ჯორი: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
ენარჯილისი (განხილვა | წვლილი) No edit summary |
ენარჯილისი (განხილვა | წვლილი) No edit summary |
||
ხაზი 23: | ხაზი 23: | ||
==ბიოლოგია== |
|||
ჯორის მშობლები, ცხენი და ვირი განსხვავებულ სახეობებს წარმოადგენენ, ქრომოსომათა განსხვავებული რიცხვით. პირველი თაობის (F1) ჰიბრიდებიდან ჯორი უფრო იოლად მიიღება, ვიდრე ჰინი (ულაყი ცხენისა და ფაშატი ვირის შთამომავალი): ფაშატი ვირები ძალიან იშვიათად ახერხებენ ცოცხალი ჰინის გაჩენას. |
ჯორის მშობლები, ცხენი და ვირი განსხვავებულ სახეობებს წარმოადგენენ, ქრომოსომათა განსხვავებული რიცხვით. პირველი თაობის (F1) ჰიბრიდებიდან ჯორი უფრო იოლად მიიღება, ვიდრე ჰინი (ულაყი ცხენისა და ფაშატი ვირის შთამომავალი): ფაშატი ვირები ძალიან იშვიათად ახერხებენ ცოცხალი ჰინის გაჩენას. |
||
საშუალოდ, ჯორის წონა ცვალებადობს 370 და 460 კილოგრამს შორის<ref>^ "Mule". The Encyclopaedia Britannica: A Dictionary of Arts, Sciences, and General. XVII. Henry G. Allen and Company. 1888. pp. 15.</ref>. გააჩნია ინდივიდს, მაგრამ კარგად ნავარჯიშებ ჯორს შეუძლია ატაროს 72 კილოგრამი ტვირთი და შეუსვენებლად იაროს 26 კილომეტრი<ref>"Beasts ease burden of quake victims". BBC News. 2005-10-19. Retrieved 2010-04-06.</ref>. რომ განვაზოგადოთ, ჯორს შეიძლება ავკიდოთ ტვირთი, რომელიც შეადგენს მისი სხეულის წონის 20%-ს ანუ დაახლოებით 70-90 კილოგრამს<ref>"More With Wayne Carlton On Elk Hunting" Hunter Specialties. Web site accessed June 1, 2009.</ref>. შედარებისათვის, საშუალოდ ცხენს შეუძლია ატაროს თავისი წონის 30% ცოცხალი ტვირთის, მხედარის სახით. მიუხედავად ამისა, ზოგიერთი ჯორი ახერხებს ცოცხალი ტვირთის ტარებას 160 კილოგრამ წონამდე და გამძლეობაშიც კი სჯობნის ცხენებს<ref>American Endurance Ride Conference (November 2003). "Chapter 3, Section IV: Size". Endurance Rider's Handbook. AERC. Retrieved 2008-08-07.</ref>. |
|||
==ლიტერატურა== |
==ლიტერატურა== |
10:40, 10 თებერვალი 2013-ის ვერსია
{{subst:ET|თარგის გამოყენების შეცდომა! ეს თარგი გამოიყენება subst-ის მეშვეობით. პრობლემის აღმოსაფხვრელად ჩაანაცვლეთ თარგი {{მუშავდება}} თარგით {{subst:მუშავდება}}.}}{{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/{{subst:REVISIONUSER}}|{{subst:REVISIONUSER}}]].|{{subst:CURRENTDAY}}|{{subst:CURRENTMONTH}}|{{subst:CURRENTYEAR}}}}
ჯორი | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||
მეცნიერული კლასიფიკაცია | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
ლათინური სახელი | |||||||||||||||||
Equus | |||||||||||||||||
|
ჯორი (სინონიმური ლათინური სახელწოდება: Equus mulus) — შინაური ცხოველი, ფაშატი ცხენისა და მამალი ვირის ნაჯვარი. როგორც წესი, ჯორი უნაყოფოა. გარეგნულად ჰგავს ორივე მშობელს. გამოირჩევა სიცოცხლის დიდი ხანგრძლივობით (30-40 წელი) და დაავადებებისადმი ნაკლები ამთვისებლობით, აკლიმატიზაციის კარგი უნარით, კვებისა და მოვლა-პატრონობისადმი ნაკლები მომთხოვნელობით. ითვლება, რომ ჯორი არის "უფრო მომთმენი და სტაბილური გამწევი", ვიდრე ცხენი და "ნაკლებ ჯიუტი, უფრო სწრაფი და უფრო მეტი ინტელექტის მქონე, ვიდრე ვირი"[1].
