საჩხერის მუნიციპალიტეტი: განსხვავება გადახედვებს შორის

საჩხერის მუნიციპალიტეტი
	საჩხერის მუნიციპალიტეტი
	ფაილი:Ge-im-sachkhere.PNG
ადმინისტრაციული ცენტრი	საჩხერე
რეგიონი	[[]]
სიმჭიდროვე	48.1 კაცი/კმ²
ფართობი	973 კმ²
მოსახლეობის რაოდენობა	46.400 კაცი (2006 წელი)
ეროვნება	ქართველები 99.4%; ოსები 0.3%; რუსები 0.2%
	საჩხერის მუნიციპალიტეტი საქართველოს რუკაზე.
	↑ მოსახლეობის სიმჭიდროვე 1კმ²-ზე 2002 წლის აღწერის მიხედვით. ; ↑ საქსტატის 2002 წლის სოფლის მოსახლეობის აღწერის მონაცემები. ;

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

[შეუმოწმებელი ვერსია]

[შემოწმებული ვერსია]

← წინა ცვლილება შემდეგი ცვლილება →

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

ვიზუალურივიკიტექსტი

შიდახაზური

12:58, 27 ივლისი 2011-ის ვერსია

საჩხერის მუნიციპალიტეტი — - ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეული დასავლეთ საქართველოში, იმერეთის მხარეში.

გეოგრაფია

მდებარეობს მდინარეების ყვირილის და ძირულის ზემო და შუა დინებების აუზში. მოსაზღვრე მუნიციპალიტეტებია: ჩრდილოეთით - ონის, აღმოსავლეთით – ჯავისა და ქარელის, სამხრეთით – ხაშურისა და ხარაგაულის, დასავლეთით – ჭიათურის.

რელიეფი საშუალო და დაბალმთიანია, მუნიციპალიტეტის ჩრდილოეთი ნაწილი განლაგებულია რაჭის ქედის სამხრეთ კალთაზე, სამხრეთი და სამხრეთ-აღმოსავლეთი ნაწილი კი - იმერეთის მაღლობზე. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე მიედინება შემდეგი მდინარეები: ყვირილა, ძირულა, დუმალა, ჯრუჭულა, ჩიხურა, ლაშურა, ფრონე. ტყეების საერთო ფართობი შეადგენს 65 000 ჰექტარს.

მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე არსებული წიაღისეულის საბადოებია:

კვარციანი ქვიშა - არგვეთი, ბაჯითი, ირტავაზა, იცქისი, სავანე, სარეკი
გიშერი და ქვანახშირი - ცხამი
პენზა - კორბოული
მარმარილო - დუნთა

ისტორია

რაიონის ტერიტორიაზე ცივილიზებული ადამიანის ნაკვალევი დადასტურებულია უხსოვარი დროიდან. პირველი არქეოლოგიური მონაპოვარი დაკავშირებულია აკაკი წერეთლის ძმის – დავითის სახელთან. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიას არქეოლოგიურად სწავლობდნენ მეცნიერები ექვთიმე თაყაიშვილი, ბორის კუფტინი, ოთარ ჯაფარიძე, ჯურხა ნადირაძე. დადასტურებულია ცივილიზაციის უწყვეტი განვითარება ადრეული ბრინჯაოს ხანიდან დღემდე.

1917 წლამდე ტერიტორია შედიოდა ქუთაისის გუბერნიის შორაპნის მაზრაში, 1917-1930 წლებში - ქუთაისის ოლქში, 1930-1939 წლებში - ჭიათურის რაიონში. 1939 წლიდან დამოუკიდებელი რაიონია.

ადგილობრივი თვითმმართველობა

მუნიციპალიტეტის საკანონმდებლო ორგანოა საკრებულო. მუნიციპალიტეტი იყოფა 13 ადმინიტრაციულ-ტერიტორიულ ერთეულად:

ქალაქი — საჩხერე
თემები - არგვეთი, გორისა, კორბოული, მერჯევი, საირხე, სარეკი, ჩიხა, ცხომარეთი, ჭალა, ჭალოვანი, ჯალაურთა
სოფელი - ქორეთი

ეკონომიკა

ეკონომიკის დარგებიდან ძირითადია სოფლის მეურნეობა, მოსახლეობა მისდევს მევენახეობას, მესაქონლეობას, მარცვლეულისა და ბოსტნეული კულტურების (სიმინდი, ლობიო) წარმოებას. რამდენიმე სოფელში აქტიურად მოიპოვებენ კვარიციანი ქვიშას.^[1] გზების საერთო სიგრძე 173 კილომეტრია, მათ შორის ასფალტირებულია 50 კილომეტრი. მოსახლეობის წყალმომარაგება ხორციელდება წყაროებითა და ჭებით.

