Т-54/55: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 89: ხაზი 89:
საბოლოოდ ტანკი შეიარაღებაში 1946 წლის 29 აპრილს მიიღეს და წარმოება ნიჟნი ტაგილის (1947) და ხარკოვის (1948) ქარხნებში დაიწყო.
საბოლოოდ ტანკი შეიარაღებაში 1946 წლის 29 აპრილს მიიღეს და წარმოება ნიჟნი ტაგილის (1947) და ხარკოვის (1948) ქარხნებში დაიწყო.


=== T-54 ===
== T-54 ==
[[ფაილი:Tank T-54 in Verkhnyaya Pyshma.jpg|thumb|250px|left|ტანკის პირველი ვერსია T-54 1]]
[[ფაილი:Tank T-54 in Verkhnyaya Pyshma.jpg|thumb|250px|left|ტანკის პირველი ვერსია T-54 1]]
T-54-ის წარმოება ნელი ტემპებით მიმდინარეობდა და სულ 1490 მსგავსი ტანკი აიწყო,ტანკის შემქნელების მთავარი აზრი იყო ის რომ ტანკი უნდა ყოფილიყო ყველა ტანკზე უკეთესი რომელიც მეორე მსოფლიო ომში იბრძოდა,ძველი [[T-34]]-ის ქვემეხისგან განსხვავებით ახალი 100მმიანი ქვემეხი ბევრად უფრო ძლიერი იყო ვიდრე მისი წინამორბედის.
T-54-ის წარმოება ნელი ტემპებით მიმდინარეობდა და სულ 1490 მსგავსი ტანკი აიწყო,ტანკის შემქნელების მთავარი აზრი იყო ის რომ ტანკი უნდა ყოფილიყო ყველა ტანკზე უკეთესი რომელიც მეორე მსოფლიო ომში იბრძოდა,ძველი [[T-34]]-ის ქვემეხისგან განსხვავებით ახალი 100მმიანი ქვემეხი ბევრად უფრო ძლიერი იყო ვიდრე მისი წინამორბედის.
ხაზი 95: ხაზი 95:
ტანკის სერიული წარმოება T-54-1 პროტოტიპის სახელით დაიწყო რომელიც მის მეორე პროტოტიპისგან განსხვავებით ახალ ტანკს გაძლიერებული ჯავშანი ჰქონდა ბორტებზე (80მმ),ქვემოდან (20მმ) და ზემოდან (30მმ),თუმცა წარმოება შეწყდა ხარისხის პრობლემის გამო.ტანკი გააუმჯობესეს და ახალ ვერსიას T-54-2 დაერქვა,ახალ ვერსიას ახალი კოშკურა დაუყენდა რომელზე ზეგავლენა მძიმე ტანკის კოშკურამ [[IS-3]]-მმა იმოქმედა,ასევე მოეხსნა 2 ტყვიამფრქვევი და გაიზარდა მუხლუხების ზომა ხოლო ტრანსმისიამ კი მოდერნიზაცია განიცდა.T-54-2 სერიულ წარმოებაში 1949 წელს ჩაეშვა ურალის ქარხანაში.მესამე ვერსია T-54-3 1951 წელს გამოვიდა,შეეცვალა კოშკურა და ასევე დაუყენეს ახალი პერისკოპი TSh-2-22 მსროლელისთვის.
ტანკის სერიული წარმოება T-54-1 პროტოტიპის სახელით დაიწყო რომელიც მის მეორე პროტოტიპისგან განსხვავებით ახალ ტანკს გაძლიერებული ჯავშანი ჰქონდა ბორტებზე (80მმ),ქვემოდან (20მმ) და ზემოდან (30მმ),თუმცა წარმოება შეწყდა ხარისხის პრობლემის გამო.ტანკი გააუმჯობესეს და ახალ ვერსიას T-54-2 დაერქვა,ახალ ვერსიას ახალი კოშკურა დაუყენდა რომელზე ზეგავლენა მძიმე ტანკის კოშკურამ [[IS-3]]-მმა იმოქმედა,ასევე მოეხსნა 2 ტყვიამფრქვევი და გაიზარდა მუხლუხების ზომა ხოლო ტრანსმისიამ კი მოდერნიზაცია განიცდა.T-54-2 სერიულ წარმოებაში 1949 წელს ჩაეშვა ურალის ქარხანაში.მესამე ვერსია T-54-3 1951 წელს გამოვიდა,შეეცვალა კოშკურა და ასევე დაუყენეს ახალი პერისკოპი TSh-2-22 მსროლელისთვის.


