ბერნის ალპები: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
No edit summary |
No edit summary |
||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
[[ფაილი:Berner Alpen.jpg|მინი|მარჯვნივ|300პქ|ბერნის ალპების პანორამა, წინა პლანზეა ფინსტერაარჰორნი]] |
[[ფაილი:Berner Alpen.jpg|მინი|მარჯვნივ|300პქ|ბერნის ალპების პანორამა, წინა პლანზეა ფინსტერაარჰორნი]] |
||
'''ბერნის ალპები''' ({{lang-de|Berner Alpen}}) — დასავლეთ ალპების მთების ჯგუფი [[შვეიცარია]]ში. გადაჭიმულია მდინარე [[რონა|რონის]] ხეობიდან მდინარე [[აარე|აარეს]] ხეობამდე. სიგრძე დაახლოებით 120 კმ. მაქსიმალური სიმაღლე 4274 მ ([[ფინსტერაარჰორნი]]). სხვა მთავარი მწვერვალებია: [[ალეჩჰორნი]] (4195 მ), [[იუნგფრაუ]] (4158 მ), [[მენხი]] (4099 მ), [[შრეკჰორნი]] (4078 მ). |
'''ბერნის ალპები''' ({{lang-de|Berner Alpen;}} აგრეთვე ცნობილია როგორც '''''ბერნის ობერლანდი''''') — დასავლეთ ალპების მთების ჯგუფი [[შვეიცარია]]ში. გადაჭიმულია მდინარე [[რონა|რონის]] ხეობიდან მდინარე [[აარე|აარეს]] ხეობამდე. სიგრძე დაახლოებით 120 კმ. მაქსიმალური სიმაღლე 4274 მ ([[ფინსტერაარჰორნი]]). სხვა მთავარი მწვერვალებია: [[ალეჩჰორნი]] (4195 მ), [[იუნგფრაუ]] (4158 მ), [[მენხი]] (4099 მ), [[შრეკჰორნი]] (4078 მ). გაბატონებულია ფოთლოვანი და წიწვოვანი ტყეები, სუბალპური და ალპური მდელოები. |
||
ბერნის ალპები გამოეყოფა პენინის ალპებს სამხრეთიდან მდინარე რონის ხეობის მეშვეობით, სამხრეთ-აღმოსავლეთით ლეპონტინის ალპებს რონის ხეობითა და ფურკისა და სენ-გოტარდის უღელტეხილებით, აღმოსავლეთით გლარნის ალპებს მდინარე |
ბერნის ალპები გამოეყოფა [[პენინის ალპები|პენინის ალპებს]] სამხრეთიდან მდინარე რონის ხეობის მეშვეობით, სამხრეთ-აღმოსავლეთით [[ლეპონტინის ალპები|ლეპონტინის ალპებს]] რონის ხეობითა და ფურკისა და სენ-გოტარდის უღელტეხილებით, აღმოსავლეთით [[გლარნის ალპები|გლარნის ალპებს]] მდინარე როისის ხეობით. ბერნის ალპების ჩრდილოეთი საზღვარი გადის დაახლოებით [[ჟენევის ტბა|ჟენევისა]] და [[ფირვალდშტედტის ტბა|ფირვალდშტედტის ტბების]] ხაზზე. გამყინვარების მძლავრი კერაა. ქედის სამხრეთ კალთებიდან ეშვება ალპების დიდი მყინვარები: [[ალეჩის მყინვარი|ალეჩი]] და [[ფიშერის მყინვარი|ფიშერი]]. |
||
[[ფაილი:Fiescher Glacier.jpg|მინი|მარცხნივ|270პქ|ფიშერის მყინვარი]] |
[[ფაილი:Fiescher Glacier.jpg|მინი|მარცხნივ|270პქ|ფიშერის მყინვარი]] |
||
გეოლოგიური თვალსაზრისით წარმოადგენს [[აარის მასივი]]ს ნაწილს. აგებულია კრისტალური ფიქლებით, გრანიტებითა და დანალექი ქანებით. დასავლეთ ნაწილში უმეტესად გაბატონებულია ცარცული კირქვები. |
გეოლოგიური თვალსაზრისით წარმოადგენს [[აარის მასივი]]ს ნაწილს. აგებულია კრისტალური ფიქლებით, გრანიტებითა და დანალექი ქანებით. დასავლეთ ნაწილში უმეტესად გაბატონებულია ცარცული კირქვები. |
||
განსაკუთრებული [[ლანდშაფტი|ლანდშაფტების]] გამო განვითარებულია [[ტურიზმი]]. უცხოელებისათვის ცნობილი იყო გრინდელვალდის, ლაუტერბრუნენისა და ინტერლაკენის პუნქტები. მოგზაურები და მკვლევარები არაერთხელ სტუმრობდნენ [[შვეიცარია|შევეიცარიის]] ამ ადგილებს. იკვლევდნენ მთათა სისტემებსა და აწარმოებდნენ მწვერვალების დაპყრობას. [[1841|1841 წელს]] ლუი |