ისტორიული ძეგლები

საჩხერის მიწა დაფარულია ისტორიისა და კულტურის უმნიშვლოვანესი ძეგლებით: ჭრუჭის, ქორეთის, სავანის, ჭალის, სპეთის, სარეკის, ბაჯითის სამონასტრო კომპლექსებითა და სალოცავებით, სანთელას, დუნთის, მოდინახესა და ჭორვილის ციხეებით; რაიონში მთლიანად აღრიცხულია 127 ძეგლი, რომელთაგან ერთი საკავშირო, 26 რესპუბლიკური, 100 კი ადგილობრივი მნიშვნელობისაა.

ჯრუჭის მონასტერი - X საუკუნე

ჯრუჭის მონასტერი საუკუნეების განმავლობაში განათლებისა და კულტურის ცენტრი იყო რაჭა-იმერეთისათვის. ამ მონასტერმა შემოუნახა ქართულ მართმადიდებლობას უმნიშვნელოვანესი ძეგლი, ჯრუჭის ოთხთავად წოდებული სახარება, რომელიც საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის ხელნაწერთა ინსტიტუტშია დაცული. სამონასტრო კომპლექსი 1991 წელს მომხდარმა მიწისძვრამ მთლიანად გაანადგურა და აღსადგენია.

ქორეთის მაცხოვრის ეკლესია - XI საუკუნე

„სამებაო წმინდაო შეიწყალე და ადიდე მარიამ დედოფალი და შვილნი მისნი, ეს ბალავარი დაიდგა ქორონიკონსა 220-სა“. 2002 წელს რაიონის საზოგადოებამ ზეიმით აღნიშნა ეკლესიის კედელზე არსებული ამ წარწერის ათასწლოვანი იუბილე.

სავანის წმინდა გიორგის ეკლესია - XI საუკუნე

„სახელითა ღმრთისაითა მე, გიორგი ერის-თავთერისთავმა, ავაშენე ესე წმინდა ეკლესიაი სავანისაი სალოცველად სულისა ჩემისა და ძმისა ჩემისა ხურსი ერისთავისა და მშობელთა ჩემთათვის გულზვიადისათვის და მარიამისათვის და დედისა მისისათვის. წმინდაო გიორგი მეოხ ეყავ წინაშე ღმრთისა, ამენ იყავნ“.

ფაილი:სავანის წმინდა გიორგის ეკლესია.jpg

სავანის წმინდა გიორგის ეკლესია

სპეთის ღვთაების ეკლესია - XI საუკუნე

სპეთის ღვთაების ეკლესია კულტურის უმნიშვნელოვანესი ძეგლია. ამ ეკლესიის კანკელი საქართველოს ხელოვნების სახელმწიფო მუზეუმის გამოფენას ამშვენებს, ხოლო მისი ასლი საჩხერის მხარეთმცოდნეობის მუზეუმშია ექსპონირებული. მის კედლებზე შემორჩენილია ლაპიდარული წარწერები.

ფაილი:სპეთის ღვთაების ეკლესია.jpg

სპეთის ღვთაების ეკლესია

აკაკის სასახლე - XIX საუკუნე

აი, ამ სახლში დაიბადა საქართველოს ბულბულად წოდებული პოეტი აკაკი წერეთელი. სასახლე ააგო აკაკის მამამ, თავადმა როსტომ როსტომის ძე წერეთლმა 1834 წელს. ამ ფაქტს ადასტურებს სასახლის მზიდ კედელში ჩატანებული თლილი ქვა სამშენებლო წარწერით.

აკაკის ძიძის ქოხი

ამ ქოხში იზრდებოდა ექვს წლამდე სოფელ სავა-ნეში გაძიძავებული აკაკი წერეთელი.

პოეტი უდიდესი კმაყოფილებით იხსენებდა სოფელში ძიძასთან გატარებულ წლებს: „თუ კი რამ დარჩა ჩემში კარგი და კეთილი უფრო იმის წყალობით, რომ სოფელში ვიყავი გაბარებული და გლეხების შვილებთან ერთად ვიზრდებოდი“.

