უზეირ ჰაჯიბეკოვი: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ბოტის დამატება: ms:Uzeyir Hajibeyov
r2.7.2+) (ბოტის დამატება: be:Узеір Гаджыбекаў
ხაზი 22: ხაზი 22:
[[ar:عزير حجيبكوف]]
[[ar:عزير حجيبكوف]]
[[az:Üzeyir Hacıbəyov]]
[[az:Üzeyir Hacıbəyov]]
[[be:Узеір Гаджыбекаў]]
[[de:Üzeyir Hacıbəyov]]
[[de:Üzeyir Hacıbəyov]]
[[el:Ουζεγίρ Χατζιμπέγιοφ]]
[[el:Ουζεγίρ Χατζιμπέγιοφ]]

01:40, 1 ოქტომბერი 2012-ის ვერსია

ჰაჯიბეკოვი ოპერაში „ლეილი და მჯნუნი“, ბაქო, 1908

უზეირ აბდულ ჰუსეინ-ოღლუ ჰაჯიბეკოვი (დ. 5 სექტემბერი/17 სექტემბერი, 1885, სოფ. აღჯაბადი, შუშის მახლობლად — გ. 23 ნოემბერი, 1948, ბაქო), აზერბაიჯანელი კომპოზიტორი და საზოგადო მოღვაწე, სსრკ სახალხო არტისტი (1938), აზერბაიჯანის მეცნიერებათა აკადემიის აკადემიკოსი (1945). აზერბაიჯანის პროფესიული მუსიკის ფუძემდებელი.

ბიოგრაფია

სწავლობდა მოსკოვის ფილარმონიული საზოგადოების სამუსიკო კურსებზე და პეტერბურგის კონსერვატორიაში (1914). ჰაჯიბეკოვის პირველმა ოპერამ "ლეილი და მაჯნუნი" (1908) საფუძველი ჩაუყარა მუღამური ოპერის ჟანრს აზერბაიჯანულ მუსიკაში. მასვე ეკუთვნის ოპერები: "ასლი და ქერემი" (1912), "შაჰ აბასი და ხურშიდ ბანუ" (1912, ორივე მუღამური), აგრეთვე მისი შემოქმედების მწვერვალი ოპერა "ქოროღლუ" (1937, სსრკ სახელმწიფო პრემია, 1941); ოპერეტები: "ცოლი და ქმარი" (1900), "ეს თუ არა, ის" (1910), "არშინ მალ ალან" (1913, ამავე სახელმწიფო ფილმისათვის სსრკ სახელმწიფო პრემია, 1946). ჰაჯიბეკოვი ეწეოდა პედაგოგიურ მოღვაწეობას, 1938-1948 იყო აზერბაიჯანის კონსერვატორიის (ჰაჯიბეკოვის სახელობისაა 1949-იდან) პროფესორი და დირექტორი. 1931 ჩამოაყალიბა ხალხურ საკრავთა ორკესტრი, 1936 - სახელმწიფო გუნდი. 1945-იდან ხელმძღვანელობდა აზერბაიჯანის მეცნიერებათა აკადემიის ხელოვნების სამეცნიერო-კვლევით ინსტიტუტს. ჰაჯიბეკოვს ეკუთვნის აგრეთვე კანტატა "სამშობლო და ფრონტი", რომანს-ღაზალების ნიზამის ლექსებზე: "სენსიზი" ("უშენოდ") და "სევგილი ჯანანი" ("სატრფო"). ჰაჯიბეკოვი ავტორია აზერბაიჯანის სახელმწიფო ჰიმნისა (1945), სსრკ I და II მოწვევების უმაღლესი საბჭოს დეპუტატი. დაჯილდოებულია ლენინის ორდენით, შრომის წითელი დროშის ორდენითა და მედლებით.

ლიტერატურა

  • Абасов Э., Оперы и музыкальные комедии Узеира Гаджибекова, Баку, 1961
  • Виноградов В., Узеир Гаджибеков и азербайджанская музыка М., 1938;
  • Касимов К., Узеир Гаджибеков, М., 1945
  • ქსე, ტ. 11, გვ. 610, თბ., 1987

თარგი:Link FA