ბადენი: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
r2.7.1) (ბოტის დამატება: ar:بادن
No edit summary
ხაზი 1: ხაზი 1:
[[ფაილი:Map-DR-Baden.svg|thumb|ბადენიო [[გერმანიის იმპერია]]ში]]
[[ფაილი:Map-DR-Baden.svg|thumb|ბადენიო [[გერმანიის იმპერია]]ში]]
'''ბადენი''' ([[გერმ.]] '''Baden''') — [[1806]] წლიდან [[1871]] წლამდე დამოუკიდებელი გერმანული სახელმწიფო [[რაინი]]ს მარჯვენა ნაპირზე, თანამედროვე [[გერმანია|გერმანიის]] სამხრეთ დასავლეთში. დამოუკიდებლობის დაკარგვის შემდეგ [[1945]] წლამდე იყო [[გერმანიის იმპერია|გერმანიის იმპერიის]] შემადგენელი ქვეყანა. [[1918]] წლამდე ბადენი მონარქიული იყო (თავდაპირველად აბსოლუტური, შემდეგ კონსტიტუციული), [[1918]]-დან [[1933]] წლამდე [[დემოკრატია|დემოკრატიულ]] [[რესპუბლიკა|რესპუბლიკას]] წარმოადგენდა, [[1933]]-[[1945]] წლებში კი ნაციონალ-სოციალისტური დიქტატურის ნაწილი იყო. დღეს ყოფილი ბადენის ტერიტორიები [[ბადენ-ვიურტემბერგი]]ს ფედერალურ მხარეს ეკუთვნის და [[გერმანია|გერმანიის]] შემადგენლობაში შედის.
'''ბადენი''' ([[გერმ.]] '''Baden''') [[რეინი]]ს მარჯვენა ნაპირზე, [[გერმანია|გერმანიის]] სამხრეთ დასავლეთში.

ჯერ კიდევ [[შუა საუკუნეები]]დან მოყოლებული გერმანიაში ერთი და იმავე წარჩინებული ოჯახის სხვადასხვა შტოები მართავდნენ სამთავროებს „ბადენის“ სახელწოდებით, თუმცა ისინი სხვადასხვა ტერიტორიებს მოიცავდნენ. [[ნაპოლეონი]]ს ეპოქაში, [[XIX საუკუნე|XIX საუკუნის]] დასაწყისში დაარსებული [[ბადენის დიდი საჰერცოგო]] [[1871]] წელს [[გერმანიის იმპერია|გერმანიის იმპერიის]] დაარსებისას მის შემადგენლობაში შევიდა, საზღვრები კი [[მეორე მსოფლიო ომი]]ს დასრულებამდე იგივე დარჩა.

[[1947]]-[[1952]] წლებში არსებობდა ბადენის მიწა, რომელიც მეორე მსოფლიო ომის მოკავშირეთა ოკუპაციის გამო ისტორიული ბადენის მხოლოდ სამხრეთ ნაწილს მოიცავდა, ჩრდილოეთი ნაწილი კი ''ვიურტემბერგ-ბადენის'' მიწის შემადგენლობაში შედიოდა. [[1952]] წელს ბადენი და ვიურტემბერგ-ბადენი, ასევე ვიურტემბერგ-ჰოენცოლერნის მიწა გაერთიანდა და შეიქმნა [[ბადენ-ვიურტემბერგი]], რომელიც დღემდე [[გერმანია|გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკის]] ერთ-ერთი ფედერაულირი მხარეა.


{{ესკიზი-გერმანია}}
{{ესკიზი-გერმანია}}

15:19, 15 თებერვალი 2012-ის ვერსია

ბადენიო გერმანიის იმპერიაში

ბადენი (გერმ. Baden) — 1806 წლიდან 1871 წლამდე დამოუკიდებელი გერმანული სახელმწიფო რაინის მარჯვენა ნაპირზე, თანამედროვე გერმანიის სამხრეთ დასავლეთში. დამოუკიდებლობის დაკარგვის შემდეგ 1945 წლამდე იყო გერმანიის იმპერიის შემადგენელი ქვეყანა. 1918 წლამდე ბადენი მონარქიული იყო (თავდაპირველად აბსოლუტური, შემდეგ კონსტიტუციული), 1918-დან 1933 წლამდე დემოკრატიულ რესპუბლიკას წარმოადგენდა, 1933-1945 წლებში კი ნაციონალ-სოციალისტური დიქტატურის ნაწილი იყო. დღეს ყოფილი ბადენის ტერიტორიები ბადენ-ვიურტემბერგის ფედერალურ მხარეს ეკუთვნის და გერმანიის შემადგენლობაში შედის.

ჯერ კიდევ შუა საუკუნეებიდან მოყოლებული გერმანიაში ერთი და იმავე წარჩინებული ოჯახის სხვადასხვა შტოები მართავდნენ სამთავროებს „ბადენის“ სახელწოდებით, თუმცა ისინი სხვადასხვა ტერიტორიებს მოიცავდნენ. ნაპოლეონის ეპოქაში, XIX საუკუნის დასაწყისში დაარსებული ბადენის დიდი საჰერცოგო 1871 წელს გერმანიის იმპერიის დაარსებისას მის შემადგენლობაში შევიდა, საზღვრები კი მეორე მსოფლიო ომის დასრულებამდე იგივე დარჩა.

1947-1952 წლებში არსებობდა ბადენის მიწა, რომელიც მეორე მსოფლიო ომის მოკავშირეთა ოკუპაციის გამო ისტორიული ბადენის მხოლოდ სამხრეთ ნაწილს მოიცავდა, ჩრდილოეთი ნაწილი კი ვიურტემბერგ-ბადენის მიწის შემადგენლობაში შედიოდა. 1952 წელს ბადენი და ვიურტემბერგ-ბადენი, ასევე ვიურტემბერგ-ჰოენცოლერნის მიწა გაერთიანდა და შეიქმნა ბადენ-ვიურტემბერგი, რომელიც დღემდე გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკის ერთ-ერთი ფედერაულირი მხარეა.