წაბლი: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შეუმოწმებელი ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
interwiki fix
r2.6.5) (ბოტის დამატება: fi:Kastanjat, wa:Castagnî
ხაზი 57: ხაზი 57:
[[et:Kastanipuu]]
[[et:Kastanipuu]]
[[eu:Gaztaina]]
[[eu:Gaztaina]]
[[fi:Kastanjat]]
[[fr:Castanea]]
[[fr:Castanea]]
[[hsb:Kastanija]]
[[hsb:Kastanija]]
ხაზი 88: ხაზი 89:
[[uk:Каштан]]
[[uk:Каштан]]
[[ur:شاہ بلوط]]
[[ur:شاہ بلوط]]
[[wa:Castagnî]]
[[zh:栗]]
[[zh:栗]]

18:42, 19 აპრილი 2012-ის ვერსია

წაბლი

წაბლი
მეცნიერული კლასიფიკაცია
სამეფო:  მცენარეები
განყოფილება:  ფარულთესლოვნები
კლასი:  ორლებნიანები
ლათინური სახელი
Castánea

წაბლი (ლათ. Castánea) — ფოთოლმცვივან მერქნიან მცენარეთა გვარი წიფლისებრთა ოჯახისა. სახელწოდება ვრცელდება ასევე წაბლის ნაყოფზე, რომელსაც ეს უკანასკნელი გამოიმუშავებს.[1][2][3] უმთავრესად გამოიყოფა წაბლის ოთხი ძირითადი სახეობა:[4] ევროპული, ჩინური, იაპონური და ამერიკული წაბლი.

გავრცელებულია ჩრდილოეთ ნახევარსფეროს სუბტროპიკულ და ზომიერ სარტლებში. სიმაღლეში იზრდება 50 მეტრამდე. საქართველოში ფართოდაა გავრცელებული კოლხეთში, აღმოსავლეთ საქართველოში იშვიათია (ლიხის ქედი, ბორჯომის ხეობა, კახეთის კავკასიონი). ქმნის წაბლნარებს და შერეულ ფართოფოთლოვან ტყეებს. წაბლნარი გავრცელებულია ზღვის დონიდან 300-1000 მ ფარგლებში. გვხვდება იმ რაიონებში, სადაც ზამთრის ტემპერატურა 0.3°C, ზაფხულის 18-22°C ფარგლებში მერყეობს და ნალექების რაოდენობა 700 მმ აღემატება.

კულტივირებულია სამხრეთ ევროპის ქვეყნებსა და აშშ-ში. წაბლის მერქანი მაგარი და გამძლეა. იყენებენ ავეჯისა და სახარატო წარმოებაში, მშენებლობაში. ქერქი და გულგული მდიდარია მთრიმლავი ნივთიერებებით, იყენებენ სამღებრო საქმეში. ნაყოფი გემრიელი საჭმელია. თაფლოვანი მცენარეა. უსისტემო ექსპლუატაციის გამო არეალი მკვეთრად შემცირდა, ამიტომ შეტანილია „საქართველოს წითელ წიგნში.“

რესურსები ინტერნეტში

ლიტერატურა

სქოლიო

  1. Castanea – Flora of China.
  2. Castanea – Flora of North America.
  3. Castanea – Flora Europaea.
  4. Industry information by David McLaren. From The Chestnut Growers Information Book, Chestnut Australia Inc.