=== T-55 ===
=== T-54A და T-54B ===

1950 წლისთვის ურალის სატანკო ქარხანამ მნიშვნელოვანი ცვლილებები განიცადა,მთავარი კონსტრუქტორი მოროზოვი შეცვლილი იქნა კოლესნიკოვის მიერ რომელიც მალევე შეიცვალა და მის მაგივრად კარცევი დაინიშნა 1953 წელს.

მთავარი კონსტურქტორების ცვლილებებმა შედეგი ტანკზეც იქონია,100მმიან ქვემეხზე ვერტიკალური სტაბილიზატორი STP-1 ჰორიზონტი დაუყენდა,გარდა ამისა მძღოლს დაემატა ღამის ხედვის ხელსაწყო,ასევე შეიცვალა პერისკოპი,რადიო,გაუძლიერდა ძრავა ასევე დაუმონტაჯდა ავტომატური ცეცხლ ჩამქრობი და ა.შ.

ტანკები შეიარაღებაში 1954 წელს მიიღეს,მალევე გამოვიდა სამეთაურო ტანკი T-54AK.ახალ ვერსიას დაუმონტაჟდა R-112 რადიო და ახალი სანავიგაციო სისტემა.

1954 წელს T-54A-ს T-54M-ის სახელით 100მმიან D-54T და D-54TS ქვემეხზე დაუმონტაჟდა მოლნია და რადუგას ტიპის სტაბილიზატორები რომელიც სამომავლოდ [[T-62]]-ს დაუმონტაჟდა,ამ ორმა ვერსიამ ვერ გაამართლა რის გამოც სერიულად არ უწარმოებია.
T-54A-ის ბაზაზე შეიქმნა T-54B ვერსია,ახალ მოდიფიკაციას 100მმიანი D-10T2S ტიპის ქვემეხი ეყენა,ასევე დაუყენდა ციკლონის ტიპის ცეცხლის მართვის სისტემა.წარმოების ბოლო 2 თვეში ტანკებს დაუმონტაჯეს ლუნას ტიპის ინფრაწითელი განათება და TPN-1-22-11 ტიპის სამიზნე.
== T-55 ==
=== წარმოების ისტორია ===
=== წარმოების ისტორია ===



15:04, 8 ივნისი 2013-ის ვერსია

T-55

T-55
მოდიფიკაცია
საბრძოლო წონა, ტ 37
განლაგების სქემა კლასიკური
ეკიპაჟი, კაცი 4 ადამიანი
ისტორია
გამოშვების წელი(წლები) 1955—1981
ექსპლუატაციის წელი(წლები) 1955-დღემდე
გამოშვების რაოდენობა 86,000–100,000
ზომები
სიგრძე ქვემეხით, მმ 9335
კორპუსის სიგანე, მმ 3300
სიმაღლე, მმ 2395
კლირენსი, მმ 430
ჯავშანი
კორპუსის შუბლი (ზედა), მმ/გრად. 100
კორპუსის შუბლი (შუა), მმ/გრად. 100
კორპუსის ბორტი, მმ/გრად.' 80
იარაღის ნიღაბი, მმ/გრად. 206
შეიარაღება
ქვემეხის კალიბრი და მარკა 100მმ
ქვემეხის ტიპი გლუვლულიანი
ქვემეხის საბრძოლო მარაგი 40
მიზანი ტელესკოპური ТШ2Б-41,პერისკოპული ელექტრო-ოპტიკური ღამის ხედვის ТПН-1-41-11
ტყვიამფრქვევები 1 × 7,62-მმ ПКТ, 1 × 12,7-მმ ДШКМ
მობილურობა
ძრავის ტიპი 12 ცილინდრიანი დიზელის
ძრავის სიმძლავრე, ც.ძ. 580
გადაადგილების სიჩქარე ტრასაზე, კმ/სთ 50
ტრასაზე გადაადგილების მარაგი, კმ 22—27
სპეციალური სიმძლავრე, ც.ძ. 15,7

