ფარსმან თმოგველი: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
+ლიტერატურა
No edit summary
ხაზი 1: ხაზი 1:
'''ფარსმან თმოგველი''', ჯავახეთის დიდი ფეოდალი XI საუკუნის შუა წლებში, თმოგვის მემამულე, ჯავახეთის [[ერისთავთერისთავი]], სათხის ეკლესიის (ახლანდელი [[ნინოწმინდის რაიონი]]) ამშენებელი. ეკუთვნოდა ახალი ჩორჩანელთა საგვარეულოს, რომელიც წარმოიქმნა IX საუკუნეში, ჩორჩანელებისა და ბაჰლაუნდების დანათესავების შედეგად (უშუალოდ გარდაცვლილი [[გიორგი ჩორჩანელი|გიორგი ჩორჩანელის]] მამულს და საგვარეულო სახელწოდებას დაეუფლა მისი დის - მირიან ბაჰლაუნდის ცოლის თეკლას შთამომავლობა).
'''ფარსმან თმოგველი''', ჯავახეთის დიდი ფეოდალი XI საუკუნის შუა წლებში, თმოგვის მემამულე, ჯავახეთის [[ერისთავთერისთავი]], სათხის ეკლესიის (ახლანდელი [[ნინოწმინდის რაიონი]]) ამშენებელი. ეკუთვნოდა ახალი ჩორჩანელთა საგვარეულოს, რომელიც წარმოიქმნა IX საუკუნეში, ჩორჩანელებისა და ბაჰლაუნდების დანათესავების შედეგად (უშუალოდ გარდაცვლილი [[გიორგი ჩორჩანელი|გიორგი ჩორჩანელის]] მამულს და საგვარეულო სახელწოდებას დაეუფლა მისი დის - მირიან ბაჰლაუნდის ცოლის თეკლას შთამომავლობა).


ფარსმან თმოგველი სულას შვილი ყოფილა. შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ სულა იყო შვილი ივანე სულას ძისა, რომელმაც X საუკუნის 70-იან წლებში მონაწილეობა მიიღო დავით კურაპალატის ლაშქრობაში ბარდა სკლიაროსის წინააღმდეგ და რომელიც მოხსენიებულია [[ზარზმის მონასტერი|ზარზმის]] სამრეკლოში ჩატანებულ წარწერაში ეგვტერის ამშენებლად.


XI საუკუნის 50-იან წლებში ფარსმან თმოგველმა, [[ბეშქენ I ჯაყელი|ბეშქენ ჯაყელთან]] ერთად, მხარი დაუჭირა [[ლიპარიტ IV|ლიპარიტ ბაღვაშს]] [[ბაგრატ IV (საქართველოს მეფე)|ბაგრატ IV-ის]] წინააღმდეგ ბრძოლაში. მესხეთის აზნაურთა მეორე ჯგუფი გამოვიდა ლიპარიტის წინააღმდეგ. ლიპარიტის დამარცხებას მოჰყვა მისი მომხრე მესხი ფეოდალების დამცრობა. როგორც ჩანს, ფარსმან თმოგველს მეფემ ჩამოართვა [[თმოგვი]]. ფარსმან თმოგველი (ისევე როგორც ლიპარიტი) [[ათონის ივერთა მონასტერი|ათონის ივერთა მონასტერში]] არსენის სახელით შედგა ბერად. "ათონის კრებულში" შეტანილია ფარსმან თმოგველისა და მისი ძმის გიორგი ჩორჩანელის რამდენიმე [[აღაპი]], საიდანაც ჩანს, რომ ფარსმან თმოგველმა დიდი ღვაწლი დასდო მონასტერს, რის გამოც ის მისი წინამძღვარის გახდა.
ფარსმან თმოგველი სულას შვილი ყოფილა. შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ სულა იყო შვილი ივანე სულას ძისა, რომელმაც X საუკუნის 70-იან წლებში მონაწილეობა მიიღო დავით კურაპალატის ლაშქრობაში ბარდა სკლიაროსის წინააღმდეგ და რომელიც მოხსენიებულია ზარზმის სამრეკლოში ჩატანებულ წარწერაში ეგვტერის ამშენებლად.


