI}}
| {{coord|1|20|S|174|50|E|type:isle_region:KI}}
|-
|-
|- align="center"
|- align="center"
ხაზი 215: ხაზი 232:
| 4,73
| 4,73
| 0
| 0
| 875
| 951
| {{coord|2|30|S|175|58|E|type:isle_region:KI}}
| {{coord|2|30|S|175|58|E|type:isle_region:KI}}
|-
|- align="center"
| [[ტარავა (ატოლი)|ტარავა]]
| -
| Tarawa
| 31,02
| 343,6
| 45989
| {{coord|1|26|N|173|00|E|type:isle_region:KI}}
|- style="background: #CCC;" align="center"
|- style="background: #CCC;" align="center"
| მთლიანად
| მთლიანად
ხაზი 232: ხაზი 240:
| 279,23
| 279,23
| 1866,5
| 1866,5
| 83 382
| 93 496
|
|
|-
|-
|}
|}
შენიშვნა: ატოლი ტარავა დაყოფილია სამ საარჩევნო ოლქად:
# '''სამხრეთი ტარავა''' ანუ ''Teinainano Urban Council'' (ბაირიკიდან ბონრიკიმდე);
# '''ბეტიო''' ანუ ''Betio Town Council'';
# '''ჩრდილოეთი ტარავა''' ანუ ''Tarawa Ieta''.

== ისტორია ==
გილბერტის კუნძულები აღმოაჩინეს [[ინგლისელები|ინგლისელმა]] საზღვაო ოფიცრებმა [[1764]] და [[1824]] წლებს შორის. სახელი ეწოდა ჯ. გილბერტის პატივსაცემად, რომელიც ესტუმრა ამ კუნძულებს [[1788]] წელს.


==იხილეთ აგრეთვე==
==იხილეთ აგრეთვე==
*[[კირიბატის კუნძულების სია]]
* [[კირიბატის კუნძულების სია]]



==ლიტერატურა==
==ლიტერატურა==
{{ქსე|3|154}}
{{ქსე|3|154}}

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}


[[კატეგორია:მიკრონეზია]]
[[კატეგორია:მიკრონეზია]]

21:03, 25 სექტემბერი 2014-ის ვერსია

გილბერტის კუნძულები
მშობ. სახელი: ინგლ. Gilbert Islands
გეოგრაფია
გილბერტის კუნძულები — კირიბატი
გილბერტის კუნძულები
მდებარეობა წყნარი ოკეანე
კოორდინატები 3°17′ ჩ. გ. 2°38′ ა. გ. / 3.283° ჩ. გ. 2.633° ა. გ. / 3.283; 2.633
კუნძულთა რაოდენობა 16
მთავარი კუნძული ტაბიტეუეა
ფართობი 279,23 კმ²
კირიბატის დროშა კირიბატი
დემოგრაფია
მოსახლეობა 93 496 (2010)
სიმჭიდროვე 334,83 ად. /კმ²

გილბერტის კუნძულები (ინგლ. Gilbert Islands) — კუნძულების ჯგუფი წყნარი ოკეანის დასავლეთ ნაწილში, მიკრონეზიაში. შედიოდა დიდი ბრიტანეთის კოლონიის გილბერტისა და ელისის კუნძულების შემადგენლობაში. დღეისათვის შედის კირიბატის შემადგენლობაში. შედგება მარჯნის 16 ატოლისაგან. ფართობი 279,23 კმ². მოსახლეობა 93 496 კაცს შეადგენს (2010)[1]. ადმინისტრაციული ცენტრია ქალაქი ბაირიკი.

გეოგრაფია

კლიმატი ეკვატორულია, ცხელი და ნოტიო, თუმცა სამხრეთი, ხოლო ნაწილობრივ ჯგუფის ცენტრალური კუნძულები განიცდიან პერიოდულ გვალვებს. იზრდება ბუჩქოვანი მცენარეულობა. მოჰყავთ ქოქოსის პალმა, ბოსტნეული, ხილი.