იყენებენ მთიანი, დასერილი რელიეფის ადგილებში სასაპალნედ და შესაბმელად. მეჯორეობა განვითარებულია აზიისა და აფრიკის ქვეყნებში, ჩრდილოეთ და სამხრეთ ამერიკაში. ეს ცხოველი ჯერ კიდევ გამოიყენება ჩვენს რეგიონშიც, ამიერკავკასიაში და საქართველოში.
ბიოლოგია
ჯორის მშობლები, ცხენი და ვირი განსხვავებულ სახეობებს წარმოადგენენ, ქრომოსომათა განსხვავებული რიცხვით. პირველი თაობის (F1) ჰიბრიდებიდან ჯორი უფრო იოლად მიიღება, ვიდრე ჰინი (ულაყი ცხენისა და ფაშატი ვირის შთამომავალი): ფაშატი ვირები ძალიან იშვიათად ახერხებენ ცოცხალი ჰინის გაჩენას.
საშუალოდ, ჯორის წონა ცვალებადობს 370 და 460 კილოგრამს შორის[2]. გააჩნია ინდივიდს, მაგრამ კარგად ნავარჯიშებ ჯორს შეუძლია ატაროს 72 კილოგრამი ტვირთი და შეუსვენებლად იაროს 26 კილომეტრი[3]. რომ განვაზოგადოთ, ჯორს შეიძლება ავკიდოთ ტვირთი, რომელიც შეადგენს მისი სხეულის წონის 20%-ს ანუ დაახლოებით 70-90 კილოგრამს[4]. შედარებისათვის, საშუალოდ ცხენს შეუძლია ატაროს თავისი წონის 30% ცოცხალი ტვირთის, მხედარის სახით. მიუხედავად ამისა, ზოგიერთი ჯორი ახერხებს ცოცხალი ტვირთის ტარებას 160 კილოგრამ წონამდე და გამძლეობაშიც კი სჯობნის ცხენებს[5].
ლიტერატურა
- კობალავა დ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, თბ., 1987. — გვ. 572.
რესურსები ინტერნეტში
- ბრიტანული ჯორის საზოგადოება
- ჯორის ნაყოფიერების შემთხვევა
- მომარაგების ჯორები ქაშმირში
- აიდაჰოს პროექტი
- Western Mule Magazine
- ამერიკული ვირისა და ჯორის საზოგადოება, არეგისტრირებს ყველა ტიპის ჯორებს/შეიცავს საგანმანათლებლო ინფორმაციას. აგრეთვე შეიცავს ინფორმაციას ნაყოფიერი ჯორების შესახებ ხშირად დასმული შეკითხვების განყოფილებაში.
- Mule Production (pub.1948) hosted by the UNT Government Documents Department
სქოლიო
- ↑ Jackson, Louise A. The Mule Men: A History of Stock Packing in the Sierra Nevada, p. 5 (Mountain Press Publishing Co, Missoula, Montana, 2004). ISBN 0-87842-499-7
- ↑ ^ "Mule". The Encyclopaedia Britannica: A Dictionary of Arts, Sciences, and General. XVII. Henry G. Allen and Company. 1888. pp. 15.
- ↑ "Beasts ease burden of quake victims". BBC News. 2005-10-19. Retrieved 2010-04-06.
- ↑ "More With Wayne Carlton On Elk Hunting" Hunter Specialties. Web site accessed June 1, 2009.
- ↑ American Endurance Ride Conference (November 2003). "Chapter 3, Section IV: Size". Endurance Rider's Handbook. AERC. Retrieved 2008-08-07.