პოლიტიკა: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

[შემოწმებული ვერსია]

← წინა ცვლილება შემდეგი ცვლილება →

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

ვიზუალურივიკიტექსტი

შიდახაზური

13:10, 26 ნოემბერი 2012-ის ვერსია

პოლიტიკა — ეს არის:

საზოგადოების და სახელმწიფოს მართვის ხელოვნება,
საზოგადოებრივი იდეების ერთობლიობა და მისგან გამომდინარე მიზანმიმართული საქმიანობა, რომელიც დაკავშირებულია სახელმწიფოებს, ხალხებს, ერებს, სოციალურ ჯგუფებს შორის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი ურთიერთობების ჩამოყალიბებასთან.

პოლიტიკას წარსულში განსაზღვრავდნენ სხვადასხვაგვარად, კერძოდ: (ა) როგორც ”სამეფო ხელოვნებას” ყველა სხვა ხელოვნების (ორატორული, სამხედრო, სასამართლო) სამართავად, (ბ) როგორც უნარს ”ყველა მოქალაქის დაცვისა და მათ შორის უარესების უკეთესებად გარდაქმნისა” (პლატონი), (გ) როგორც ცოდნას სამართლიანი და ბრძნული მმართველობის თაობაზე (მაკიაველი), (დ) როგორც კლასთა ინტერესების ბრძოლას (მარქსი).

პოლიტიკა როგორც მეცნიერება

პოლიტიკა, როგორც მეცნიერება შეისწავლის სახელმწიფო მიზნების მიღწევის ხერხებს. განასხვავებენ საშინაო და საგარეო პოლიტიკას. პირველი მათგანი განისაზღვრება იმ მიზნების შინაარსით, რომელსაც ისახავს მთავრობა და საზოგადოების მმართველი კლასები, და იმ საშუალებებით, რომლითაც ეს მიზნები მიიღწევა. საშინაო პოლიტიკის მიზანს შეიძლება ჰქონდეს ხასიათი:

დინასტიური (მმართველი ოჯახის ინტერესების დაცვა),
არისტოკრატიული (დიდგვაროვან ოჯახთა უფლებების და პრივილეგიების დაცვა),
სამხედრო (შეირაღებული ჯგუფების წინა პლანზე წამოწევა),
სახალხო (მთელი მოსახლეობის სამეურნეო და სულიერი ინტერესების დაცვა).

საგარეო პოლიტიკა მოიცავს სახელმწიფოთაშორის ურთიერთობების საკითხებს, როგორებიცაა: ომი და მშვიდობა, სახელმწიფოთა კავშირები და შეთანხმებები, საერთაშორისო ვაჭრობა, გავლენის სფეროების განაწილება, ზღვების, კოლონიების ფლობა და სხვა.

თავისი შინაგანი ფორმით სახელმწიფო პოლიტიკა შეიძლება იყოს:

კონსერვატიული - ტრადიციების და არსებული საზოგადოებრივი ინსტიტუტების შენარჩუნება,
პროგრესული - მისწრაფება სახელმწიფო და საზოგადოებრივი სისტემის გარდაქმნისაკენ,
ლიბერალური - მთავრობის ნდობა საზოგადოებრივი ელემენტებისადმი და სხვა.

თუ სახელმწიფო მმართველობას დავყოფთ დარგებად, შესაძლებელია საუბარი სახელმწიფოს ფინანსურ, საბაჟო, სატარიფო, სავაჭრო, სამრეწველო, ფისკალურ, სარკინიგზო პოლიტიკაზე.

პოლიტიკური სისტემები და იდეოლოგიები

პოლიტიკური ცნებები და ტერმინები

კლასი - მმართველობის ფორმა - პოლიტიკური პარტია - რევოლუცია - საგარეო პოლიტიკა - საშინაო პოლიტიკა - სახელმწიფო - ხელისუფლება

