ნეორენესანსი

პარიზის მერიის შენობა, ფრანგული ნეო-რენესანსის განუმეორებელი ნიმუში.

ნეორენესანსი მრავლისმომცველი სტილია, რომელიც მოიცავს XIX საუკუნის არქიტექტურული აღორძინების მიმდინარეობათა იმ ასპექტებს, რომელიც არც გრეციულ (ბერძნული აღორძინება) და არც გოთურ (გოთური აღორძინება) სტილს ეკუთვნის, და რომელმაც აღმაფრენის წყაროდ კლასიციზირებული იტალიური ფორმების ფართო სპექტრი გამოიყენა. ვრცელი გაგებით "რენესანსულ არქიტექტურას" XIX საუკუნის არქიტექტორები და კრიტიკოსები მიაკუთვნებდნენ არა მხოლოდ ფლორენციასა და ცენტრალურ იტალიაში ადრეულ XV საუკუნეში დაწყებულ ჰუმანისტურ შენობათა სტილს; არამედ მასში ასევე მოიაზრებდნენ მანერიზმსა ან ზოგან ბაროკოსაც. თვითშერქმეული სტილის მიკუთვნება შუა და გვიანდელი XIX საუკუნისთვის უცხო არ ყოფილა: "ნეორენესანსს" თანამედროვენი უწოდებდნენ იმგვარ სტრუქტურებს, რომელსაც სხვანი უბრალოდ "იტალიანატს" ან "მეორე იმპერიას" შეარქმევდნენ.

განსხვავებული ფორმები, რაშიც არქიტექტურამ განვითარება ჰპოვა ევროპის სხვადასხვა ნაწილში, განსაკუთრებით კი საფრანგეთსა და იტალიაში რენესანსის პერიოდში კიდევ უფრო ართულებს ნეორენესანსის არქიტექტურის განსაზღვრებასა და ამოცნობას. ამის საილუსტრაციოდ საკმარისია "რენესანსის" კატეგორიაში გაერთიანებული, თუმცა ერთმანეთისგან მნიშვნელოვნად განსხვავებული ინგლისური ვოლატონის ჰოლის, იტალიური პალაცო პიტისა და ფრანგული შატო დე შამბორის შედარება.

რესურსები ინტერნეტში

• Rosanna Pavoni, editor (1997) Reviving the Renaissance: The Use and Abuse of the Past in Nineteenth-Century Italian Art and Decoration in Series: Cambridge Studies in Italian History and Culture (Cambridge University Press) ISBN 0-521-48151-1. The first assessment of the Renaissance Revival in post-Unification Italy. Book synopsis
• Marek Zgórniak, Wokół neorenesansu w architekturze XIX wieku, Kraków 1987. ISBN 83-233-0187-5. General study. See abstract on the author's page.
• Lessenich, Rolf P. Ideals Versus Realities: Nineteenth-Century Decadent Identity and the Renaissance. English Neo-Renaissance in its cultural context.
• Marshall Field Warehouse, Chicago
• "History & styles: The other neo-styles of the 19th century" – Neo-Renaissance in the context of eclectic revival styles in church architecture of the Netherlands, 1850–1900.
• "Neo-Renaissance (1881–1921)" Neo-Renaissance building in Katowice, Poland.