კათოლიციზმი: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
ხაზი 1: ხაზი 1:
{{ქრისტიანობა}}
{{ქრისტიანობა}}
'''კათოლიციზმი''' ({{lang-gr|καθολικός (კათოლიკოს)}} — „საერთო“ , „უნივერსალური“) — [[კათოლიკური ეკლესია|კათოლიკური ეკლესიის]] მოძღვრება, რომელსაც [[ქრისტიანობა]]ში ყველაზე მრავალრიცხოვანი მრევლი ჰყავს (1 მილიარდ 100 მილიონი კათოლიკე მსოფლიოს 235 ქვეყანაში, რაც მთელი ქრისტიანობის 52% შეადგენს).
'''კათოლიციზმი''' ({{lang-gr|καθολικός (კათოლიკოს)}} — „საერთო“ , „უნივერსალური“) — [[კათოლიკური ეკლესია|კათოლიკური ეკლესიის]] მოძღვრება, რომელსაც [[ქრისტიანობა]]ში ყველაზე მრავალრიცხოვანი მრევლი ჰყავს (1 მილიარდ 100 მილიონი კათოლიკე მსოფლიოს 235 ქვეყანაში, რაც მთელი ქრისტიანობის 52% შეადგენს).
კათოლიციზმი დასავლეთ ევროპაში ცალკე მიმდინარეობად ჩამოყალიბდა და გაბატონებულ რელიგიად იქცა მას შემდეგ, რაც ქრისტიანობა [[1054]] წელს ოფიციალურად გაიყო 2 ძირითად მიმართულებად — [[რომის კათოლიკური ეკლესია|კათოლიკობად]] და [[მართლმადიდებლობა]]დ. ქრისტიანობის გათიშვის პროცესი ჯერ კიდევ III-IV საუკუნეში დაიწყო. კათოლიციზმის ცალკე გამოყოფის პროცესი დაჩქარდა [[395]] წლიდან, როდესაც [[რომის იმპერია]] [[ბიზანტიის იმპერია|აღმოსავლეთ]] და [[დასავლეთ რომის იმპერია|დასავლეთ]] ნაწილებად გაიყო. იმპერიის ორ ნაწილად გაყოფამ, ეკონომიკურმა, პოლიტიკურმა და კულტურულმა განვითარების განსხვავებულმა პირობებმა საბოლოოდ გასაზღვრა ამ 2 მიმართულების თავისებურებანი. სხვა ქრისტიანული მოძღვრებების მიმდევრებისაგან განსხვავებით კათოლიკეები [[რომის პაპი|რომის პაპებს]] [[პეტრე მოციქული]]ს მემკვიდრეებად აღიარებენ და ამით მას ყველა სხვა ეპისკოპოსისგან გამორჩეულად და მთელი ეკლესიის უპირველეს წინამძღვრად მიიჩნევენ, ეყრდნობიან რა მათე 16, 17-19-ს<ref>[http://www.orthodoxy.ge/tserili/akhali_agtqma/mate-16.htm მათე 16, 17-19]</ref>, ლუკა 22, 31-32-ს <ref>[http://www.orthodoxy.ge/tserili/akhali_agtqma/luka-22.htm ლუკა 22, 31-32]</ref>, იოანე 21, 15-17-ს <ref>[http://www.orthodoxy.ge/tserili/akhali_agtqma/ioane-21.htm იოანე 21, 15-17]</ref>. [[1870|1870 წელს]] [[ვატიკანი]]ს საეკლესიო კრებაზე პაპი რწმენის საკითხებში „შეუცდომლად და უცოდველად“ გამოაცხადეს.
კათოლიციზმი დასავლეთ ევროპაში ცალკე მიმდინარეობად ჩამოყალიბდა და გაბატონებულ რელიგიად იქცა მას შემდეგ, რაც ქრისტიანობა [[1054]] წელს ოფიციალურად გაიყო 2 ძირითად მიმართულებად — [[რომის კათოლიკური ეკლესია|კათოლიკობად]] და [[მართლმადიდებლობა]]დ. აღმოსავლეთისა და დასავლეთის საპატრიარქოებს შორის მნიშვნელოვანი საღვთისმეტყველო და საეკლესიო უთანხმოება IX საუკუნიდან იწყება. კათოლიციზმის ცალკე გამოყოფის პროცესს ხელი შეუწყო [[395]] წლიდან რომის იმპერიის ორ ნაწილად გაყოფილობამ. ეკონომიკურმა, პოლიტიკურმა და კულტურულმა განვითარების განსხვავებულმა პირობებმა საბოლოოდ გასაზღვრა ამ 2 მიმართულების თავისებურებანი. სხვა ქრისტიანული მოძღვრებების მიმდევრებისაგან განსხვავებით კათოლიკეები [[რომის პაპი|რომის პაპებს]] [[პეტრე მოციქული]]ს მემკვიდრეებად აღიარებენ და ამით მას ყველა სხვა ეპისკოპოსისგან გამორჩეულად და მთელი ეკლესიის უპირველეს წინამძღვრად მიიჩნევენ, ეყრდნობიან რა მათე 16, 17-19-ს<ref>[http://www.orthodoxy.ge/tserili/akhali_agtqma/mate-16.htm მათე 16, 17-19]</ref>, ლუკა 22, 31-32-ს <ref>[http://www.orthodoxy.ge/tserili/akhali_agtqma/luka-22.htm ლუკა 22, 31-32]</ref>, იოანე 21, 15-17-ს <ref>[http://www.orthodoxy.ge/tserili/akhali_agtqma/ioane-21.htm იოანე 21, 15-17]</ref>. [[1870|1870 წელს]] [[ვატიკანი]]ს საეკლესიო კრებაზე პაპი რწმენის საკითხებში „შეუცდომლად და უცოდველად“ გამოაცხადეს.