გილბერტის კუნძულები

კუნძულის დასახელება ყოფილი სახელი თვითწოდება ფართობი, კმ² ლაგუნის ფართობი, კმ² მოსახლეობა
(2010)
კოორდინატები
ჩრდილოეთი გილბერტი
აბაიანგი - Abaiang 17,48 232,5 5502 1°50′ ჩ. გ. 172°57′ ა. გ. / 1.833° ჩ. გ. 172.950° ა. გ. / 1.833; 172.950
ბუტარიტარი - Butaritari 13,49 191,7 4346 3°09′ ჩ. გ. 172°50′ ა. გ. / 3.150° ჩ. გ. 172.833° ა. გ. / 3.150; 172.833
მაკინი - Makin 7,89 0,3 1798 3°23′ ჩ. გ. 173°00′ ა. გ. / 3.383° ჩ. გ. 173.000° ა. გ. / 3.383; 173.000
მარაკეი - Marakei 14,13 19,6 2872 2°00′ ჩ. გ. 173°17′ ა. გ. / 2.000° ჩ. გ. 173.283° ა. გ. / 2.000; 173.283
ტარავა - Tarawa 31,02 343,6 56 284 1°26′ ჩ. გ. 173°00′ ა. გ. / 1.433° ჩ. გ. 173.000° ა. გ. / 1.433; 173.000
ცენტრალური გილბერტი
აბემამა - Abemama 27,37 132,4 3213 0°24′ ჩ. გ. 173°50′ ა. გ. / 0.400° ჩ. გ. 173.833° ა. გ. / 0.400; 173.833
არანუკა - Aranuka 11,61 19,4 1057 0°10′ ჩ. გ. 173°35′ ა. გ. / 0.167° ჩ. გ. 173.583° ა. გ. / 0.167; 173.583
კურია - Kuria 15,48 0 980 0°13′ ჩ. გ. 173°24′ ა. გ. / 0.217° ჩ. გ. 173.400° ა. გ. / 0.217; 173.400
მაიანა - Maiana 16,72 98,4 2027 0°55′ ჩ. გ. 173°00′ ა. გ. / 0.917° ჩ. გ. 173.000° ა. გ. / 0.917; 173.000
ნონოუტი - Nonouti 19,85 370,4 2683 0°40′ ს. გ. 174°20′ ა. გ. / 0.667° ს. გ. 174.333° ა. გ. / -0.667; 174.333
სამხრეთი გილბერტი
არორაე - Arorae 9,48 0 1279 2°38′ ს. გ. 176°49′ ა. გ. / 2.633° ს. გ. 176.817° ა. გ. / -2.633; 176.817
ბერუ - Beru 17,65 38,9 2099 1°20′ ს. გ. 175°59′ ა. გ. / 1.333° ს. გ. 175.983° ა. გ. / -1.333; 175.983
ნიკუნაუ - Nikunau 19,08 0 1907 1°21′ ს. გ. 176°28′ ა. გ. / 1.350° ს. გ. 176.467° ა. გ. / -1.350; 176.467
ონოტოა - Onotoa 15,62 54,4 1519 1°52′ ს. გ. 175°33′ ა. გ. / 1.867° ს. გ. 175.550° ა. გ. / -1.867; 175.550
ტაბიტეუეა - Tabiteuea 37,63 365,2 4979 1°20′ ს. გ. 174°50′ ა. გ. / 1.333° ს. გ. 174.833° ა. გ. / -1.333; 174.833
ტამანა - Tamana 4,73 0 951 2°30′ ს. გ. 175°58′ ა. გ. / 2.500° ს. გ. 175.967° ა. გ. / -2.500; 175.967
მთლიანად 279,23 1866,5 93 496

შენიშვნა: ატოლი ტარავა დაყოფილია სამ საარჩევნო ოლქად:

  1. სამხრეთი ტარავა ანუ Teinainano Urban Council (ბაირიკიდან ბონრიკიმდე);
  2. ბეტიო ანუ Betio Town Council;
  3. ჩრდილოეთი ტარავა ანუ Tarawa Ieta.

ისტორია

გილბერტის კუნძულები აღმოაჩინეს ინგლისელმა საზღვაო ოფიცრებმა 1764 და 1824 წლებს შორის. სახელი ეწოდა ჯ. გილბერტის პატივსაცემად, რომელიც ესტუმრა ამ კუნძულებს 1788 წელს.

იხილეთ აგრეთვე

ლიტერატურა

სქოლიო

  1. Kiribati Census Report 2010 Volume 1. National Statistics Office, Ministry of Finance and Economic Development, Government of Kiribati.