ორდენი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
მ ბოტის წაშლა: el:Παράσημο, en:Order (decoration) შეცვლა: de:Orden und Ehrenzeichen#Verdienstauszeichnungen |
მ ფაილი ამოვიღე, + ლიტერატურა |
||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
{{გერბის ელემენტები}} |
|||
'''ორდენი''' ([[გერმანული ენა | ''გერმ.'']] Orden < [[ლათინური ენა | ''ლათ.'']] ordo — რიგი, თანრიგი), წარჩინების ნიშანი, საპატიო სახელმწიფო ჯილდო განსაკუთრებული დამსახურებისათვის. ორდენის, როგორც წარჩინების ნიშნის, წარმოშობა დაკავშირებულია სასულიერო-სარაინდო და სარაინდო ორდენებთან — გაერთიანებებთან, რომლებიც არსებობდნენ დასავლეთ ევროპაში XIII საუკუნუდან ბერ-მონაზონთა ორდენების მსგავსად. სამხედრო-ბერ-მონაზონთა სარაინდო ორდენები დაარსდა პალესტინაში ჯვაროსნული ომების დროს (მაგ., [[ტამპლიერების ორდენი]], [[გერმანული ორდენი]]), XIII—XIV საუკუნეებში ამ გაერთიანებათაგან ზოგიერთში ათიათასობით რაინდი შედიოდა (მაგ. [[ლივინიის ორდენი]], [[ტევტონთა ორდენი]]), XIV—XVI საუკუნეებში ფართოდ გავრცელდა სამეფო კარის ორდენები. ამ ორდენების წევრებს ბრწყინვალედ ეცვათ, მათ ჰქონდათ აგრეთვე სხვადასხვა განსაკუთრებული საორდენო ნიშანი, რომელმაც შემდეგ ჯილდოს სახე მიიღო (მაგ., [[დიდი ბრიტანეთი | ინგლისში]] [[წვივსაკრავის ორდენი]], [[1348]] ან [[1350]], [[საფრანგეთი | საფრანგეთის]] [[სულიწმინდის ორდენი]], 1579). ასეთი ორდენები, მრავლად დაწესდა XVIII—XIX საუკუნეებში; ამგვარი ნიშნები გვხვდება აზიის ქვეყნებშიც: [[თურქეთი | თურქეთში]] ([[ნახევარმთავარის ორდენი]], 1799), [[ირანი | ირანში]] ([[ლომისა და მზის ორდენი]], 1808), [[იაპონია | იაპონიაში]] ([[ამომავალი მზის ორდენი]], 1875), [[ჩინეთი | ჩინეთში]] ([[ორმაგი დრაკონის ორდენი]], 1882)და სხვა. [[რუსეთი | რუსეთში]] ორდენები პირველად პეტრე I-მა დააწესა — [[წმინდა მოციქულის ანდრია პირველწოდებულის ორდენი]] (1698) და [[წამებული წმინდა ეკატერინეს ქალთა ორდენი]] (1714). სამხედროების დასაჯილდოებლად დაწესდა [[წმინდა ალექსანდრე ნეველის ორდენი | წმინდა ალექსანდრე ნეველის]] (1725) და [[წმინდა გიორგის ორდენი | წმინდა გიორგის]] (1769) ორდენები, შემდეგ კი ბევრი სხვა ორდენები; ოქტომბრის რევოლუციის შემდეგ მეფის ორდენები გაუქმდა. |
