უჯრედის მემბრანა: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შეუმოწმებელი ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ბოტის წაშლა: lb,zh,jv,eu,pl,es,ta,oc,ms,hu,et,el,nl,ar,sv,pt,eo,is,su,ru,sr,tr,mk,fi,uk,hr,tl,da,kk,fr,he,be,ko,lv,it,gl,de,id,ml,ja,vi,zh-yue,simple,sh,hi,ht,sk,hy,en,no,th,ca,cy,sl,cs,fa,bg,lt,gv (strongly connected to [[ka:მე...
Bot: 60 ენათაშორისი ბმული გადატანილია Wikidata-ზე, d:q29548
ხაზი 1: ხაზი 1:
[[ფაილი:Cell membrane detailed diagram 4.svg|მინი|400px|უჯრედის მემბრანის მდებარეობა ეუკარიოტულ უჯრედში]]
[[ფაილი:Cell membrane detailed diagram 4.svg|მინი|[[ეუკარიოტული და პროკარიოტული უჯრედები|ეუკარიოტული და პროკარიოტული უჯრედის]] პლაზმური მემბრანის მაგალითი]]
'''პლაზმური მემბრანა''' იგივე '''პლაზმალემა''' ან ციტოლემა — შერჩევითი განვლადობის უნარის მქონე ბარიერის როლს ასრულებს. იგი [[უჯრედი|უჯრედსა]] და უჯრედშორის მატრიქსს შორის ნივთიერებათა ცვლას არეგულირებს და უჯრედშიგა გარემოს მუდმივობას განაპირობებს. პლაზმური მემბრანა გარს აკრავს [[ციტოპლაზმა|ციტოპლაზმას]] და ყოფს შიგაუჯრედულ კომპონენტებს გარეგანი გარემოსგან. არ ატარებს შედარებით დიდი ზომის [[მოლეკულა|მოლეკულებს]]. პლაზმური მემბრანა დიდ როლს ასრულებს [[უჯრედი|უჯრედის]] ფორმის მიღებაში, ასევე სხვა [[უჯრედი|უჯრედებთან]] შეკავშირებითა და დაჯგუფებით [[ქსოვილი|ქსოვილის]] წარმოქმნაში. მემბრანის გავლით ნივთიერებათა ტრანსპორტი შეიძლება იყოს პასიური-არ საჭიროებდეს ენერგიას, ან აქტიური-მათი ტრანსპორტირებისთვის უჯრედისაგან მოითხოვდეს ენერგიას.


'''მემბრანა''' არის [[უჯრედი]]ს გარსი, რომელიც [[მოლეკულა|მოლეკულების]] რამდენიმე შრისაგან შედგება და უზრუნველყოფს ნივთიერებათა შერჩევით გავლადობას.<ref name=MBOC>{{cite book |author=Alberts B, Johnson A, Lewis J, ''et al.'' |title=Molecular Biology of the Cell |edition=4th |isbn=0-8153-3218-1 |year=2002 |url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/bv.fcgi?rid=mboc4.section.1864 |publisher=Garland Science |location=New York}}</ref> ის წარმოადგენს [[ბიოლოგიური მემბრანა|ბიოლოგიურ მემბრანას]] რომელიც განაცალკევებს [[ციტოპლაზმა]]ს გარემოსაგან. <ref>[http://users.rcn.com/jkimball.ma.ultranet/BiologyPages/C/CellMembranes.html კიმბალის ბიოლოგიის გვერდი] - უჯრედოვანი მემბრანა</ref>
== სტრუქტურა ==
=== ბილიპიდური სტრუქტურა ===
[[Image:Fluid Mosaic.svg|thumb|200px|right|ფოსფოლიპიდი პლაზმურ მემბრანაში]]


==სქოლიო==
[[ლიპიდები]] პლაზმური მემბრანის ფორმირების პროცესში უმთავრეს როლს ასრულებენ. პლაზმური მემბრანა ძირითადად შედგება წვრილი, ამფიპატიკური [[ფოსფოლიპიდები | ფოსპოლიპიდების]] ორი შრისაგან. ფოსფოლიპიდი შედგება ჰიდროფილური(ნივთიერება, რომელიც წყალში კარგად იხსნება) „თავისა“ და ჰიდროფობური(ნივთიერება, რომელიც წყალში არ იხსნება) „კუდისაგან“. ფოსფოლიპიდები სითხეში მოთავსებისას ორ შრეს ქმნიან: ჰიდროფობური „კუდები“ შიგნით ექცევა, ჰიდროფილური „თავები“ კი-გარეთ. საბოლოოდ, მიიღება უწყვეტი, სფერული ლიპიდების შრე, რომლებიც ცუდად ატარებენ იონებს და სხვა პოლარულ [[მოლეკულა | მოლეკულებს]]. [[ფოსფოლიპიდები | ფოსფოლიპიდების]] ასეთი მოწესრიგებული წყობა ხელს უშლის მაღალმოლეკულურ ნაერთებს უჯრედში შეღწევაში, მაგრამ, ჩვეულებრივ ატარებს ჰიდროფობურ მოლეკულებს. პლაზმური მემბრანის უნარი აკონტროლოს მასში ნივთიერებების მოძრაობა ხორციელდება [[ტრანსმემბრანული ცილები | ტრანსმემბრანული ცილების]] კომპლექსების მეშვეობით, როგორებიცაა მაგ. [[ფორები]].
{{სქოლიოს სია}}


{{ესკიზი-ბიოლოგია}}
== რესურსები ინტერნეტში ==
* [http://allmed.ge/%E1%83%A3%E1%83%AF%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98-%E1%83%93%E1%83%90-%E1%83%9E%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98-%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%A0/ უჯრედი და პლაზმური მემბრანა]
{{Commons category|Cell membrane}}
* [http://www.biochemweb.org/lipids_membranes.shtml Lipids, Membranes and Vesicle Trafficking - The Virtual Library of Biochemistry and Cell Biology]
* [http://www.westernblotting.org/protocol%20membrane%20extraction.htm Cell membrane protein extraction protocol]
* [http://www.phys.unsw.edu.au/~jw/tension.html Membrane homeostasis, tension regulation, mechanosensitive membrane exchange and membrane traffic]
* [http://opm.phar.umich.edu/localization.php?localization=Eukaryotic%20plasma%20membrane 3D structures of proteins associated with plasma membrane of eukaryotic cells]
*[http://opm.phar.umich.edu/atlas.php?membrane=Eukaryotic%20plasma%20membrane Lipid composition and proteins of some eukariotic membranes]
*[http://www.etap.org/demo/biology1/instruction3tutor.html]


[[კატეგორია:ბიოლოგია]]
[[კატეგორია:ციტოლოგია]]
{{Link GA|lt}}
[[კატეგორია:უჯრედი]]

09:18, 15 მარტი 2013-ის ვერსია

უჯრედის მემბრანის მდებარეობა ეუკარიოტულ უჯრედში

მემბრანა არის უჯრედის გარსი, რომელიც მოლეკულების რამდენიმე შრისაგან შედგება და უზრუნველყოფს ნივთიერებათა შერჩევით გავლადობას.[1] ის წარმოადგენს ბიოლოგიურ მემბრანას რომელიც განაცალკევებს ციტოპლაზმას გარემოსაგან. [2]

სქოლიო

  1. Alberts B, Johnson A, Lewis J, et al. (2002). Molecular Biology of the Cell, 4th, New York: Garland Science. ISBN 0-8153-3218-1. 
  2. კიმბალის ბიოლოგიის გვერდი - უჯრედოვანი მემბრანა

თარგი:Link GA