სარდინიის სამეფო: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

[შემოწმებული ვერსია]

← წინა ცვლილება შემდეგი ცვლილება →

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

ვიზუალურივიკიტექსტი

შიდახაზური

17:00, 21 მარტი 2013-ის ვერსია

სარდინიის სამეფო — სახელმწიფო იტალიაში 1720-1861 წლებში. შეიქმნა სავოიის საჰერცოგოსთან კ. სარდინიის შეერთებით. ბირთვი პიემონტი. დე-იურე დედაქალაქი კალიარი, დე-ფაქტო – ტურინი.

1792 წელს ფრანგებმა დაიკავეს და საფრანგეთს შეუერთეს ნიცა და სავოია, 1798 წელს – პიემონტი. ნაპოლეონის იმპერიის დაცემის შემდეგ ვენის კონგრესმა (1814-1815 წწ.) სარდინიის სამეფო ძველ საზღვრებში აღადგინა, მასვე გადაეცა ლიგურია (გენუით). მონარქიის რეაქციულმა პოლიტიკამ გამოიწვია პიემონტის რევოლუცია 1821 წელს.

ჯუზეპე მაძინის მომხრეთა ცდა მოეწყოთ 1834 წლის აჯანყება მარცხით დამთავრდა. XIX საუკუნის 40-იან წლებში პიემონტში მომხდარი სამრეწველო გადატრიალების შედეგად სარდინიის სამეფო იტალიის ერთ-ერთ ყველაზე განვითარებულ და ძლიერ სახელმწიფოდ იქცა. 1848 წლის რევოლუციამ მეფე კარლო ალბერტო აიძულა გამოეცა კონსტიტუცია და სათავეში ჩასდგომოდა ეროვნულ-განმათავისუფლებელ მოძრაობას ავსტრიის ჰაბსბურგთა წინააღმდეგ. მაგრამ ავსტრია-იტალიის ომში (1848-1849 წწ.) იტალიის არმია დამარცხდა. კარლო ალბერტო გადადგა. მისი შვილი ვიტორიო ემანუელე II კამილიო კავურის მთავრობასთან ერთად დინასტიური ომებისა და დიპლომატიურ გარიგებათა მეოხებით სარდინიის სამეფოს ტერიტორიის გაფართოებას ცდილობდა. 1855 წელს სარდინიის სამეფო ჩაება ყირიმის ომში (1853-1856 წწ.) საფრანგეთისა და დიდი ბრიტანეთის მხარეზე. შემდეგ საფრანგეთთან ერთად კვლავ იბრძოდა ავსტრიის წინააღმდეგ. 1859 წლის ციურიხის ხელშეკრულებებით სარდინიის სამეფომ შეიერთა ლომბარდია, 1860 წლის ტურინის ხელშეკრულებით კი საფრანგეთს გადასცა ნიცა და სავოია. იტალიის რევოლუციის შედეგად (1859-1860 წწ.) სარდინიის სამეფოს შეუერთდა იტალიის თითქმის ყველა სახელმწიფო და ოლქი. 1861 წლის 17 მარტს სარდინიის სამეფომ მიიღო ოფიციალური სახელწოდება – იტალიის სამეფო.

იხილეთ აგრეთვე

სარდინიის მეფეთა სია

ლიტერატურა

ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 9, თბ., 1985. — გვ. 102-103.

@@ ხაზი 14: / ხაზი 14: @@
 [[კატეგორია:ისტორიული სახელმწიფოები]]
 [[კატეგორია:იტალიის ისტორია]]
-[[ar:مملكة سردينيا]]
-[[bg:Сардинско кралство]]
-[[br:Rouantelezh Sardigna]]
-[[bs:Kraljevina Sardinija]]
-[[ca:Regne de Sardenya]]
-[[cs:Sardinské království]]
-[[da:Kongedømmet Sardinien]]
-[[de:Königreich Sardinien]]
-[[el:Βασίλειο της Σαρδηνίας]]
-[[en:Kingdom of Sardinia]]
-[[eo:Regno de Sardio]]
-[[es:Reino de Cerdeña]]
-[[et:Sardiinia kuningriik]]
-[[eu:Sardiniako Erresuma]]
-[[fa:پادشاهی ساردنی]]
-[[fi:Sardinian kuningaskunta]]
-[[fr:Royaume de Sardaigne]]
-[[gl:Reino de Sardeña]]
-[[he:ממלכת סרדיניה]]
-[[hu:Szárd Királyság]]
-[[id:Kerajaan Sardinia]]
-[[is:Konungsríkið Sardinía]]
-[[it:Regno di Sardegna]]
-[[ja:サルデーニャ王国]]
-[[ko:사르데냐 왕국]]
-[[la:Regnum Sardiniae]]
-[[lb:Kinnekräich Piemont-Sardinien]]
-[[lt:Sardinijos karalystė]]
-[[lv:Sardīnijas Karaliste]]
-[[ms:Kerajaan Sardinia]]
-[[nl:Koninkrijk Sardinië (1720-1861)]]
-[[nn:Kongedømet Sardinia]]
-[[no:Kongedømmet Sardinia]]
-[[pl:Królestwo Sardynii]]
-[[pms:Regn ëd Sardëgna]]
-[[pt:Reino da Sardenha]]
-[[ro:Regatul Sardiniei]]
-[[ru:Сардинское королевство]]
-[[sc:Rennu de Sardigna]]
-[[scn:Regnu di Sardigna]]
-[[sh:Kraljevina Sardinija]]
-[[sk:Sardínske kráľovstvo]]
-[[sl:Kraljevina Sardinija]]
-[[sr:Краљевина Пијемонт-Сардинија]]
-[[sv:Kungariket Sardinien]]
-[[th:ราชอาณาจักรซาร์ดิเนีย]]
-[[tl:Kaharian ng Sardinia]]
-[[tr:Sardinya Krallığı]]
-[[uk:Сардинське королівство]]
-[[ur:مملکت ساردینیا]]
-[[vec:Reino de Sardegna]]
-[[vi:Vương quốc Sardigna]]
-[[zh:薩丁尼亞王國]]