ფაილი:აკაკის ძიძის ქოხი.jpg

აკაკის ძიძის ქოხი

ბაჯითის სამების ეკლესია - XII საუკუნე

ბაჯითის სამების ეკლესია გიორგი ბოჭორიძის აღწერილობით, ერთნავიანი მცირე ბაზილიკაა, ნაშენია თლილი ქვისა და კირისაგან. ამ ეკლესიამ შემოგვინახა ხარების, შობის, ნათლისმცემლის ხატები და კურთხევანი ხუცური დამწერლობით.

წმინდა ნინოს ეკლესია - XX საუკუნე

1903 წელს აშენებული წმინდა ნინოს ეკლესია ბუნების სტიქიამ მთლიანად გაანადგურა. პარლამენტარ თეიმურაზ ხურციძის ინიციატივით 1994 წელს დაიწყო მშენებლობა. წელიწადნახევრის შემდეგ იგი გააგრძელა ქველმოქმედმა გოჩა ჭიღლაძემ. მშენებლობა დაასრულდა 1997 წელს. ეკლესია მოქმედია, მღვდელთმსახურებას ეწევა დეკანოზი დავითი (კაციტაძე).

რესურსები ინტერნეტში

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე: საჩხერის მუნიციპალიტეტი
ინფორმაცია მუნიციპალიტეტის შესახებ იმერეთის სამხარეო ადმინისტრაციის ვებ-გვერდზე

სქოლიო

↑ ა/ო მწვანე ალტერნატივა

[სიმჭიდროვე-1] მოსახლეობის სიმჭიდროვე 1კმ²-ზე 2002 წლის აღწერის მიხედვით.

[საქსტატი-2] საქსტატის 2002 წლის სოფლის მოსახლეობის აღწერის მონაცემები.

[3] ა/ო მწვანე ალტერნატივა

[1]

[2]

[1]

