ეთიოპია

ეთიოპიის ფედერაციული დემოკრატიული რესპუბლიკა ye-Ītyōṗṗyā Fēdēralāwī Dīmōkrāsīyāwī Rīpeblīk ეთიოპია
დროშა გერბი
ჰიმნი: Wodefit Gesgeshi, Widd Innat Ityopp'ya
ეთიოპიის მდებარეობა
დედაქალაქი (და უდიდესი ქალაქი)		ადის-აბება 9°01′ ჩ. გ. 38°44′ ა. გ.
ოფიციალური ენა		ამჰარული
მთავრობა		საპარლამენტო რესპუბლიკა
-	პრეზიდენტი	გირმა ვოლდე გიორგისი
-	პრ.-მინისტრი	მელეს ზენაუი
ფართობი
-	სულ	1,104,300 კმ2 (27-ე)
-	წყალი (%)	0.7
მოსახლეობა
-	2006 შეფასებით	75,067,000 (მე-16)
-	1994 აღწერა	53,477,265
-	სიმჭიდროვე	70 ად კაცი/კმ2 (123-ე)
მშპ (მუპ)		2005 შეფასებით
-	სულ	$69.099 მილიარდი (69-ე)
-	ერთ მოსახლეზე	$823 (175-ე)
აგი (2007)		0.406 (დაბალი) (169-ე)
ვალუტა		ბირი (ETB)
დროის სარტყელი		(UTC +3სთ.)
-	ზაფხულის (DST)	(UTC +3სთ.) (UTC)
ქვეყნის კოდი		ETH
Internet TLD		.et
სატელეფონო კოდი		251

სახელწოდება

• ოფიციალური: ეთიოპიის ფედერაციული დემოკრატიული რესპუბლიკა.
• ეროვნული: Ityopiya, Yeityop'iya Federalawi Demokrasiyawi Ripeblik.
• ეტიმოლოგია: სახელი მომდინარეობს ლათინური „Aethiopia“-დან (სიტყვის ძირები ბერძნულია: aithein „გარუჯვა“ და ops „სახე“) და ნიშნავს „შავების, გარუჯულების ქვეყანას“. იგივე აბისინია, ძველქართულად “აბაშეთი”. ამ სახელს არაბული წარმოშობა აქვს: „ჰაბაშ“ ნიშნავს „შერეულს“, რაც ქვეყნის მოსახლეობის ეთნიკურ სიჭრელეზე მიანიშნებს.

გეოგრაფია

ქვეყანა მდებარეობს აღმოსავლეთ აფრიკაში. მისი მოსაზღვრე ქვეყნებია: სუდანი, ერიტრეა, ჯიბუტი, სომალი, კენია. ფართობი: 1.127.127 კვ.კმ.

სახელმწიფო

• სახელმწიფო სისტემა : ფედერაციული რესპუბლიკა.
• სახელმწიფოს მეთაური : პრეზიდენტი GIRMA Woldegiorgis (2001).
• საკანონმდებლო ორგანო: ორპალატიანი პარლამენტი (108+548 წევრი).
• ადმინისტრაციული დაყოფა: 9 ეთნიკური რეგიონი (kilil - აფარები, ამჰარელები, გამბელები, ჰარარები, ორომელები, სომალელები, ტიგრაები და სხვა) და 2 თვითმმართველობის ადმინისტრაცია (asterdader).

დემოგრაფია

• მოსახლეობა - 66,6 მლნ (2003), მათ შორის 32% ამჰარელი და ტიგრე, 40% ორომო, 9% სიდამო, 6% შანკელა, 6% სომალელი, 4% აფარელი.
• სახელმწიფო ენა : ამჰარული. სხვა ენები: ტიგრინია, ორომინია, გურაგინია, სომალური, არაბული. ინგლისური სწავლების ძირითადი უცხო ენაა.
• რელიგია : ისლამი 50%, ქრისტიანობა 40%, ანიმიზმი 10%.
• დედაქალაქი : ადის-აბება (2.716 ათასი).
• ქალაქები : დირე დავა (215), ნაზრეთი (167), გონდარი (146).

რელიგია

1994 წლის აღწერის მიხედვით ეთიოპიის მთელი მოსახლეობის 61.6% ქრისტიანია(51% ეთიოპური მართლმადიდებელი, 10% დანარჩენი ქრისტიანობა)

ეკონომიკა

• რესურსები : ოქროს პლატინის, სპილენძის მცირე მარაგები, ბუნებრივი აირი, ჰიდროენერგია.
• ექსპორტი : ყავა, ტყავეულობა, ზეთოვანი კულტურების თესლები.
• ეროვნული შემოსავალი: ერთ სულზე 100 $.
• ვალუტა : ბირი (ETB).

ისტორია

330 წლიდან ქრისტიანული სახელმწიფოა. XIX საუკუნეში, აფრიკული კოლონიზაციის პერიოდში იგი დამოუკიდებლობას ინარჩუნებს. 1930-იან წლებში ოკუპირებული იყო იტალიის მიერ. 1974 წლამდე ქვეყანას მართავდა ჰაილე სელასიე. ამის შემდეგ სამხედრო რეჟიმის, სახალხო მღელვარებებისა და კონფლიქტების პერიოდი. 1991 წელს მას გამოეყო ერიტრეა.

მემკვიდრეობა

• ადის-აბება - იმპერატორის სასახლე (XVIII ს.) და „აფრიკის სახლი“ (XX ს.);
• აქსუმი - ნაქალაქარი და სტელა (II ს.);
• სიმენის ეროვნული პარკი,
• ლალიბელა - კლდეში ნაკვეთი ტაძარი (XI ს.),
• გონდარი - ციხე-კოშკი (XVII ს.)..

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

ეთიოპია

ak:Ethiopia