ონეგის ტბა

ონეგის ტბა
ონეგის ტბა
კოორდინატები: 61°43′ ჩ. გ. 35°29′ ა. გ.
მდებარეობა	რუსეთი
სიმაღლე ზღვის დონიდან	35 მ
სიგრძე	245 კმ
სიგანე	91,6 კმ
ფართობი	9,7 კმ²
მოცულობა	285 კმ³
მაქსიმალური სიღრმე	127 მ

ონეგის ტბა (რუს. Онежское озеро; ფინ. Ääninen, Äänisjärvi) — გამდინარე ტბა რუსეთის ევროპული ნაწილის ჩრდილოეთ-დასავლეთში (კარელიის რესპუბლიკა, ლენინგრადისა და ვოლოგდის ოლქები). ფართობი 9,7 ათ. კმ² (კუნძულების გარეშე). საშუალო სიღრმე — 30 მ, მაქსიმალური — 127 მ. წლის მოცულობა საშულო დონის დროს 292 კმ³. მდებარეობს ტექტონიკურ ქვაბულში. ვრცელდება 250 კმ-ზე. კრისტალური ქანებით აგებული ჩრდილოეთ და ჩრდილოეთ-დასავლეთ ნაპირები კლდოვანია, სანაპირო ხაზი — შეჭრილ-შემოჭრილი. ქვიშებითა და თიხებით აგებული სამხრეთი და სამხრეთ-აღმოსავლეთ ნაპირი მეტწილად დაბალი, სუსტად დანაწევრებული და დაჭაობებულია.

ონეგის ტბაში 1369 კუნძულია (ფართობი 250 კმ²). ტბას ერთვის 59 მდინარე, გამოედინება მდინარე სვირი. ონეგის ტბის წყლის ბალანსის შემოსავლის 74 % მოაქვთ მდინარეებს, 25 % — ატმოსფერულ ნალექებს; გასავლის 84 % მდინარე სვირზე მოდის. წყლის დონე უმაღლესია ივნის-აგვისტოში, უდაბლესი — მარტ-აპრილში. დონეთა რყევის მაქსიმალური სიდიდე 190 სმ აღწევს. ტბაზე შეიმჩნევა სეიშები.

აგვისტოში წყლის მაქსიმალური ტემპერატურა ზედაპირთან ტბის ღია ნაწილში 20-24°C, ყურეში 24-27°C. ცენტრალურ ნაწილში ტბა იყინება შუა იანვარში, ნაპირებთან და ყურეებში — ნოემბერ-დეკემბერში. წყალი მტკნარია. მდიდარია თევზით.

გალერეა

• 
• 
• 

რესურსები ინტერნეტში

• озеро.html ონეგის ტბა — სტატია დიდი საბჭოთა ენციკლოპედიიდან (რუსული)
• ონეგის ტბა — სტატია ენციკლოპედია ბრიტანიკიდან (ინგლისური)

ლიტერატურა

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 7, თბ., 1984. — გვ. 352.
• Озера Карелии. Справочник, Петрозаводск, 1959;
• Григорьев С.В., Внутренние воды Карелии и их хозяйственное использование, Петрозаводск, 1961;
• Богословский В., Георгиевский Ю., Онего, Л., 1969;
• Тепловой режим Онежского озера, 1973.