პოზნანის დიდი სამთავრო: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
ForwarderL (განხილვა | წვლილი) No edit summary |
ForwarderL (განხილვა | წვლილი) No edit summary |
||
| ხაზი 69: | ხაზი 69: | ||
'''პოზნანის დიდი სამთავრო''' (ასევე '''პოზნანის დიდი საჰერცოგო''', როგორც ვარიანტი [[პოზნანი]]ს; {{lang-de|Großherzogtum Posen}}; {{lang-pl|Wielkie Księstwo Poznańskie}}) — საჰერცოგო, პოლონურ წყაროებში [[სამთავრო]], შეიქმნა [[ვენის კონგრესი]]ს (1814-1815) გადაწყვეტილებით [[ვარშავის საჰერცოგო]]ს დასავლეთ ტერიტორიების საფუძველზე, ადრე ცნობილი იყო როგორც [[დიდი პოლონეთი]] (Великапольша). პოლიტიკურ-ადმინისტრაციულად გახდა ავტონომია [[პრუსია|პრუსიის]] შემადგენლობაში, შემდეგ [[1848]] წლის რევოლუციის დამარცხების შემდეგ — გახდა პრუსიის პროვინცია ([[პროვინცია პოზენი]]). აღმოსავლეთით ესაზღვრებოდა [[პოლონეთის სამეფო]]ს, რომელიც მიერთებულ იქნა [[რუსეთის იმპერია]]ს. |
'''პოზნანის დიდი სამთავრო''' (ასევე '''პოზნანის დიდი საჰერცოგო''', როგორც ვარიანტი [[პოზნანი]]ს; {{lang-de|Großherzogtum Posen}}; {{lang-pl|Wielkie Księstwo Poznańskie}}) — საჰერცოგო, პოლონურ წყაროებში [[სამთავრო]], შეიქმნა [[ვენის კონგრესი]]ს (1814-1815) გადაწყვეტილებით [[ვარშავის საჰერცოგო]]ს დასავლეთ ტერიტორიების საფუძველზე, ადრე ცნობილი იყო როგორც [[დიდი პოლონეთი]] (Великапольша). პოლიტიკურ-ადმინისტრაციულად გახდა ავტონომია [[პრუსია|პრუსიის]] შემადგენლობაში, შემდეგ [[1848]] წლის რევოლუციის დამარცხების შემდეგ — გახდა პრუსიის პროვინცია ([[პროვინცია პოზენი]]). აღმოსავლეთით ესაზღვრებოდა [[პოლონეთის სამეფო]]ს, რომელიც მიერთებულ იქნა [[რუსეთის იმპერია]]ს. |
||
== ისტორია და განვითარება == |
|||
თავდაპირველი პირობებით პოზნანის დიდ სამთავროს დაპირებული ჰქონდა ფართო შიდა ავტონომია [[პრუსია|პრუსიის]] შემადგენლობაში, რომელიც პრუსიამ უზრუნველყო მხოლოდ მცირე დროით. უკვე [[1820]] წელს სამთავროს ავტონომიურმა ორგანოებმა დაკარგეს რეალური ძალაუფლება და გადაიქცნენ პრუსიის ადმინისტრაციის მხოლოდ საკონსულტაციო დანამატად, სადაც თანამდებობებზე თითქმის ყოველთვის მხოლოდ გერმანელებს ნიშნავდნენ. [[პოლონეთის სამეფო]]სთან შედარებით, რომელიც [[რუსეთის იმპერია]]სთან იყო მიერთებული, სადაც პოლონეთის რუსიფიკაცია [[პოლონეთის აჯანყება (1830)|პოლონეთის აჯანყებამდე]] მიმდინარეობდა შედარებით ნელა, პოლონური ადმინისტრაციული და საგანმანათლებლო ორგანიზაციები პრუსიაში დათხოვილ იქნა და საკმაოდ მალე გააუქმეს. [[პოლონური ენა]] ჯერ კიდევ 1825 წელს მთლიანად იყო ამოღებული ოფიციალური სფეროდან. [[1831]] წლის შემდეგ პრუსიამ განავრცო და გააძლიერა [[გერმანიზაცია|გერმანიზაციის]] პოლიტიკა სამთავროს პოლონურ მოსახლეობას შორის. |
