ბაზიდიუმიანი სოკოები: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
მ r2.7.2+) (ბოტის შეცვლა: de:Ständerpilze |
მ Robot: Cosmetic changes |
||
ხაზი 20: | ხაზი 20: | ||
'''ბაზიდიუმიანი სოკოები''', ''ბაზიდიომიცეტები'' (Basídiomycetes) ([[ბერძნ.]] basidion „ფუძე, ძირი“ და mykēs „სოკო“) — უმაღლესი [[სოკოები]]ს კლასი, რომელთა გამრავლების ორგანოა [[ბაზიდიუმი]]. ტიპობრივ მომწიფებულ ბაზიდიუმს 4 ერთუჯრედიანი სპორა (ბაზიდიოსპორა) აქვს, რომლებიც განსაკუთრებულ გამონაზარდებზე — სტერიგმებზე სხედან. გაღივების დროს თითოეული ბაზიდიოსპორა იძლევა პირველად [[ჰაპლოიდი|ჰაპლოიდურ]] მიცელიუმს, რომელიც ჩვეულებრივ მალე იცვლება [[დიპლოიდი|დიპლოიდურით]], რასაც ბაზიდიუმიანი სოკოების უმრავლესობაში წინ უძღვის ერთი და იმავე ან სხვადასხვა ([[ჰეტეროთალიზმი]]) მიცელიუმის უჯრედების შერწყმა. მიცელიუმზე ვითარდება ნაყოფსხეულები. შემდეგ მიმდინარეობს [[მეიოზი]], რაც უმეტესად 4 ბირთვის წარმოქმნით მთავრდება. თითოეული ბირთვი ამ დროისათვის უკვე ჩამოყალიბებულ ბაზიდიოსპორებში გადადის. |
'''ბაზიდიუმიანი სოკოები''', ''ბაზიდიომიცეტები'' (Basídiomycetes) ([[ბერძნ.]] basidion „ფუძე, ძირი“ და mykēs „სოკო“) — უმაღლესი [[სოკოები]]ს კლასი, რომელთა გამრავლების ორგანოა [[ბაზიდიუმი]]. ტიპობრივ მომწიფებულ ბაზიდიუმს 4 ერთუჯრედიანი სპორა (ბაზიდიოსპორა) აქვს, რომლებიც განსაკუთრებულ გამონაზარდებზე — სტერიგმებზე სხედან. გაღივების დროს თითოეული ბაზიდიოსპორა იძლევა პირველად [[ჰაპლოიდი|ჰაპლოიდურ]] მიცელიუმს, რომელიც ჩვეულებრივ მალე იცვლება [[დიპლოიდი|დიპლოიდურით]], რასაც ბაზიდიუმიანი სოკოების უმრავლესობაში წინ უძღვის ერთი და იმავე ან სხვადასხვა ([[ჰეტეროთალიზმი]]) მიცელიუმის უჯრედების შერწყმა. მიცელიუმზე ვითარდება ნაყოფსხეულები. შემდეგ მიმდინარეობს [[მეიოზი]], რაც უმეტესად 4 ბირთვის წარმოქმნით მთავრდება. თითოეული ბირთვი ამ დროისათვის უკვე ჩამოყალიბებულ ბაზიდიოსპორებში გადადის. |
||
ბაზიდიუმიანი სოკოების კლასი 15 ათასზე მეტ სახეობას შეიცავს. მრავალი მათგანი იჭმება ([[ბებერასოკო]], [[დათვისსოკო]], [[არყა |
ბაზიდიუმიანი სოკოების კლასი 15 ათასზე მეტ სახეობას შეიცავს. მრავალი მათგანი იჭმება ([[ბებერასოკო]], [[დათვისსოკო]], [[არყა]]სოკო და სხვები), ზოგი შხამიანია ([[შხამასოკო]], [[თეთრი შხამასოკო]] და სხვა); ზოგიერთი იწვევს მერქნის ლპობას, ზოგიც აზიანებს სასოფლო-სამეურნეო კულტურებს. ნაყოფსხეულებისა და სასპორე სხეულების მიხედვით ბაზიდიუმიანი სოკოები ორ ქვეკლასად იყოფა: ჰოლობაზიდიომიცეტებად (Holobasidiomycetes) და ფრაგმობაზიდიომიცეტებად (Phragmobasidiomvcetes). |
||
==ლიტერატურა== |
== ლიტერატურა == |
||
{{ქსე|2|144|}} |
{{ქსე|2|144|}} |
||
[[კატეგორია:ბაზიდიუმიანი სოკოები|*]] |
[[კატეგორია:ბაზიდიუმიანი სოკოები|*]] |
||
{{Link FA|mk}} |
{{Link FA|mk}} |
||
08:44, 15 აგვისტო 2012-ის ვერსია
ბაზიდიუმიანი სოკოები | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
არყის სოკო | ||||||||||||||
მეცნიერული კლასიფიკაცია | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
ლათინური სახელი | ||||||||||||||
Basídiomycetes | ||||||||||||||
|
ბაზიდიუმიანი სოკოები, ბაზიდიომიცეტები (Basídiomycetes) (ბერძნ. basidion „ფუძე, ძირი“ და mykēs „სოკო“) — უმაღლესი სოკოების კლასი, რომელთა გამრავლების ორგანოა ბაზიდიუმი. ტიპობრივ მომწიფებულ ბაზიდიუმს 4 ერთუჯრედიანი სპორა (ბაზიდიოსპორა) აქვს, რომლებიც განსაკუთრებულ გამონაზარდებზე — სტერიგმებზე სხედან. გაღივების დროს თითოეული ბაზიდიოსპორა იძლევა პირველად ჰაპლოიდურ მიცელიუმს, რომელიც ჩვეულებრივ მალე იცვლება დიპლოიდურით, რასაც ბაზიდიუმიანი სოკოების უმრავლესობაში წინ უძღვის ერთი და იმავე ან სხვადასხვა (ჰეტეროთალიზმი) მიცელიუმის უჯრედების შერწყმა. მიცელიუმზე ვითარდება ნაყოფსხეულები. შემდეგ მიმდინარეობს მეიოზი, რაც უმეტესად 4 ბირთვის წარმოქმნით მთავრდება. თითოეული ბირთვი ამ დროისათვის უკვე ჩამოყალიბებულ ბაზიდიოსპორებში გადადის.
ბაზიდიუმიანი სოკოების კლასი 15 ათასზე მეტ სახეობას შეიცავს. მრავალი მათგანი იჭმება (ბებერასოკო, დათვისსოკო, არყასოკო და სხვები), ზოგი შხამიანია (შხამასოკო, თეთრი შხამასოკო და სხვა); ზოგიერთი იწვევს მერქნის ლპობას, ზოგიც აზიანებს სასოფლო-სამეურნეო კულტურებს. ნაყოფსხეულებისა და სასპორე სხეულების მიხედვით ბაზიდიუმიანი სოკოები ორ ქვეკლასად იყოფა: ჰოლობაზიდიომიცეტებად (Holobasidiomycetes) და ფრაგმობაზიდიომიცეტებად (Phragmobasidiomvcetes).
ლიტერატურა
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 2, თბ., 1977. — გვ. 144.