პირველ თმოგველთა გვარის ისტორია ფარსმან თმოგველით იწყება და ფარსმანითვე მთავრდება: [[გიორგი II (საქართველოს მეფე)|გიორგი II-მ]] (1072-1089) თმოგვი უბოძა [[ნიანია ქუაბულისძე]], ბოლოს [[თამარ მეფე|თამარ მეფემ]] ის გადასცა [[სარგის მხარგრძელი|სარგის მხარგრძელს]], რომელმაც საფუძველი ჩაუყარა ახალ [[თმოგველები]] საგვარეულოს (XIII-XIV საუკუნეები).
XI საუკუნის 50-იან წლებში ფარსმან თმოგველმა, [[ჯაყელი, ბეშქენ I |ბეშქენ ჯაყელთან]] ერთად, მხარი დაუჭირა [[ლიპარიტ IV|ლიპარიტ ბაღვაშს]] [[ბაგრატ IV|ბაგრატ IV-ის]] წინააღმდეგ ბრძოლაში. მესხეთის აზნაურთა მეორე ჯგუფი გამოვიდა ლიპარიტის წინააღმდეგ. ლიპარიტის დამარცხებას მოჰყვა მისი მომხრე მესხი ფეოდალების დამცრობა. როგორც ჩანს, ფარსმან თმოგველს მეფემ ჩამოართვა [[თმოგვი]]. ფარსმან თმოგველი (ისევე როგორც ლიპარიტი) [[ათონის ივერთა მონასტერი|ათონის ივერთა მონასტერში]] არსენის სახელით შედგა ბერად. "ათონის კრებულში" შეტანილია ფარსმან თმოგველისა და მისი ძმის გიორგი ჩორჩანელის რამდენიმე [[აღაპი]], საიდანაც ჩანს, რომ ფარსმან თმოგველმა დიდი ღვაწლი დასდო მონასტერს, რის გამოც ის მისი წინამძღვარის გახდა.


პირველ თმოგველთა გვარის ისტორია ფარსმან თმოგველით იწყება და ფარსმანითვე მთავრდება: [[გიორგი II, საქართველოს მეფე|გიორგი II-მ]] (1072-1089) თმოგვი უბოძა [[ქუაბულისძე, ნიანია|ნიანია ქუაბულისძეს]], ბოლოს [[თამარი|თამარ]] მეფემ ის გადასცა [[მხარგრძელი, სარგის|სარგის მხარგრძელს]], რომელმაც საფუძველი ჩაუყარა ახალ [[თმოგველები|თმოგველების]] საგვარეულოს (XIII-XIV საუკუნეები).
==ლიტერატურა==
==ლიტერატურა==
*''შოშიაშვილი ნ.'', ქსე, ტ. 10, გვ. 233, თბ., 1986
*''შოშიაშვილი ნ.'', ქსე, ტ. 10, გვ. 233, თბ., 1986

16:26, 8 მარტი 2013-ის ვერსია

ფარსმან თმოგველი, ჯავახეთის დიდი ფეოდალი XI საუკუნის შუა წლებში, თმოგვის მემამულე, ჯავახეთის ერისთავთერისთავი, სათხის ეკლესიის (ახლანდელი ნინოწმინდის რაიონი) ამშენებელი. ეკუთვნოდა ახალი ჩორჩანელთა საგვარეულოს, რომელიც წარმოიქმნა IX საუკუნეში, ჩორჩანელებისა და ბაჰლაუნდების დანათესავების შედეგად (უშუალოდ გარდაცვლილი გიორგი ჩორჩანელის მამულს და საგვარეულო სახელწოდებას დაეუფლა მისი დის - მირიან ბაჰლაუნდის ცოლის თეკლას შთამომავლობა).

ფარსმან თმოგველი სულას შვილი ყოფილა. შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ სულა იყო შვილი ივანე სულას ძისა, რომელმაც X საუკუნის 70-იან წლებში მონაწილეობა მიიღო დავით კურაპალატის ლაშქრობაში ბარდა სკლიაროსის წინააღმდეგ და რომელიც მოხსენიებულია ზარზმის სამრეკლოში ჩატანებულ წარწერაში ეგვტერის ამშენებლად.

XI საუკუნის 50-იან წლებში ფარსმან თმოგველმა, ბეშქენ ჯაყელთან ერთად, მხარი დაუჭირა ლიპარიტ ბაღვაშს ბაგრატ IV-ის წინააღმდეგ ბრძოლაში. მესხეთის აზნაურთა მეორე ჯგუფი გამოვიდა ლიპარიტის წინააღმდეგ. ლიპარიტის დამარცხებას მოჰყვა მისი მომხრე მესხი ფეოდალების დამცრობა. როგორც ჩანს, ფარსმან თმოგველს მეფემ ჩამოართვა თმოგვი. ფარსმან თმოგველი (ისევე როგორც ლიპარიტი) ათონის ივერთა მონასტერში არსენის სახელით შედგა ბერად. "ათონის კრებულში" შეტანილია ფარსმან თმოგველისა და მისი ძმის გიორგი ჩორჩანელის რამდენიმე აღაპი, საიდანაც ჩანს, რომ ფარსმან თმოგველმა დიდი ღვაწლი დასდო მონასტერს, რის გამოც ის მისი წინამძღვარის გახდა.

პირველ თმოგველთა გვარის ისტორია ფარსმან თმოგველით იწყება და ფარსმანითვე მთავრდება: გიორგი II-მ (1072-1089) თმოგვი უბოძა ნიანია ქუაბულისძეს, ბოლოს თამარ მეფემ ის გადასცა სარგის მხარგრძელს, რომელმაც საფუძველი ჩაუყარა ახალ თმოგველების საგვარეულოს (XIII-XIV საუკუნეები).

ლიტერატურა

  • შოშიაშვილი ნ., ქსე, ტ. 10, გვ. 233, თბ., 1986