@@ ხაზი 1: / ხაზი 1: @@
-{{ვიკიფიცირება}}
-{{გასაწმენდი}}
-{{სტილი}}
 {{ინფოდაფა საქართველოს რაიონები
 |სახელი                  = საჩხერის მუნიციპალიტეტი
@@ ხაზი 8: / ხაზი 5: @@
 |ადმინისტრაციული ცენტრი               = [[საჩხერე]]
 |დეპუტატი პარლამენტში = [[სამსონ ქუთათელაძე]]
-|გამგებელი          = [[ზურაბ ცერცვაძე]]
+|გამგებელი          =
 |ფართობი              = 973 კმ²
 |მოსახლეობის რაოდენობა        = 46.400 კაცი
@@ ხაზი 15: / ხაზი 12: @@
 |ეროვნება = [[ქართველები]] 99.4%<br />[[ოსები]] 0.3%<br />[[რუსები]] 0.2%<ref name="საქსტატი">[http://www.geostat.ge/cms/site_images/_files/georgian/census/2002/II%20tomi%20.pdf საქსტატის 2002 წლის სოფლის მოსახლეობის აღწერის მონაცემები].</ref>
 }}
 '''საჩხერის მუნიციპალიტეტი''' — - ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეული დასავლეთ საქართველოში, [[იმერეთის მხარე|იმერეთის მხარეში]].
+==გეოგრაფია==
 მდებარეობს მდინარეების [[ყვირილა|ყვირილის]] და [[ძირულა|ძირულის]] ზემო და შუა დინებების აუზში. მოსაზღვრე მუნიციპალიტეტებია: ჩრდილოეთით - [[ონის მუნიციპალიტეტი|ონის]], აღმოსავლეთით –  [[ჯავის მუნიციპალიტეტი|ჯავისა]] და [[ქარელის მუნიციპალიტეტი|ქარელის]], სამხრეთით – [[ხაშურის მუნიციპალიტეტი|ხაშურისა]] და [[ხარაგაულის მუნიციპალიტეტი|ხარაგაულის]], დასავლეთით – [[ჭიათურის მუნიციპალიტეტი|ჭიათურის]].
-რელიეფი საშუალო და დაბალმთიანია,  მუნიციპალიტეტის ჩრდილოეთი ნაწილი განლაგებულია [[რაჭის ქედი]]ს სამხრეთ კალთაზე, სამხრეთი და სამხრეთ-აღმოსავლეთი ნაწილი კი - იმერეთის მაღლობზე.
+რელიეფი საშუალო და დაბალმთიანია,  მუნიციპალიტეტის ჩრდილოეთი ნაწილი განლაგებულია [[რაჭის ქედი]]ს სამხრეთ კალთაზე, სამხრეთი და სამხრეთ-აღმოსავლეთი ნაწილი კი - იმერეთის მაღლობზე. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე მიედინება შემდეგი მდინარეები: [[ყვირილა]], [[ძირულა (მდინარე)|ძირულა]], [[დუმალა]], [[ჯრუჭულა (მდინარე)|ჯრუჭულა]], [[ჩიხურა]], [[ლაშურა]], [[ფრონე]]. ტყეების საერთო ფართობი შეადგენს 65 000 ჰექტარს.
+მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე არსებული წიაღისეულის საბადოებია:
-რაიონის ფართობი 771 კვ. კილომეტრია, ქალაქის მიწის ფართობი 110 ჰექტარს შეადგენს, მოსახლეობის უდიდესი ნაწილი ქართველებია, ცხოვრობენ სომხებიც და ოსებიც; რაც შეეხება ებრაელებს, ისინი საკმაოდ დიდი რაოდენობით ცხოვრობდნენ, მაგრამ ოთხმოციანი წლების დასაწყისიდან მათი უმრავლესობა ისტორიულ სამშობლოში წავიდა საცხოვრებლად, ხოლო დარჩენილი მცირე ნაწილი კი თბილისში გადავიდა.
+*კვარციანი ქვიშა - [[არგვეთი (საჩხერის მუნიციპალიტეტი)|არგვეთი]], [[ბაჯითი]], [[ირტავაზა]], [[იცქისი]], [[სავანე (საჩხერის მუნიციპალიტეტი)|სავანე]], [[სარეკი]]
-წლამდე შედიოდა [[ქუთაისის გუბერნია|ქუთაისის გუბერნიის]] [[შორაპნის მაზრა|შორაპნის მაზრაში]], 1917-1930 წლებში - ქუთაისის ოლქში, 1930-1939 წლებში - [[ჭიათურის მუნიციპალიტეტი|ჭიათურის რაიონში]]. 1939 წლიდან  დამოუკიდებელი რაიონია.
+*[[გიშერი]] და [[ქვანახშირი]] - [[ცხამი]]
+*[[პენზა]] - [[კორბოული]]
+*[[მარმარილო]] - [[დუნთა]]
+==ისტორია==
-წლის 1 იანვრის მონაცემებით რაიონში 47 693 სული ადამიანი ცხოვრობს, აქედან ქალაქში  - 6 500.
