ნიუტონის კანონები: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
ხაზი 15: | ხაზი 15: | ||
კლასიკურ მექანიკაში ნიუტონის მეორე კანონი მათემატიკურად გამოისახება ასე: |
კლასიკურ მექანიკაში ნიუტონის მეორე კანონი მათემატიკურად გამოისახება ასე: |
||
<math>F=m\frac{{d}v}{{d} |
<math>F=m\frac{{d}v}{{d}t}</math> ან <math> \vec {F} = m\vec a </math> |
||
სადაც <math> \vec a </math> არის სხეულის აჩქარება, <math> \vec {F} </math> — სხეულზე მოქმედი ძალა და <math> m\,\! </math> — სხეულის მასა. |
სადაც <math> \vec a </math> არის სხეულის აჩქარება, <math> \vec {F} </math> — სხეულზე მოქმედი ძალა და <math> m\,\! </math> — სხეულის მასა. |
10:54, 13 იანვარი 2014-ის ვერსია
ნიუტონის კანონები — დინამიკის სამი ძირითადი კანონი, სხეულზე ძალის მოქმედებისა და მის მოძრაობის შესახებ. კანონები ჩამოაყალიბა ფიზიკოსმა ისააკ ნიუტონმა თავის ნაშრომში „Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica“, რომელიც გამოქვეყნდა 1687 წლის 5 ივლისს. კანონები საფუძველია კლასიკური მექანიკისა[1].
ნიუტონის კანონები არის ნიუტონის გალილეის ჰიუგენსონის და სხვათა მრავალი დაკვირვების, ცდების და თეორიული კვლევის შედეგი. თანამედროვე წარმოდგენებისა და ტერმინოლოგიის თანახმად, ი და იი კანონის განხილვისას უნდა გვესმოდეს მატერიალური წერტილი, ხოლო მოძრაობაში — მოძრაობა ათვლის ინერციული სისტემის მიმართ[1].
აღსანიშნავია რომ ნიუტონის კანონები მართობული აღარ არის ძალიან მცირე ზომის ობიექტების(ელემენტარული ნაწილაკები) მოძრაობის დროსა და სინათლის სიჩქარის მახლობელი სიჩქარეებით მოძრაობისას(იხილეთ კვანტური მექანიკა, ფარდობითობის თეორია)[1].
კანონების ფორმულირება
ნიუტონის პირველი კანონი
თუ სხეულზე სხვა სხეულები არ მოქმედებენ,მაშინ იგი უძრავია ან მოძრაობს თანაბრად
ნიუტონის მეორე კანონი
მეორე კანონი ყალიბდება ასე: ყველა ძალის ჯამი, რომელიც მოქმედებს სხეულზე ტოლია მასისა და აჩქარების ნამრავლის. კლასიკურ მექანიკაში ნიუტონის მეორე კანონი მათემატიკურად გამოისახება ასე:
ან
სადაც არის სხეულის აჩქარება, — სხეულზე მოქმედი ძალა და — სხეულის მასა.
ნიუტონის მესამე კანონი
- სხეულები ერთმანეთზე მოქმედებენ ძალებით, რომლებიც მიმართულია ერთი და იმავე წრფის გასწვრივ, მოდულით ტოლია, ხოლო მიმართულებით — საპირისპირო.
იხილეთ აგრეთვე
სქოლიო
- ↑ 1.0 1.1 1.2 ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 7, თბ., 1984. — გვ. 450.