წაბლი: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
მ r2.7.2) (ბოტის დამატება: gl:Castanea |
მ Bot: 56 ენათაშორისი ბმული გადატანილია Wikidata-ზე, d:q129324 |
||
ხაზი 41: | ხაზი 41: | ||
[[კატეგორია:წიფლისებრნი]] |
[[კატეგორია:წიფლისებრნი]] |
||
[[an:Castanya]] |
|||
[[ar:كستناء]] |
|||
[[az:Şabalıd]] |
|||
[[be:Каштан]] |
|||
[[be-x-old:Каштан]] |
|||
[[bg:Кестен]] |
|||
[[bs:Kesten]] |
|||
[[ca:Castanyer]] |
[[ca:Castanyer]] |
||
[[ceb:Kastanya]] |
|||
[[cs:Kaštanovník]] |
|||
[[da:Kastanje]] |
|||
[[de:Kastanien]] |
|||
[[dsb:Kastanija]] |
|||
[[el:Καστανιά]] |
|||
[[en:Chestnut]] |
|||
[[eo:Kaŝtanarbo]] |
|||
[[es:Castanea]] |
|||
[[et:Kastanipuu]] |
|||
[[eu:Gaztaina]] |
|||
[[fi:Kastanjat]] |
|||
[[fr:Castanea]] |
|||
[[gl:Castanea]] |
|||
[[hsb:Kastanija]] |
|||
[[id:Kastanya]] |
|||
[[io:Kastano]] |
|||
[[it:Castanea]] |
|||
[[ja:クリ属]] |
|||
[[jv:Kastanya]] |
|||
[[kk:Талшын]] |
|||
[[ko:밤나무속]] |
|||
[[la:Castanea]] |
|||
[[lad:Shaten]] |
|||
[[lb:Käscht]] |
|||
[[lbe:Шабалут]] |
|||
[[lt:Kaštainis]] |
|||
[[lv:Kastaņi]] |
|||
[[nl:Kastanje]] |
|||
[[no:Kastanjeslekten]] |
|||
[[nv:Neeshchʼííłchííʼ]] |
|||
[[os:Сабæлут]] |
|||
[[pam:Kastanias]] |
|||
[[pcd:Catin·nhié]] |
|||
[[pl:Kasztan]] |
|||
[[pnb:شاہ بلوط]] |
|||
[[pt:Castanea]] |
|||
[[qu:Chincha kastaña]] |
|||
[[ru:Каштан]] |
|||
[[sq:Castanea]] |
|||
[[sr:Кестен]] |
|||
[[sv:Kastanjesläktet]] |
|||
[[ta:செசுநட்]] |
|||
[[th:เกาลัด]] |
|||
[[tr:Kestane]] |
|||
[[uk:Каштан]] |
|||
[[ur:شاہ بلوط]] |
|||
[[wa:Cascagnî]] |
|||
[[zh:栗]] |
14:09, 16 მარტი 2013-ის ვერსია
წაბლი | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
წაბლი | ||||||||||||||
მეცნიერული კლასიფიკაცია | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
ლათინური სახელი | ||||||||||||||
Castánea | ||||||||||||||
|
წაბლი (ლათ. Castanea) — ფოთოლმცვივან მერქნიან მცენარეთა გვარი წიფლისებრთა ოჯახისა. სახელწოდება ვრცელდება ასევე წაბლის ნაყოფზე, რომელსაც ეს უკანასკნელი გამოიმუშავებს.[1][2][3] უმთავრესად გამოიყოფა წაბლის ოთხი ძირითადი სახეობა:[4] ევროპული, ჩინური, იაპონური და ამერიკული წაბლი.
გავრცელებულია ჩრდილოეთ ნახევარსფეროს სუბტროპიკულ და ზომიერ სარტლებში. სიმაღლეში იზრდება 50 მეტრამდე. საქართველოში ფართოდაა გავრცელებული კოლხეთში, აღმოსავლეთ საქართველოში იშვიათია (ლიხის ქედი, ბორჯომის ხეობა, კახეთის კავკასიონი). ქმნის წაბლნარებს და შერეულ ფართოფოთლოვან ტყეებს. წაბლნარი გავრცელებულია ზღვის დონიდან 300-1000 მ ფარგლებში. გვხვდება იმ რაიონებში, სადაც ზამთრის ტემპერატურა 0.3 °C, ზაფხულის 18-22 °C ფარგლებში მერყეობს და ნალექების რაოდენობა 700 მმ აღემატება.
კულტივირებულია სამხრეთ ევროპის ქვეყნებსა და აშშ-ში. წაბლის მერქანი მაგარი და გამძლეა. იყენებენ ავეჯისა და სახარატო წარმოებაში, მშენებლობაში. ქერქი და გულგული მდიდარია მთრიმლავი ნივთიერებებით, იყენებენ სამღებრო საქმეში. ნაყოფი გემრიელი საჭმელია. თაფლოვანი მცენარეა. უსისტემო ექსპლუატაციის გამო არეალი მკვეთრად შემცირდა, ამიტომ შეტანილია „საქართველოს წითელ წიგნში.“
რესურსები ინტერნეტში
ლიტერატურა
- ქვაჩაკიძე რ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, თბ., 1987. — გვ. 285.
სქოლიო
- ↑ Castanea – Flora of China.
- ↑ Castanea – Flora of North America.
- ↑ Castanea – Flora Europaea.
- ↑ Industry information by David McLaren. From The Chestnut Growers Information Book, Chestnut Australia Inc.