+რაიონის ტერიტორიაზე ცივილიზებული ადამიანის ნაკვალევი დადასტურებულია უხსოვარი დროიდან. პირველი არქეოლოგიური მონაპოვარი დაკავშირებულია [[აკაკი წერეთელი|აკაკი წერეთლის]] ძმის – დავითის სახელთან. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიას არქეოლოგიურად სწავლობდნენ მეცნიერები [[ექვთიმე თაყაიშვილი]], [[ბორის კუფტინი]], [[ოთარ ჯაფარიძე]], [[ჯურხა ნადირაძე]]. დადასტურებულია ცივილიზაციის უწყვეტი განვითარება [[ბრინჯაოს ხანა|ადრეული ბრინჯაოს ხანიდან]] დღემდე.
-საჩხერის რაიონი აღმოსავლეთით ესაზღვრება  ჯავასა და ყორნის, დასავლეთით -  ჭიათურას, სამხრეთ აღმოსავლეთით -  ხაშურს, სამხრეთ დასავლეთით -  ხარაგაულს, ხოლო ჩრდილოეთით და ჩრდილო დასავლეთით ონსა და ამბროლაურს.
+წლამდე ტერიტორია შედიოდა [[ქუთაისის გუბერნია|ქუთაისის გუბერნიის]] [[შორაპნის მაზრა|შორაპნის მაზრაში]], 1917-1930 წლებში - ქუთაისის ოლქში, 1930-1939 წლებში - [[ჭიათურის მუნიციპალიტეტი|ჭიათურის რაიონში]]. 1939 წლიდან დამოუკიდებელი რაიონია.
-რაიონში არსებული წიაღისეული: იტავაზის საყალიბე ქვიშები, ბაჯითის კვარცის სილები, მარმარილო, გიშერი, ნავთობი, საკერამიკე თიხები, ხე-ტყე, და გოგირდწყალბადოვანი წყლები ამ დარგების განვითარების და მკურნალობის შესანიშნავ პირობებს ქმნიან.
-ეკონომიკის დარგებიდან ძირითადია [[სოფლის მეურნეობა]], მოსახლეობა მისდევს [[მევენახეობა]]ს, [[მესაქონლეობა]]ს, მარცვლეულისა და ბოსტნეული კულტურების წარმოებას.
-საჩხერის მადლიანი მიწა დაფარულია ისტორიისა და კულტურის უმნიშვლოვანესი ძეგლებით: ჭრუჭის, ქორეთის, სავანის, ჭალის, სპეთის, სარეკის, ბაჯითის სამონასტრო კომპლექსებითა და სალოცავებით, სანთელას, დუნთის, მოდინახესა და ჭორვილის ციხეებით; რაიონში მთლიანად აღრიცხულია 127 ძეგლი, რომელთაგან ერთი საკავშირო, 26 რესპუბლიკური, 100 კი ადგილობრივი მნიშვნელობისაა.
-რაიონის ტერიტორიაზე ცივილიზებული ადამიანის ნაკვალევი დადასტურებულია უხსოვარი დროიდან. პირველი არქეოლოგიური მონაპოვარი დაკავშირებულია აკაკი წერეთლის ძმის – დავითის სახელთან. მის შემდეგ რაიონს არქეოლოგთა ყურადღება არ მოჰკლებია ექვთიმე თაყაიშვილის, ბორის კუფტინის, ოთარ ჯაფარიძის, ჯურხა ნადირაძისა და სხვათა ძალისხმევით; ამ ქვეყნიდან უდროოდ წასულმა ჯურხა ნადირაძემ უკანასკნელი გათხრების შედეგად მოპოვებული ნივთმტკიცებებით დაადასტურა რაიონში ცივილიზაციის უწყვეტი განვითარება ადრეული ბრინჯაოს ხანიდან დღემდე.
-ამიტომაა დაფარული დღევანდელი საჩხერე სკოლამდელი, სასკოლო და უმაღლესი განათლების, ჯანმრთელობის, კულტურულ-საგანმანათლებლო ობიექტების ფართო ქსელით.
 ==ადგილობრივი თვითმმართველობა ==
@@ ხაზი 49: / ხაზი 42: @@
 * სოფელი - [[ქორეთი (საჩხერის მუნიციპალიტეტი)|ქორეთი]]
+==ეკონომიკა==
-== ისტორიული ძეგლები ==
-'''[[ჯრუჭის_მონასტერი|ჯრუჭის მონასტერი]] - X საუკუნე'''
+ეკონომიკის დარგებიდან ძირითადია [[სოფლის მეურნეობა]], მოსახლეობა მისდევს [[მევენახეობა]]ს, [[მესაქონლეობა]]ს, მარცვლეულისა და ბოსტნეული კულტურების ([[სიმინდი]], [[ლობიო]]) წარმოებას. რამდენიმე სოფელში აქტიურად მოიპოვებენ კვარიციანი ქვიშას.<ref>[http://www.greenalt.org/map/text/sachkhere_silis_karierebi/sachkhere_silis_karierebi.htm ა/ო მწვანე ალტერნატივა]</ref> გზების საერთო სიგრძე 173 კილომეტრია, მათ შორის ასფალტირებულია 50 კილომეტრი. მოსახლეობის წყალმომარაგება ხორციელდება წყაროებითა და ჭებით.
+==ისტორიული ძეგლები==
+{{გასაწმენდი}}
+საჩხერის მიწა დაფარულია ისტორიისა და კულტურის უმნიშვლოვანესი ძეგლებით: ჭრუჭის, ქორეთის, სავანის, ჭალის, სპეთის, სარეკის, ბაჯითის სამონასტრო კომპლექსებითა და სალოცავებით, სანთელას, დუნთის, მოდინახესა და ჭორვილის ციხეებით; რაიონში მთლიანად აღრიცხულია 127 ძეგლი, რომელთაგან ერთი საკავშირო, 26 რესპუბლიკური, 100 კი ადგილობრივი მნიშვნელობისაა.