== მსგავსება და განსხვავება მართლმადიდებლობასა და კათოლიციზმს შორის ==
== მსგავსება და განსხვავება მართლმადიდებლობასა და კათოლიციზმს შორის ==
კათოლიციზმსა და [[მართლმადიდებლობა]]ს ბევრი რამ აქვს საერთო. ძირითადი განსხვავება მათ შორის მჟღავნდება ე.წ. „ფილიოკვეს“ საკითხში ({{lang-la|filioque — და ძისაგან}}). კათოლიკური მოძღვრების მიხედვით, [[სულიწმინდა|სულიწმინდის]] გამომავლობა ხდება არა მარტო [[მამა ღმერთი]]საგან, როგორც ეს მართლმადიდებლობაშია, არამედ [[იესო ქრისტე|ძე ღმერთისაგანაც]].
კათოლიციზმსა და [[მართლმადიდებლობა]]ს ბევრი რამ აქვს საერთო. ძირითადი განსხვავება მათ შორის მჟღავნდება ე.წ. „ფილიოკვეს“ საკითხში ({{lang-la|filioque — და ძისაგან}}). კათოლიკური მოძღვრების მიხედვით, [[სულიწმინდა|სულიწმინდის]] გამომავლობა ხდება არა მარტო [[მამა ღმერთი]]საგან, როგორც ეს მართლმადიდებლობაშია, არამედ [[იესო ქრისტე|ძე ღმერთისაგანაც]].


კათოლიციზმი, მართლმადიდებლობისაგან განსხვავებით, [[სამოთხე|სამოთხისა]] და [[ჯოჯოხეთი]]ს გარდა აღიარებს შუალედურ რგოლს — განსაწმენდელს (სალხინებელს). კათოლიკურ მოძღვრების საფუძველს წარმოადგენს „საღვთო წერილი“ [[ბიბლია]], რომელიც მართლამდიდებლობისაგან განსხვავბით მხოლოდ ლათინურ ენაზე დაწერილს აღიარებს წმინდად.
კათოლიციზმი, მართლმადიდებლობისაგან განსხვავებით, [[სამოთხე|სამოთხისა]] და [[ჯოჯოხეთი]]ს გარდა აღიარებს შუალედურ რგოლს — განსაწმენდელს (სალხინებელს). კათოლიკური მოძღვრებით, წმინდა წერილის კანონიკურ ტექსტს წარმოადგენს და ორიგინალს უტოლდება ბიბლიის ლათინური თარგმანი „ვულგატა“.


