მატყლი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
მNo edit summary |
No edit summary |
||
| ხაზი 7: | ხაზი 7: | ||
==ლიტერატურა== |
==ლიტერატურა== |
||
* ''ბაღაშვილი დ.,'' ქსე, ტ. 6, გვ. 497, თბ., 1983 |
* ''ბაღაშვილი დ.,'' ქსე, ტ. 6, გვ. 497, თბ., 1983 |
||
== რესურსები ინტერნეტში == |
|||
{{Commons category|Wool}} |
|||
*[http://www.handmadepresents.co.uk/ideasgallery/the-benefits-of-wool-how-wearing-wool-could-help-your-health-part-two/ Did you know wool can help your health? It can!] |
|||
[[კატეგორია:ცხოველების ანატომია]] |
[[კატეგორია:ცხოველების ანატომია]] |
||
[[ar:صوف]] |
|||
[[an:Lana]] |
|||
[[ast:Llana]] |
|||
[[ay:T'arwa]] |
|||
[[az:Yun]] |
|||
[[be-x-old:Воўна]] |
|||
[[bg:Вълна (материал)]] |
|||
[[bs:Vuna]] |
|||
[[ca:Llana]] |
|||
[[cs:Ovčí vlna]] |
|||
[[cy:Gwlân]] |
|||
[[da:Uld]] |
|||
[[de:Wolle]] |
|||
[[nv:Aghaaʼ]] |
|||
[[en:Wool]] |
|||
[[es:Lana]] |
|||
[[eo:Lano]] |
|||
[[eu:Artile]] |
|||
[[fa:پشم]] |
|||
[[fr:Laine]] |
|||
[[ga:Olann]] |
|||
[[gl:La]] |
|||
[[gu:ઊન]] |
|||
[[ko:양모]] |
|||
[[hy:Բուրդ]] |
|||
[[hi:ऊन]] |
|||
[[hr:Vuna]] |
|||
[[io:Lano]] |
|||
[[id:Wol]] |
|||
[[os:Къуымбил]] |
|||
[[is:Ull]] |
|||
[[it:Lana]] |
|||
[[he:צמר]] |
|||
[[kn:ಉಣ್ಣೆ]] |
|||
[[ht:Lenn]] |
|||
[[ku:Hirî]] |
|||
[[lv:Vilna]] |
|||
[[lt:Vilna]] |
|||
[[ln:Nkunza ya mpatá]] |
|||
[[hu:Gyapjú]] |
|||
[[mr:लोकर]] |
|||
[[nah:Ichcatohmitl]] |
|||
[[nl:Wol]] |
|||
[[ja:ウール]] |
|||
[[no:Ull (tekstil)]] |
|||
[[nn:Ull]] |
|||
[[nds:Wull]] |
|||
[[pl:Wełna]] |
|||
[[pt:Lã]] |
|||
[[ro:Lână]] |
|||
[[qu:Millma]] |
|||
[[ru:Шерсть (материал)]] |
|||
[[sco:Oo]] |
|||
[[sq:Leshi]] |
|||
[[simple:Wool]] |
|||
[[sl:Volna]] |
|||
[[sr:Вуна]] |
|||
[[sh:Vuna]] |
|||
[[su:Wol]] |
|||
[[fi:Villa]] |
|||
[[sv:Ull]] |
|||
[[tl:Lana]] |
|||
[[ta:கம்பளி]] |
|||
[[tg:Пашм]] |
|||
[[tr:Yün]] |
|||
[[uk:Вовна]] |
|||
[[ur:اون]] |
|||
[[vi:Len]] |
|||
[[yi:וואל]] |
|||
[[zh:羊毛]] |
|||
13:36, 27 ნოემბერი 2012-ის ვერსია
მატყლი, ძუძუმწოვრების ბეწვიანი საფარი, რომელსაც აქვს ძაფად დაგრეხისა და მოთელვის თვისებები. მატყლისთვის დამახასიათებელია დაბალი თბოგამტარობა, ტენის ჭარბად შთანთქმა, მაღალი ცვეთამტანობა. მატყლის ბოჭკო რქოვანი წარმონაქმნია. განასხვავებენ მატყლის ბოჭკოს ჯგუფებს: წმინდანს, უხეშს, გარდამავალსა და „მკვდარს“.
წმინდა ყველაზე წვრილი და დაკლაკნილი ბოჭკოა; უხეში უფრო მსხვილი, ნაკლებად კლაკნილია და გულს შეიცავს; გარდამავალს საშუალო ადგილი უკავია წმინდასა და უხეშ ბოჭკოს შორის; „მკვდარი“ ბოჭკო ძალზე უხეში და მტვრევადია.
მატყლის ძირითადი ტექნიკური თვისებებია: სიმსხო, სიგრძე, კლაკნილობა, სიმაგრე, ჭიმვადობა, დრეკადობა, ელასტიკურობა, ფერი, მბზინვარება. ცხვრის მატყლს განასხვავებენ შემადგენელი ბოჭკოების თანაფარდობის მიხედვით. ერთგვაროვანი მატყლი შედგება ერთი ტიპის წმინდა ან ნახევრად წმინდა ბოჭკოსაგან, არაერთგვაროვანი ანუ ნაირბეწვიანი — წმინდა, გარდამავალი, უხეში და ზოგჯერ მკვდარი ბოჭკოებისაგან. ერთგვაროვან მატყლში წმინდა და ნახევრად წმინდა ბოჭკოები ჯგუფდება და შტაპელით იკვრება; არაერთგვაროვანში კულულებად იკვრება წმინდა, ნახევრად წმინდა და უხეში ბეწვები. შტაპელები ან კულულები ცალკეული ბეწვებით კანძად ებმება. მატყლის დიდ უმეტესობას ცხვარი იძლევა, შემდეგ აქლემი, თხა და სხვა ცხოველბი. 1976 წელს ცხვრის მატყლის მსოფლიო წარმოება 2,6 მლნ. ტ შეადგენდა. 1976 წელს საქართველოში აწარმოეს 5,2 ათ. ტ მატყლი. სამრეწველო სტანდარტების მიხედვით არსებობს ნორმალური, გაყვითლებული, ჩეჩქიანი, ბირკიანი, ზადიანი და სხვა მატყლი. ფერის მიხედვით — თეთრი, ღია ნაცრისფერი, ფერადი. პრაქტიკული გამოყენება აქვს აგრეთვე თხისა და აქლემის მატყლს.
ლიტერატურა
- ბაღაშვილი დ., ქსე, ტ. 6, გვ. 497, თბ., 1983
რესურსები ინტერნეტში