'''ორდენი''' ([[გერმანული ენა | ''გერმ.'']] Orden < [[ლათინური ენა | ''ლათ.'']] ordo — რიგი, თანრიგი), წარჩინების ნიშანი, საპატიო სახელმწიფო ჯილდო განსაკუთრებული დამსახურებისათვის. ორდენის, როგორც წარჩინების ნიშნის, წარმოშობა დაკავშირებულია სასულიერო-სარაინდო და სარაინდო ორდენებთან — გაერთიანებებთან, რომლებიც არსებობდნენ დასავლეთ ევროპაში XIII საუკუნუდან ბერ-მონაზონთა ორდენების მსგავსად. სამხედრო-ბერ-მონაზონთა სარაინდო ორდენები დაარსდა პალესტინაში ჯვაროსნული ომების დროს (მაგ., [[ტამპლიერების ორდენი]], [[გერმანული ორდენი]]), XIII—XIV საუკუნეებში ამ გაერთიანებათაგან ზოგიერთში ათიათასობით რაინდი შედიოდა (მაგ. [[ლივინიის ორდენი]], [[ტევტონთა ორდენი]]), XIV—XVI საუკუნეებში ფართოდ გავრცელდა სამეფო კარის ორდენები. ამ ორდენების წევრებს ბრწყინვალედ ეცვათ, მათ ჰქონდათ აგრეთვე სხვადასხვა განსაკუთრებული საორდენო ნიშანი, რომელმაც შემდეგ ჯილდოს სახე მიიღო (მაგ., [[დიდი ბრიტანეთი | ინგლისში]] [[წვივსაკრავის ორდენი]], [[1348]] ან [[1350]], [[საფრანგეთი | საფრანგეთის]] [[სულიწმინდის ორდენი]], 1579). ასეთი ორდენები, მრავლად დაწესდა XVIII—XIX საუკუნეებში; ამგვარი ნიშნები გვხვდება აზიის ქვეყნებშიც: [[თურქეთი | თურქეთში]] ([[ნახევარმთავარის ორდენი]], 1799), [[ირანი | ირანში]] ([[ლომისა და მზის ორდენი]], 1808), [[იაპონია | იაპონიაში]] ([[ამომავალი მზის ორდენი]], 1875), [[ჩინეთი | ჩინეთში]] ([[ორმაგი დრაკონის ორდენი]], 1882)და სხვა. [[რუსეთი | რუსეთში]] ორდენები პირველად პეტრე I-მა დააწესა — [[წმინდა მოციქულის ანდრია პირველწოდებულის ორდენი]] (1698) და [[წამებული წმინდა ეკატერინეს ქალთა ორდენი]] (1714). სამხედროების დასაჯილდოებლად დაწესდა [[წმინდა ალექსანდრე ნეველის ორდენი | წმინდა ალექსანდრე ნეველის]] (1725) და [[წმინდა გიორგის ორდენი | წმინდა გიორგის]] (1769) ორდენები, შემდეგ კი ბევრი სხვა ორდენები; ოქტომბრის რევოლუციის შემდეგ მეფის ორდენები გაუქმდა. |
||
ყოფილ ევროპის სოციალისტურ ქვეყნებში უმაღლეს ორდენებად ითვლება: ბულგარეთში — [[გიორგი დიმიტროვის ორდენი]], გდრ-ში — [[კარლ მარქსის ორდერი]], უნგრეთში — [[უნგრეთის დროშის ორდერი]], პოლონეთში — [[სახალხო პოლონეთის მშენებელთა ორდერი]], რუმინეთში — [["რუმინეთის სახალხო რესპუბლიკის ვარსკვლავი"]], ჩეხოსლოვაკიაში — [[კლემენტ გოტვალდოს ორდენი]], იუგოსლავიაში -[["იუგოსლავიის დიდი ვარსკვლავი"]] და სხვა. კაპიტალისტურ ქვეყნებში შედარებით ცნობილი ორდენებია: აშშ-ში — [["მეწამული გული"]]; დიდ ბრიტანეთში — [[წვივსაკრავის ორდენი]]; საფრანგეთში — [[საპატიო ლეგიონის ორდენი]] და სხვა. |
ყოფილ ევროპის სოციალისტურ ქვეყნებში უმაღლეს ორდენებად ითვლება: ბულგარეთში — [[გიორგი დიმიტროვის ორდენი]], გდრ-ში — [[კარლ მარქსის ორდერი]], უნგრეთში — [[უნგრეთის დროშის ორდერი]], პოლონეთში — [[სახალხო პოლონეთის მშენებელთა ორდერი]], რუმინეთში — [["რუმინეთის სახალხო რესპუბლიკის ვარსკვლავი"]], ჩეხოსლოვაკიაში — [[კლემენტ გოტვალდოს ორდენი]], იუგოსლავიაში -[["იუგოსლავიის დიდი ვარსკვლავი"]] და სხვა. კაპიტალისტურ ქვეყნებში შედარებით ცნობილი ორდენებია: აშშ-ში — [["მეწამული გული"]]; დიდ ბრიტანეთში — [[წვივსაკრავის ორდენი]]; საფრანგეთში — [[საპატიო ლეგიონის ორდენი]] და სხვა. |