@@ ხაზი 1: / ხაზი 1: @@
 [[ფაილი:European-parliament-strasbourg-inside.jpg|მინი|[[ევროპის პარლამენტი]]]]
+[[ფაილი:Houses.of.parliament.overall.arp.jpg|მინი|[[ინგლისის პარლამენტი]]]]
-'''პოლიტიკა''' - ეს არის:
+'''პოლიტიკა''' — ეს არის:
 # [[საზოგადოება|საზოგადოების]] და [[სახელმწიფო|სახელმწიფოს]] მართვის [[ხელოვნება]],
 # საზოგადოებრივი იდეების ერთობლიობა და მისგან გამომდინარე მიზანმიმართული საქმიანობა, რომელიც დაკავშირებულია სახელმწიფოებს, ხალხებს, ერებს, სოციალურ ჯგუფებს შორის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი ურთიერთობების ჩამოყალიბებასთან.
+პოლიტიკას წარსულში განსაზღვრავდნენ სხვადასხვაგვარად, კერძოდ: (ა) როგორც ”სამეფო ხელოვნებას” ყველა სხვა ხელოვნების (ორატორული, სამხედრო, სასამართლო) სამართავად, (ბ) როგორც უნარს ”ყველა მოქალაქის დაცვისა და მათ შორის უარესების უკეთესებად გარდაქმნისა” ([[პლატონი]]), (გ) როგორც ცოდნას სამართლიანი და ბრძნული მმართველობის თაობაზე ([[მაკიაველი]]), (დ) როგორც კლასთა ინტერესების ბრძოლას ([[მარქსი]]).
+== პოლიტიკა როგორც მეცნიერება ==
-'''პოლიტიკას''' წარსულში განსაზღვრავდნენ სხვადასხვაგვარად, კერძოდ: (ა) როგორც ”სამეფო ხელოვნებას” ყველა სხვა ხელოვნების (ორატორული, სამხედრო, სასამართლო) სამართავად, (ბ) როგორც უნარს ”ყველა მოქალაქის დაცვისა და მათ შორის უარესების უკეთესებად გარდაქმნისა” ([[პლატონი]]), (გ) როგორც ცოდნას სამართლიანი და ბრძნული მმართველობის თაობაზე ([[მაკიაველი]]), (დ) როგორც კლასთა ინტერესების ბრძოლას ([[მარქსი]]).
+პოლიტიკა, როგორც [[მეცნიერება]] შეისწავლის სახელმწიფო მიზნების მიღწევის ხერხებს. განასხვავებენ [[საშინაო პოლიტიკა|საშინაო]] და [[საგარეო პოლიტიკა|საგარეო]] პოლიტიკას. პირველი მათგანი განისაზღვრება იმ მიზნების შინაარსით, რომელსაც ისახავს [[მთავრობა]] და საზოგადოების მმართველი კლასები, და იმ საშუალებებით, რომლითაც ეს მიზნები მიიღწევა. საშინაო პოლიტიკის მიზანს შეიძლება ჰქონდეს ხასიათი:
-'''პოლიტიკა''', როგორც [[მეცნიერება]] შეისწავლის სახელმწიფო მიზნების მიღწევის ხერხებს. განასხვავებენ [[საშინაო პოლიტიკა|საშინაო]] და [[საგარეო პოლიტიკა|საგარეო]] პოლიტიკას. პირველი მათგანი განისაზღვრება იმ მიზნების შინაარსით, რომელსაც ისახავს [[მთავრობა]] და საზოგადოების მმართველი კლასები, და იმ საშუალებებით, რომლითაც ეს მიზნები მიიღწევა. საშინაო პოლიტიკის მიზანს შეიძლება ჰქონდეს ხასიათი:
 * '''[[დინასტია|დინასტიური]]''' (მმართველი ოჯახის ინტერესების დაცვა),
 * '''[[არისტოკრატია|არისტოკრატიული]]''' (დიდგვაროვან ოჯახთა უფლებების და პრივილეგიების დაცვა),
 * '''[[სამხედრო საქმე|სამხედრო]]''' (შეირაღებული ჯგუფების წინა პლანზე წამოწევა),
 * '''[[ხალხი|სახალხო]]''' (მთელი მოსახლეობის სამეურნეო და სულიერი ინტერესების დაცვა).
 საგარეო პოლიტიკა მოიცავს სახელმწიფოთაშორის ურთიერთობების საკითხებს, როგორებიცაა: [[ომი]] და [[მშვიდობა]], სახელმწიფოთა კავშირები და [[საერთაშორისო შეთანხმება|შეთანხმებები]], [[საერთაშორისო ვაჭრობა]], გავლენის სფეროების განაწილება, ზღვების, კოლონიების ფლობა და სხვა.
 თავისი შინაგანი ფორმით სახელმწიფო პოლიტიკა შეიძლება იყოს:
@@ ხაზი 25: / ხაზი 23: @@
 თუ სახელმწიფო მმართველობას დავყოფთ დარგებად, შესაძლებელია საუბარი სახელმწიფოს ფინანსურ, საბაჟო, სატარიფო, სავაჭრო, სამრეწველო, ფისკალურ, სარკინიგზო პოლიტიკაზე.
 == პოლიტიკური სისტემები და იდეოლოგიები ==
@@ ხაზი 47: / ხაზი 44: @@
 * [[ტროცკიზმი]]
 * [[ფაშიზმი]]
-== პოლიტიკური ლექსიკონი ==
 == პოლიტიკური ცნებები და ტერმინები ==
+[[კლასი]] - [[მმართველობის ფორმა]] - [[პოლიტიკური პარტია]] - [[რევოლუცია]] - [[საგარეო პოლიტიკა]] - [[საშინაო პოლიტიკა]] - [[სახელმწიფო]] - [[ხელისუფლება]]
-:[[კლასი]] - [[მმართველობის ფორმა]] - [[პოლიტიკური პარტია]] - [[რევოლუცია]] - [[საგარეო პოლიტიკა]] - [[საშინაო პოლიტიკა]] - [[სახელმწიფო]] - [[ხელისუფლება]]
 [[კატეგორია:პოლიტიკა|*]]