Т-54/55 — საბჭოთა საშუალო ტანკი.საბჭოთა კავშირის შეიარაღებაში მიღებულ იქნა 1946 წელს,სერიულად იწარმოებოდა და მიმდინარეობს მოდერნიზაცია 1947 წლიდან.

1955 წლიდან იწარმოებოდა მისი მოდიფიკაცია Т-55,შექმნილი სპეციალურად ატომური დაბომბვის ზონაში მოქმედებისთვის,1962-1967 წლებიდან მისი წარმოება შეიცვალა T-62 - ის წარმოებით, რომელიც შექმნილი იყო Т-54/55 ბაზაზე,თუმცა მისი წარმოება გაგრძელდა ომსკის მანქანათ მშენებელ ქარხანაში(ОЗТМ) 1979 წლამდე. ტანკის წარმოება მოდერნიზაცია მიმდინარეობდა სხვადასხვა ქვეყნებში. საერთო ჯამში გამოშვებულია 100,000ზე მეტი Т-54/55 .Т-54/55 ის ექსპორტი უამრავ ქვეყანაში მიმდინარეობდა და დღემდე არის უამრავი ქვეყნის შეიარაღებაში,ტანკმა მეორე მსოფლიო ომის შემდგომ თითქმის ყველა ლოკალურ ომში მიიღო მონაწილეობა,ტანკი გახდა ცნობილი თავის საიმედოობით და უბრალოობით.

შექმნის ისტორია

მეორე მსოფლიო ომში საბჭოთა მხრიდან შეიარაღებაში,მანევრირებაში და ჯავშანში ყველაზე დაბალანსირებული ტანკი T-34 იყო,ეს ტანკი წარმოადგენდა უმნიშვნელოვანეს მანქანას საბჭოთა კავშირისთვის,იგი ადვილად ასაგები და იაფი იყო ამიტომაც თითქმის ყველა ქარხანა ამ ტანკს აწარმოებდა.ამ მიზეზის გამო ომის პერიოდში რთული იყო შექმნილიყო ახალი ტანკი რომელიც სერიულად იწარმოებოდა.

1943 წელს მოროზოვის საკონსტრუქტორო ბიურომ შექმნა ახალი ტანკი რომელიც T-34M-ის მოდერნიზაციას წარმოადგენდა,ახალ ტანკს T-44 ეწოდა.ამ ტანკს გაუმჯობესებული სავალი ნაწილი,ასევე ძრავა,ჯავშანი და შეიარაღება ჰქონდა. T-44-ის ბაზაზე დაიწყო მუშაობა მის გაუმჯობესებულ ვარიანტზე T-54-ზე 1944 წელს,პირველი საცდელი ვერსია 1945 წელს გამოვიდა,ახალი ტანკის შასი თითქმის იგივე იყო როგორიც T-44-ის,ძირითადი განსხვავება მისი ჯავშანი იყო,ასევე ახალი კოშკურა და მძღოლის ადგილი.