||
==ლიტერატურა== |
|||
*ქსე, ტ. 7, გვ. 565, თბ., 1984 |
|||
17:16, 20 მარტი 2011-ის ვერსია
ორდენი ( გერმ. Orden < ლათ. ordo — რიგი, თანრიგი), წარჩინების ნიშანი, საპატიო სახელმწიფო ჯილდო განსაკუთრებული დამსახურებისათვის. ორდენის, როგორც წარჩინების ნიშნის, წარმოშობა დაკავშირებულია სასულიერო-სარაინდო და სარაინდო ორდენებთან — გაერთიანებებთან, რომლებიც არსებობდნენ დასავლეთ ევროპაში XIII საუკუნუდან ბერ-მონაზონთა ორდენების მსგავსად. სამხედრო-ბერ-მონაზონთა სარაინდო ორდენები დაარსდა პალესტინაში ჯვაროსნული ომების დროს (მაგ., ტამპლიერების ორდენი, გერმანული ორდენი), XIII—XIV საუკუნეებში ამ გაერთიანებათაგან ზოგიერთში ათიათასობით რაინდი შედიოდა (მაგ. ლივინიის ორდენი, ტევტონთა ორდენი), XIV—XVI საუკუნეებში ფართოდ გავრცელდა სამეფო კარის ორდენები. ამ ორდენების წევრებს ბრწყინვალედ ეცვათ, მათ ჰქონდათ აგრეთვე სხვადასხვა განსაკუთრებული საორდენო ნიშანი, რომელმაც შემდეგ ჯილდოს სახე მიიღო (მაგ., ინგლისში წვივსაკრავის ორდენი, 1348 ან 1350, საფრანგეთის სულიწმინდის ორდენი, 1579). ასეთი ორდენები, მრავლად დაწესდა XVIII—XIX საუკუნეებში; ამგვარი ნიშნები გვხვდება აზიის ქვეყნებშიც: თურქეთში (ნახევარმთავარის ორდენი, 1799), ირანში (ლომისა და მზის ორდენი, 1808), იაპონიაში (ამომავალი მზის ორდენი, 1875), ჩინეთში (ორმაგი დრაკონის ორდენი, 1882)და სხვა. რუსეთში ორდენები პირველად პეტრე I-მა დააწესა — წმინდა მოციქულის ანდრია პირველწოდებულის ორდენი (1698) და წამებული წმინდა ეკატერინეს ქალთა ორდენი (1714). სამხედროების დასაჯილდოებლად დაწესდა წმინდა ალექსანდრე ნეველის (1725) და წმინდა გიორგის (1769) ორდენები, შემდეგ კი ბევრი სხვა ორდენები; ოქტომბრის რევოლუციის შემდეგ მეფის ორდენები გაუქმდა.
ყოფილ ევროპის სოციალისტურ ქვეყნებში უმაღლეს ორდენებად ითვლება: ბულგარეთში — გიორგი დიმიტროვის ორდენი, გდრ-ში — კარლ მარქსის ორდერი, უნგრეთში — უნგრეთის დროშის ორდერი, პოლონეთში — სახალხო პოლონეთის მშენებელთა ორდერი, რუმინეთში — "რუმინეთის სახალხო რესპუბლიკის ვარსკვლავი", ჩეხოსლოვაკიაში — კლემენტ გოტვალდოს ორდენი, იუგოსლავიაში -"იუგოსლავიის დიდი ვარსკვლავი" და სხვა. კაპიტალისტურ ქვეყნებში შედარებით ცნობილი ორდენებია: აშშ-ში — "მეწამული გული"; დიდ ბრიტანეთში — წვივსაკრავის ორდენი; საფრანგეთში — საპატიო ლეგიონის ორდენი და სხვა.
ლიტერატურა
- ქსე, ტ. 7, გვ. 565, თბ., 1984