== ლიტერატურა ==
== ლიტერატურა ==

16:11, 23 დეკემბერი 2013-ის ვერსია

ქრისტიანობა
წმინდა წერილი
ძველი აღთქმა
ახალი აღთქმა (სახარება)
ისტორია
მოციქულების ეპოქა
ეკლესიის დევნის პერიოდი
ქრისტიანობის სახელმწიფო რელიგიად გამოცხადება
მსოფლიო საკლესიო კრებები
დიდი სქიზმა
კიდევ...
მიმდინარეობები
მართლმადიდებლობა
კათოლიციზმი
მონოფიზიტობა
პროტესტანტიზმი
კიდევ...
ღვთისმეტყველება
შობა
ჯვარცმა
ამაღლება
ანტიქრისტე
კიდევ...
სხვადასხვა
ქრისტიანობა
პორტალი
დაფა: იხ.  განხ.  რედ.

კათოლიციზმი (ბერძ. καθολικός (კათოლიკოს) — „საერთო“ , „უნივერსალური“) — კათოლიკური ეკლესიის მოძღვრება, რომელსაც ქრისტიანობაში ყველაზე მრავალრიცხოვანი მრევლი ჰყავს (1 მილიარდ 100 მილიონი კათოლიკე მსოფლიოს 235 ქვეყანაში, რაც მთელი ქრისტიანობის 52% შეადგენს). კათოლიციზმი დასავლეთ ევროპაში ცალკე მიმდინარეობად ჩამოყალიბდა და გაბატონებულ რელიგიად იქცა მას შემდეგ, რაც ქრისტიანობა 1054 წელს ოფიციალურად გაიყო 2 ძირითად მიმართულებად — კათოლიკობად და მართლმადიდებლობად. აღმოსავლეთისა და დასავლეთის საპატრიარქოებს შორის მნიშვნელოვანი საღვთისმეტყველო და საეკლესიო უთანხმოება IX საუკუნიდან იწყება. კათოლიციზმის ცალკე გამოყოფის პროცესს ხელი შეუწყო 395 წლიდან რომის იმპერიის ორ ნაწილად გაყოფილობამ. ეკონომიკურმა, პოლიტიკურმა და კულტურულმა განვითარების განსხვავებულმა პირობებმა საბოლოოდ გასაზღვრა ამ 2 მიმართულების თავისებურებანი. სხვა ქრისტიანული მოძღვრებების მიმდევრებისაგან განსხვავებით კათოლიკეები რომის პაპებს პეტრე მოციქულის მემკვიდრეებად აღიარებენ და ამით მას ყველა სხვა ეპისკოპოსისგან გამორჩეულად და მთელი ეკლესიის უპირველეს წინამძღვრად მიიჩნევენ, ეყრდნობიან რა მათე 16, 17-19-ს[1], ლუკა 22, 31-32-ს [2], იოანე 21, 15-17-ს [3]. 1870 წელს ვატიკანის საეკლესიო კრებაზე პაპი რწმენის საკითხებში „შეუცდომლად და უცოდველად“ გამოაცხადეს.

მსგავსება და განსხვავება მართლმადიდებლობასა და კათოლიციზმს შორის

კათოლიციზმსა და მართლმადიდებლობას ბევრი რამ აქვს საერთო. ძირითადი განსხვავება მათ შორის მჟღავნდება ე.წ. „ფილიოკვეს“ საკითხში (ლათ. filioque — და ძისაგან). კათოლიკური მოძღვრების მიხედვით, სულიწმინდის გამომავლობა ხდება არა მარტო მამა ღმერთისაგან, როგორც ეს მართლმადიდებლობაშია, არამედ ძე ღმერთისაგანაც.

კათოლიციზმი, მართლმადიდებლობისაგან განსხვავებით, სამოთხისა და ჯოჯოხეთის გარდა აღიარებს შუალედურ რგოლს — განსაწმენდელს (სალხინებელს). კათოლიკური მოძღვრებით, წმინდა წერილის კანონიკურ ტექსტს წარმოადგენს და ორიგინალს უტოლდება ბიბლიის ლათინური თარგმანი — „ვულგატა“.

ლიტერატურა

ქსე, ტ. VI, გვ. 319, თბ., 1980.

სქოლიო