ლიხის ქედი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
Idioma-bot (განხილვა | წვლილი) მ r2.6.3) (ბოტის დამატება: xmf:ლიხიშ ქჷნდჷრი |
No edit summary |
||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
[[ფაილი:Rikotisgvirabi.JPG|მინი|200პქ|მარცხნივ|რიკოთის გვირაბი ლიხის ქედის ქვეშ]] |
|||
| ⚫ | |||
{{ინფოდაფა ქედი |
|||
|სახელი = ლიხის ქედი |
|||
|ფაილი = |
|||
|ფაილის სიგანე = 250პქ |
|||
|წარწერა = |
|||
|lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = |
|||
|lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = |
|||
|region = |
|||
|CoordScale = |
|||
|კონტინენტი = [[ევროპა]] |
|||
|მდებარეობა = |
|||
|ქვეყნები = [[საქართველო]] |
|||
|გეოგრაფიული მხარე = |
|||
|წყალგამყოფი = |
|||
|ჰყოფს = |
|||
|შედის = |
|||
|აგებულია = |
|||
|სიგრძე = 102 |
|||
|სიგანე = |
|||
|მწვერვალი = |
|||
|სიმაღლე = |
|||
|ქალაქები = |
|||
}} |
|||
| ⚫ | '''ლიხის ქედი''', ''სურამის ქედი'', [[კავკასიონი]]სა და [[მცირე კავკასიონი]]ს მთათა სისტემების დამაკავშირებელი სუბმერიდიანული ქედი, რომელიც [[საქართველო]]ს ყოფს აღმოსავლეთ და დასავლეთ ნაწილებად (ძვ. წყაროებით „ლიხთიმერად“ და „ლიხთამერად“). ლიხის ქედი კასპიისა და შავი ზღვების წყალგამყოფია. შუა მონაკვეთი ტექტონიკურად ეკუთვნის ძირულის კრისტალურ მასივს, ჩრდილოეთი - კავკასიონს, სამხრეთი - მცირე კავკასიონს. ქედის სიგრძე [[ერწო (უღელტეხილი)|ერწოს უღელტეხილიდან]] [[ლომისმთა]]მდე 102 კმ-ია. აბსოლუტური სიმაღლე ცვალებადობს 900-2471 მ ფარგლებში. მწვერვალებიდან აღსანიშნავია : [[ალხაშენდა]] (2319 მ), [[რიბისი]] (2470 მ), [[ბილურთა]] (2166 მ), [[რუსთავი (მწვერვალი)|რუსთავი]] (1926 მ), [[ლოხონი]] (1925), [[შვილდისი]] (1443 მ), [[კაპრებისმთა]] (1177 მ), [[ედისჯვარი]] (1320 მ), [[საბუეთი]] (1248 მ), [[წაქვა]] (1220 მ), [[ვირიგვერდი]] (1644 მ); უღელტეხილებიდან — [[ჯვარი]] (936 მ), [[რიკოთი]] (999 მ), [[ფონა]] და სხვა. |
||
ლიხის ქედი ასრულებს კლიმატგამყოფის როლს, მაგრამ კოლხეთისა და აღმოსავლეთ საქართველოს კლიმატურბოტანიკური ოლქების საზღვარი წყალგამყოფს |
ლიხის ქედი ასრულებს კლიმატგამყოფის როლს, მაგრამ კოლხეთისა და აღმოსავლეთ საქართველოს კლიმატურბოტანიკური ოლქების საზღვარი წყალგამყოფს კი არ მიუყვება, არამედ — ქედის აღმოსავლეთ კალთებს. ქედის უმეტესი ნაწილი ფართოფოთლოვანი ტყითაა შემოსილი ([[მუხა]], [[რცხილა]], [[წაბლი]], [[წიფელი]]). განაპირა ჩრდილოეთ და სამხრეთ ნაწილებში წიწვიანებიცაა. სუბალპური და ალპური მდელოები მხოლოდ უკიდურეს ჩრდილოეთ ბოლოზეა (მთები რიბისი და ალხაშენდა). სხვა უტყეო უბნები ანთროპოგენური წარმოშობისაა. ქედში გაყვანილია წიფის სარკინიგზო და რიკოთქვეშა საავტომობილო გვირაბები, ხოლო ქედზე გადის ხაშური-[[ზესტაფონი]]ს და გომი-საჩხერის საავტომობილო გზები. |
||
==ლიტერატურა== |
==ლიტერატურა== |
||
20:07, 10 აპრილი 2012-ის ვერსია
თარგი:ინფოდაფა ქედი ლიხის ქედი, სურამის ქედი, კავკასიონისა და მცირე კავკასიონის მთათა სისტემების დამაკავშირებელი სუბმერიდიანული ქედი, რომელიც საქართველოს ყოფს აღმოსავლეთ და დასავლეთ ნაწილებად (ძვ. წყაროებით „ლიხთიმერად“ და „ლიხთამერად“). ლიხის ქედი კასპიისა და შავი ზღვების წყალგამყოფია. შუა მონაკვეთი ტექტონიკურად ეკუთვნის ძირულის კრისტალურ მასივს, ჩრდილოეთი - კავკასიონს, სამხრეთი - მცირე კავკასიონს. ქედის სიგრძე ერწოს უღელტეხილიდან ლომისმთამდე 102 კმ-ია. აბსოლუტური სიმაღლე ცვალებადობს 900-2471 მ ფარგლებში. მწვერვალებიდან აღსანიშნავია : ალხაშენდა (2319 მ), რიბისი (2470 მ), ბილურთა (2166 მ), რუსთავი (1926 მ), ლოხონი (1925), შვილდისი (1443 მ), კაპრებისმთა (1177 მ), ედისჯვარი (1320 მ), საბუეთი (1248 მ), წაქვა (1220 მ), ვირიგვერდი (1644 მ); უღელტეხილებიდან — ჯვარი (936 მ), რიკოთი (999 მ), ფონა და სხვა.
ლიხის ქედი ასრულებს კლიმატგამყოფის როლს, მაგრამ კოლხეთისა და აღმოსავლეთ საქართველოს კლიმატურბოტანიკური ოლქების საზღვარი წყალგამყოფს კი არ მიუყვება, არამედ — ქედის აღმოსავლეთ კალთებს. ქედის უმეტესი ნაწილი ფართოფოთლოვანი ტყითაა შემოსილი (მუხა, რცხილა, წაბლი, წიფელი). განაპირა ჩრდილოეთ და სამხრეთ ნაწილებში წიწვიანებიცაა. სუბალპური და ალპური მდელოები მხოლოდ უკიდურეს ჩრდილოეთ ბოლოზეა (მთები რიბისი და ალხაშენდა). სხვა უტყეო უბნები ანთროპოგენური წარმოშობისაა. ქედში გაყვანილია წიფის სარკინიგზო და რიკოთქვეშა საავტომობილო გვირაბები, ხოლო ქედზე გადის ხაშური-ზესტაფონის და გომი-საჩხერის საავტომობილო გზები.
ლიტერატურა
- მარუაშვილი ლ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 6, თბ., 1983. — გვ. 271.