შეიარაღებაში 100მმიანი D-10TK ჰქონდა,ასევე ეყენა 2 7,62მმიანი ტყვიამფრქვევი,დაყენებული ჰქონდა 12 ცილინდირიანი V-54 ტიპის ძრავა რომელიც 530 ცხძლს გამოიმუშავებდა,გარდა ამისა გაიზარდა საწვავის ოდენობა 530 ლიტრამდე ხოლო მოქმედების რადიუსი კი 360 კმ გახდა, მაქსიმალური სიჩქარე კი შემცირდა.

ტანკის მოდერნიზაცია უკვე დაგეგმილი იყო მანამ სანამ ის წარმოებაში ჩაეშვებოდა.

T-54-ის შემდგომი პროტოტიპი 1945 წლის ივლისში გამოვიდა,ახალ ვერსიას ახალი 100მმიანი LB-1 ეყენა,ასევე გაუძლიერდა ქვემეხი კოშკურაზე და 200მმიანი გახდა,დაუყენდა 2 ახალი ტყვიამფრქვევი SG-43 ხოლო კოშკურაზე 12,7მმიანი საზენიტო ტყვიამფრქვევი დშკ დაუყენეს,საწვავის ოდენობა 545 ლიტრამდე გაიზარდა.

საბოლოოდ ტანკი შეიარაღებაში 1946 წლის 29 აპრილს მიიღეს და წარმოება ნიჟნი ტაგილის (1947) და ხარკოვის (1948) ქარხნებში დაიწყო.

T-54

ტანკის პირველი ვერსია T-54 1

T-54-ის წარმოება ნელი ტემპებით მიმდინარეობდა და სულ 1490 მსგავსი ტანკი აიწყო,ტანკის შემქნელების მთავარი აზრი იყო ის რომ ტანკი უნდა ყოფილიყო ყველა ტანკზე უკეთესი რომელიც მეორე მსოფლიო ომში იბრძოდა,ძველი T-34-ის ქვემეხისგან განსხვავებით ახალი 100მმიანი ქვემეხი ბევრად უფრო ძლიერი იყო ვიდრე მისი წინამორბედის.

ტანკის სერიული წარმოება T-54-1 პროტოტიპის სახელით დაიწყო რომელიც მის მეორე პროტოტიპისგან განსხვავებით ახალ ტანკს გაძლიერებული ჯავშანი ჰქონდა ბორტებზე (80მმ),ქვემოდან (20მმ) და ზემოდან (30მმ),თუმცა წარმოება შეწყდა ხარისხის პრობლემის გამო.ტანკი გააუმჯობესეს და ახალ ვერსიას T-54-2 დაერქვა,ახალ ვერსიას ახალი კოშკურა დაუყენდა რომელზე ზეგავლენა მძიმე ტანკის კოშკურამ IS-3-მმა იმოქმედა,ასევე მოეხსნა 2 ტყვიამფრქვევი და გაიზარდა მუხლუხების ზომა ხოლო ტრანსმისიამ კი მოდერნიზაცია განიცდა.T-54-2 სერიულ წარმოებაში 1949 წელს ჩაეშვა ურალის ქარხანაში.მესამე ვერსია T-54-3 1951 წელს გამოვიდა,შეეცვალა კოშკურა და ასევე დაუყენეს ახალი პერისკოპი TSh-2-22 მსროლელისთვის.

T-54A და T-54B

1950 წლისთვის ურალის სატანკო ქარხანამ მნიშვნელოვანი ცვლილებები განიცადა,მთავარი კონსტრუქტორი მოროზოვი შეცვლილი იქნა კოლესნიკოვის მიერ რომელიც მალევე შეიცვალა და მის მაგივრად კარცევი დაინიშნა 1953 წელს.

მთავარი კონსტურქტორების ცვლილებებმა შედეგი ტანკზეც იქონია,100მმიან ქვემეხზე ვერტიკალური სტაბილიზატორი STP-1 ჰორიზონტი დაუყენდა,გარდა ამისა მძღოლს დაემატა ღამის ხედვის ხელსაწყო,ასევე შეიცვალა პერისკოპი,რადიო,გაუძლიერდა ძრავა ასევე დაუმონტაჯდა ავტომატური ცეცხლ ჩამქრობი და ა.შ.