განსაკუთრებული [[ლანდშაფტი|ლანდშაფტების]] გამო განვითარებულია [[ტურიზმი]]. უცხოელებისათვის ცნობილი იყო გრინდელვალდის, ლაუტერბრუნენისა და ინტერლაკენის პუნქტები. მოგზაურები და მკვლევარები არაერთხელ სტუმრობდნენ [[შვეიცარია|შევეიცარიის]] ამ ადგილებს. იკვლევდნენ მთათა სისტემებსა და აწარმოებდნენ მწვერვალების დაპყრობას. [[1841|1841 წელს]] ლუი აგასისმა და მისმა კოლეგებმა ქვემო აარის მყინვარზე შექმნეს დროებითი სადგური. პოპულარულია აგრეთვე [[ალპინიზმი]]. |
||
| ⚫ | ბერნის ალპების აღმოსავლეთ ნაწილში ვრცელდება [[იუნგფრაუ-ალეჩის დაცული ტერიტორია]], რომელიც მოიცავს იუნგფრაუს მწვერვალების ჩრდილოეთ ნაწილს და ეიგერის მთებს, ასევე უდიდეს მყინვარულ არეალს მთელს დასავლეთ ევრაზიაში, სადაც მდებარეობს მოზრდილი [[ალეჩის მყინვარი]]. [[2001|2001 წელს]] ტერიტორია [[იუნესკო]]მ თავის სიაში შეიტანა. დაცული ტერიტორია მდიდარია ფლორითა და ფაუნით. |
||
==რესურსები ინტერნეტში== |
|||
* [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/62500/Bernese-Alps ბერნის ალპები – ბრიტანიკა] |
|||
| ⚫ | |||
[[cs:Bernské Alpy]] |
[[cs:Bernské Alpy]] |
||
15:58, 1 მარტი 2012-ის ვერსია
ბერნის ალპები (გერმ. Berner Alpen; აგრეთვე ცნობილია როგორც ბერნის ობერლანდი) — დასავლეთ ალპების მთების ჯგუფი შვეიცარიაში. გადაჭიმულია მდინარე რონის ხეობიდან მდინარე აარეს ხეობამდე. სიგრძე დაახლოებით 120 კმ. მაქსიმალური სიმაღლე 4274 მ (ფინსტერაარჰორნი). სხვა მთავარი მწვერვალებია: ალეჩჰორნი (4195 მ), იუნგფრაუ (4158 მ), მენხი (4099 მ), შრეკჰორნი (4078 მ). გაბატონებულია ფოთლოვანი და წიწვოვანი ტყეები, სუბალპური და ალპური მდელოები.
ბერნის ალპები გამოეყოფა პენინის ალპებს სამხრეთიდან მდინარე რონის ხეობის მეშვეობით, სამხრეთ-აღმოსავლეთით ლეპონტინის ალპებს რონის ხეობითა და ფურკისა და სენ-გოტარდის უღელტეხილებით, აღმოსავლეთით გლარნის ალპებს მდინარე როისის ხეობით. ბერნის ალპების ჩრდილოეთი საზღვარი გადის დაახლოებით ჟენევისა და ფირვალდშტედტის ტბების ხაზზე. გამყინვარების მძლავრი კერაა. ქედის სამხრეთ კალთებიდან ეშვება ალპების დიდი მყინვარები: ალეჩი და ფიშერი.
გეოლოგიური თვალსაზრისით წარმოადგენს აარის მასივის ნაწილს. აგებულია კრისტალური ფიქლებით, გრანიტებითა და დანალექი ქანებით. დასავლეთ ნაწილში უმეტესად გაბატონებულია ცარცული კირქვები.
განსაკუთრებული ლანდშაფტების გამო განვითარებულია ტურიზმი. უცხოელებისათვის ცნობილი იყო გრინდელვალდის, ლაუტერბრუნენისა და ინტერლაკენის პუნქტები. მოგზაურები და მკვლევარები არაერთხელ სტუმრობდნენ შევეიცარიის ამ ადგილებს. იკვლევდნენ მთათა სისტემებსა და აწარმოებდნენ მწვერვალების დაპყრობას. 1841 წელს ლუი აგასისმა და მისმა კოლეგებმა ქვემო აარის მყინვარზე შექმნეს დროებითი სადგური. პოპულარულია აგრეთვე ალპინიზმი.
ბერნის ალპების აღმოსავლეთ ნაწილში ვრცელდება იუნგფრაუ-ალეჩის დაცული ტერიტორია, რომელიც მოიცავს იუნგფრაუს მწვერვალების ჩრდილოეთ ნაწილს და ეიგერის მთებს, ასევე უდიდეს მყინვარულ არეალს მთელს დასავლეთ ევრაზიაში, სადაც მდებარეობს მოზრდილი ალეჩის მყინვარი. 2001 წელს ტერიტორია იუნესკომ თავის სიაში შეიტანა. დაცული ტერიტორია მდიდარია ფლორითა და ფაუნით.