ტოლტეკები

ტოლტეკების ფიგურები. ტულა, იდალგო

ტოლტეკები – მესოამერიკული კულტურა, რომელიც დომინირებდა თანამედროვე მექსიკის ტერიტორიაზე, შტატების – იდალგოს, მორელოსის, მეხიკოს და პუებლას ტერიტორიაზე. მესოამერიკული ქრონოლოგიით ჩვ.წ. 800-1000 წლებში. მოგვიანებით, აცტეკების კულტურა ტოლტეკებს მათ ინტელექტუალურ და კულტურულ წინამორბედებად მიიჩნევდა. აცტეკების ენაზე “ტოლტეკი” ხელოსანს ნიშნავდა. აცტეკები ასევე აღწერდნენ ტოლტეკების ისტორიას, მათ მმართველებს და საგმირო საქმეებს. მაგრამ თანამედროვე მეცნიერებაში ხშირად დავობენ, არის თუ არა სარწმუნო აცტეკების მიერ ტოლტეკების ისტორიაზე მოწოდებული ფაქტები.

ტოლტეკები ჩვ.წ. VIII საუკუნეში დასახლდნენ ცენტრალური მექსიკის ტერიტორიაზე და შექმნეს საკმაოდ დიდი სახელმწიფო. მათი დედაქალაქი ტულა, ძალზე ახლოს მდებარეობდა ტეოტიუკანთან. თავიანთ კულტურაში, მათ განავითარეს ტეოტიუაკანის და შოჩიკალკოს ტრადიციები.

ტოლტეკების პირამიდა. ტულა, იდალგო

ტოლტეკების რელიგია მსგავსი იყო სხვა მესოამერიკული ცივილიზაციების რელიგიებისა. მათ ყავდათ ცის, მიწის წყლის და ა.შ. ღმერთები. მთავარი ღმერთი იყო კეცალკოატლი, რომელიც ლეგენდის თანახმად დაამარცხა სხვა ღმერთმა ტეცკატლიპოკამ. ამის შემდეგ კეცალკოატლი გველებისგან დაწნული ნავით გაემგზავრა და დაიბარა, რომ მალე დაბრუნდებოდა.

1168 წელს, ტულა ჩიჩიმალკებმა დაიპყრეს.