ტანკები შეიარაღებაში 1954 წელს მიიღეს,მალევე გამოვიდა სამეთაურო ტანკი T-54AK.ახალ ვერსიას დაუმონტაჟდა R-112 რადიო და ახალი სანავიგაციო სისტემა.

1954 წელს T-54A-ს T-54M-ის სახელით 100მმიან D-54T და D-54TS ქვემეხზე დაუმონტაჟდა მოლნია და რადუგას ტიპის სტაბილიზატორები რომელიც სამომავლოდ T-62-ს დაუმონტაჟდა,ამ ორმა ვერსიამ ვერ გაამართლა რის გამოც სერიულად არ უწარმოებია. T-54A-ის ბაზაზე შეიქმნა T-54B ვერსია,ახალ მოდიფიკაციას 100მმიანი D-10T2S ტიპის ქვემეხი ეყენა,ასევე დაუყენდა ციკლონის ტიპის ცეცხლის მართვის სისტემა.წარმოების ბოლო 2 თვეში ტანკებს დაუმონტაჯეს ლუნას ტიპის ინფრაწითელი განათება და TPN-1-22-11 ტიპის სამიზნე.

T-55

წარმოების ისტორია

საბჭოთა კავშირი

მისი პირველი მოდელი T-54 1 გამოვიდა 1946 წელს,მისი წარმოება მიდიოდა ძალიან ნელა სულ გამოშვებული იქნა 3 T-54 1 (1946 წელს).1948 წელს კი გამოვიდა 285 T-54 1 ურალის სატანკო ქარხანაში ნომერ 183-ში, რომელმაც მთლიანად ჩაანაცვლა T-44 მალევე კი T-54 1 - ის გამოშვებაც შეწყვიტეს. 1950 წელს გამოვიდა მისი ახალი მოდიფიკაცია T-54 2 ურალის სატანკო ქარხანაში ნომერ 183-ში. სულ გამოშვებული იქნა 428 ტანკი 1951 წელს კი გამოუშვეს 800 ასეთი ტანკი და იწარმოებოდა 1952 წლამდე, ამის შემდეგ გამოვიდა T-54A რომელიც იწარმოებოდა 1955-1957 წლამდე.T-55B იწარმოებოდა 1957-59 წლებში,1962 წელს გამოვიდა T-54-ის სამეთაურო ვერიანტი რომელიც იწარმოებდა 1959 წლამდე.

სულ გამოშვებული იქნა 35,000 T-54-1, T-54-2, T-54 (T-54-3), T-54A, T-54B, T-54AK1, T-54AK2, T-54BK1 და T-54BK2 ეს ტანკები გამოდიოდა 1946 წლიდან 1957 წლამდე,ასევე გამოშვებული იქნა 27,500 T-55, T-55A, T-55K1, T-55K2, T-55K3, T-55AK1, T-55AK2 და T-55AK3, ეს ტანკები კი იწარმოებოდა 1955-დან 1981 წლამდე.

პოლონეთი

პოლონეთმა გამოუშვა 3,000 T-54, T-54A, T-54AD and T-54AM რომელიც იწარმოებოდა 1956-დან 1964 და 5,000 T-55 (იწარმოებოდა 1958დან 1964), T-55L, T-55AD-1 and T-55AD-2 (1964დან 1979).

ჩეხეთი

ჩეხეთმა გამოუშვა 2,700 T-54A, T-54AM, T-54AK, T-54AMK 1957დან 1966 და 8,300 T-55 and T-55A 1958 - დან 1983 - მდე ამ ტანკების უმეტესობა ექსპორტზე გადიოდა.

ოპერატორები

რესურსები ინტერნეტში

მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=Т-54/55&oldid=2491427“-დან