+[[ჯრუჭის_მონასტერი|ჯრუჭის მონასტერი]] - X საუკუნე
 ჯრუჭის მონასტერი საუკუნეების განმავლობაში განათლებისა და კულტურის ცენტრი იყო რაჭა-იმერეთისათვის. ამ მონასტერმა შემოუნახა ქართულ მართმადიდებლობას უმნიშვნელოვანესი ძეგლი, ჯრუჭის ოთხთავად წოდებული სახარება, რომელიც საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის ხელნაწერთა ინსტიტუტშია დაცული. სამონასტრო კომპლექსი 1991 წელს მომხდარმა მიწისძვრამ მთლიანად გაანადგურა და აღსადგენია.
@@ ხაზი 60: / ხაზი 61: @@
 წელს რაიონის საზოგადოებამ ზეიმით აღნიშნა ეკლესიის კედელზე არსებული ამ წარწერის ათასწლოვანი იუბილე.
-'''[[სავანის_წმინდა_გიორგის_ეკლესია|სავანის წმინდა გიორგის ეკლესია]] - XI საუკუნე'''
+[[სავანის_წმინდა_გიორგის_ეკლესია|სავანის წმინდა გიორგის ეკლესია]] - XI საუკუნე
 „სახელითა ღმრთისაითა მე, გიორგი ერის-თავთერისთავმა, ავაშენე ესე წმინდა ეკლესიაი სავანისაი სალოცველად სულისა ჩემისა და ძმისა ჩემისა ხურსი ერისთავისა და მშობელთა ჩემთათვის გულზვიადისათვის და მარიამისათვის და დედისა მისისათვის. წმინდაო გიორგი მეოხ ეყავ წინაშე ღმრთისა, ამენ იყავნ“.
 [[ფაილი:სავანის წმინდა გიორგის ეკლესია.jpg|thumb|100px|სავანის წმინდა გიორგის ეკლესია]]
-'''სპეთის ღვთაების ეკლესია - XI საუკუნე'''
+სპეთის ღვთაების ეკლესია - XI საუკუნე
 სპეთის ღვთაების ეკლესია კულტურის უმნიშვნელოვანესი ძეგლია. ამ ეკლესიის კანკელი საქართველოს ხელოვნების სახელმწიფო მუზეუმის გამოფენას ამშვენებს, ხოლო მისი ასლი საჩხერის მხარეთმცოდნეობის მუზეუმშია ექსპონირებული. მის კედლებზე შემორჩენილია ლაპიდარული წარწერები.
 [[ფაილი:სპეთის ღვთაების ეკლესია.jpg|thumb|100px|სპეთის ღვთაების ეკლესია]]
-'''აკაკის სასახლე - XIX საუკუნე'''
+აკაკის სასახლე - XIX საუკუნე
 აი, ამ სახლში დაიბადა საქართველოს ბულბულად წოდებული პოეტი აკაკი წერეთელი. სასახლე ააგო აკაკის მამამ, თავადმა როსტომ როსტომის ძე წერეთლმა 1834 წელს. ამ ფაქტს ადასტურებს სასახლის მზიდ კედელში ჩატანებული თლილი ქვა სამშენებლო წარწერით.
 [[ფაილი:აკაკის სასახლე.jpg|thumb|100px|აკაკის სასახლე]]
-'''აკაკის ძიძის ქოხი'''
+აკაკის ძიძის ქოხი
-აი, ამ ქოხში იზრდებოდა ექვს წლამდე სოფელ სავა-ნეში გაძიძავებული მომავალი მგოსანი და „საქართველოს უგვირგვინო მეფე“,   აკაკი წერეთელი.
+ამ ქოხში იზრდებოდა ექვს წლამდე სოფელ სავა-ნეში გაძიძავებული აკაკი წერეთელი.
 პოეტი უდიდესი კმაყოფილებით იხსენებდა სოფელში ძიძასთან გატარებულ წლებს: „თუ კი რამ დარჩა ჩემში კარგი და კეთილი უფრო იმის წყალობით, რომ სოფელში ვიყავი გაბარებული და გლეხების შვილებთან ერთად ვიზრდებოდი“.
@@ ხაზი 90: / ხაზი 91: @@
 წელს აშენებული წმინდა ნინოს ეკლესია ბუნების სტიქიამ მთლიანად გაანადგურა. პარლამენტარ თეიმურაზ ხურციძის ინიციატივით 1994 წელს დაიწყო მშენებლობა. წელიწადნახევრის შემდეგ იგი გააგრძელა ქველმოქმედმა გოჩა ჭიღლაძემ. მშენებლობა დაასრულდა 1997 წელს. ეკლესია მოქმედია, მღვდელთმსახურებას ეწევა დეკანოზი დავითი (კაციტაძე).
+==რესურსები ინტერნეტში==
-{{commonscat|Sachkhere district|საჩხერის მუნიციპალიტეტი}}
+*{{commons-inline|Category:Sachkhere district}}
+*[http://imereti.ge/index.php?lang_id=geo&sec_id=81 ინფორმაცია მუნიციპალიტეტის შესახებ იმერეთის სამხარეო ადმინისტრაციის ვებ-გვერდზე]
+==სქოლიო==
+<references />
 {{იმერეთი}}