|||
გერმანიის 1848-1849 წლის რევოლუციის ჩახშობის დროს სამთავრო გადაქცეული იყო [[პოზენის პროვინცია]]დ, თუმცა პრუსიის ხელწიფენი რომლებიც [[1871]] წლიდან [[გერმანიის იმპერატორები]], მაინც ატარებდნენ [[დიდი ჰერცოგი|პოზნანის დიდი ჰერცოგის]] ტიტულს. |
|||
15:16, 21 დეკემბერი 2010-ის ვერსია
| პოზნანის დიდი სამთავრო Wielkie Księstwo Poznańskie |
|||||
|---|---|---|---|---|---|
|
|||||
 |
|||||
| დედაქალაქი (და უდიდესი ქალაქი) | პოზნანი | ||||
| ოფიციალური ენა | პოლონური და გერმანული | ||||
| მთავრობა | მონარქია | ||||
| - | პოზნანის დიდი ჰერცოგი | ფრიდრიხ ვილჰელმ III 1815 - 1840 | |||
| ფართობი | |||||
| - | სულ | 28,951 (1 849) კმ2 | |||
| მოსახლეობა | |||||
| - | 1849 შეფასებით | 1,350,000 ად. (1,350,000) | |||
პოზნანის დიდი სამთავრო (ასევე პოზნანის დიდი საჰერცოგო, როგორც ვარიანტი პოზნანის; გერმ. Großherzogtum Posen; პოლ. Wielkie Księstwo Poznańskie) — საჰერცოგო, პოლონურ წყაროებში სამთავრო, შეიქმნა ვენის კონგრესის (1814-1815) გადაწყვეტილებით ვარშავის საჰერცოგოს დასავლეთ ტერიტორიების საფუძველზე, ადრე ცნობილი იყო როგორც დიდი პოლონეთი (Великапольша). პოლიტიკურ-ადმინისტრაციულად გახდა ავტონომია პრუსიის შემადგენლობაში, შემდეგ 1848 წლის რევოლუციის დამარცხების შემდეგ — გახდა პრუსიის პროვინცია (პროვინცია პოზენი). აღმოსავლეთით ესაზღვრებოდა პოლონეთის სამეფოს, რომელიც მიერთებულ იქნა რუსეთის იმპერიას.
ისტორია და განვითარება
თავდაპირველი პირობებით პოზნანის დიდ სამთავროს დაპირებული ჰქონდა ფართო შიდა ავტონომია პრუსიის შემადგენლობაში, რომელიც პრუსიამ უზრუნველყო მხოლოდ მცირე დროით. უკვე 1820 წელს სამთავროს ავტონომიურმა ორგანოებმა დაკარგეს რეალური ძალაუფლება და გადაიქცნენ პრუსიის ადმინისტრაციის მხოლოდ საკონსულტაციო დანამატად, სადაც თანამდებობებზე თითქმის ყოველთვის მხოლოდ გერმანელებს ნიშნავდნენ. პოლონეთის სამეფოსთან შედარებით, რომელიც რუსეთის იმპერიასთან იყო მიერთებული, სადაც პოლონეთის რუსიფიკაცია პოლონეთის აჯანყებამდე მიმდინარეობდა შედარებით ნელა, პოლონური ადმინისტრაციული და საგანმანათლებლო ორგანიზაციები პრუსიაში დათხოვილ იქნა და საკმაოდ მალე გააუქმეს. პოლონური ენა ჯერ კიდევ 1825 წელს მთლიანად იყო ამოღებული ოფიციალური სფეროდან. 1831 წლის შემდეგ პრუსიამ განავრცო და გააძლიერა გერმანიზაციის პოლიტიკა სამთავროს პოლონურ მოსახლეობას შორის.
გერმანიის 1848-1849 წლის რევოლუციის ჩახშობის დროს სამთავრო გადაქცეული იყო პოზენის პროვინციად, თუმცა პრუსიის ხელწიფენი რომლებიც 1871 წლიდან გერმანიის იმპერატორები, მაინც ატარებდნენ პოზნანის დიდი ჰერცოგის ტიტულს.