აფხაზეთის საკათალიკოსო: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ბოტის დამატება: ru:Абхазский католикосат
Robot: Cosmetic changes
ხაზი 1: ხაზი 1:
'''აფხაზეთის საკათალიკოსო''', დასავლეთ საქართველოს [[საკათალიკოსო]]. მის დაარსებას ზოგი მკვლევარი VIII საუკუნეს, ზოგი კი X საუკუნის II ნახევარს მიაკუთვნებს. აფხაზეთის საკათალიკოსო განასახიერებდა ქართულ ეროვნულ და ცენტრალიზებულ ეკლესიას, რომლის პოლიტიკურ საფუძველს ქართული სახელმწიფო „[[აფხაზთა სამეფო|აფხაზეთის სამეფო]]“ (დასავლეთ საქართველო) წარმოადგენდა. აფხაზეთის საკათალიკოსომ შეცვალა [[კონსტანტინოპოლის საპატრიარქო]]ს დაქვემდებარებული ლაზიკის სამიტროპოლიტო და აბაზგიის საარქიეპისკოპოსო ეპარქიები. აფხაზეთის კათალიკოსის საკათედრო ტაზარი, რომელიც [[ანდრია მოციქული]]ს საყრდრად იწოდებოდა, [[ბიჭვინთა]]ში იყო. აფხაზეთის კათალიკოსს „ბიჭვინთის კატალიკოსსაც“ უწოდებდნენ. იერარქიულად იგი [[საქართველოს კათოლიკოსი|საქართველოს კათოლიკოსს]] ექვემდებარებოდა. XV საუკუნიდან, საქართველოს პოლიტიკური დაშლის შემდეგ, აფხაზეთის საკათალიკოსო დამოუკიდებელეი გახდა და მისი მეთაური „აფხაზეთის კათალიკოს-პატრიარქად“ იწოდებოდა. მისი იურისდიქცია ვრცელდებოდა [[იმერეთის სამეფო]]ზე, [[გურიის სამთავრო|გურიის]], [[ოდიშის სამთავრო|ოდიშის]], [[აფხაზეთის სამთავრო|აფხაზეთის სამთავროებზე]], დასავლეთით და ჩრდილოეთით კი ბევრად სცილდებოდა ქართულ პოლიტიკის საზღვრებს. XVI საუკუნის II ნახევარში, კათოლიკოს [[ევდემონ I|ევდემონ ჩხეტიძის]] (1558—1578) დროს, აფხაზეთის საკათალიკოსოს რეზიდენცია ბიჭვინთიდან [[გელათი|გელათში]] გადაიტანეს, რაც გამოწვეული იყო ქვეყნის საშინაო და საგარეო მდგომარეობის გართულებით (სამეფო-სამთავროებს შორის შინაომები და [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის]] აგრესიის გაძლიერება აფხაზეთში), ბიჭვინთას ამის შემდეგაც არ დაუკარგავს საკათალიკოსო საყდრის სახელი დამნიშვნელობა. [[1814]] წლის 14 ოქტომბრის ბრძანებულებით დასავლეთ საქართველოს საკათალიკოსო უშუალოდ შეუერთდა [[რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესია|რუსეთის ეკლესიას]], ხოლო ადგილობრივ მმართველად დაინიშნა საქართველოს [[ეგზარქოსი]], რომელსაც „საქართველოსა და იმერეთის ეგზარქოსი“ ეწოდა. [[1917]] წელს, როდესაც აღდგა საქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალია, აფხაზეთის ეკლესია შევიდა საქართველოს კათოლიკოსის გამგეობაში.
'''აფხაზეთის საკათალიკოსო''', დასავლეთ საქართველოს [[საკათალიკოსო]]. მის დაარსებას ზოგი მკვლევარი VIII საუკუნეს, ზოგი კი X საუკუნის II ნახევარს მიაკუთვნებს. აფხაზეთის საკათალიკოსო განასახიერებდა ქართულ ეროვნულ და ცენტრალიზებულ ეკლესიას, რომლის პოლიტიკურ საფუძველს ქართული სახელმწიფო „[[აფხაზთა სამეფო|აფხაზეთის სამეფო]]“ (დასავლეთ საქართველო) წარმოადგენდა. აფხაზეთის საკათალიკოსომ შეცვალა [[კონსტანტინოპოლის საპატრიარქო]]ს დაქვემდებარებული ლაზიკის სამიტროპოლიტო და აბაზგიის საარქიეპისკოპოსო ეპარქიები. აფხაზეთის კათალიკოსის საკათედრო ტაზარი, რომელიც [[ანდრია მოციქული]]ს საყრდრად იწოდებოდა, [[ბიჭვინთა]]ში იყო. აფხაზეთის კათალიკოსს „ბიჭვინთის კატალიკოსსაც“ უწოდებდნენ. იერარქიულად იგი [[საქართველოს კათოლიკოსი|საქართველოს კათოლიკოსს]] ექვემდებარებოდა. XV საუკუნიდან, საქართველოს პოლიტიკური დაშლის შემდეგ, აფხაზეთის საკათალიკოსო დამოუკიდებელეი გახდა და მისი მეთაური „აფხაზეთის კათალიკოს-პატრიარქად“ იწოდებოდა. მისი იურისდიქცია ვრცელდებოდა [[იმერეთის სამეფო]]ზე, [[გურიის სამთავრო|გურიის]], [[ოდიშის სამთავრო|ოდიშის]], [[აფხაზეთის სამთავრო|აფხაზეთის სამთავროებზე]], დასავლეთით და ჩრდილოეთით კი ბევრად სცილდებოდა ქართულ პოლიტიკის საზღვრებს. XVI საუკუნის II ნახევარში, კათოლიკოს [[ევდემონ I|ევდემონ ჩხეტიძის]] (1558—1578) დროს, აფხაზეთის საკათალიკოსოს რეზიდენცია ბიჭვინთიდან [[გელათი|გელათში]] გადაიტანეს, რაც გამოწვეული იყო ქვეყნის საშინაო და საგარეო მდგომარეობის გართულებით (სამეფო-სამთავროებს შორის შინაომები და [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის]] აგრესიის გაძლიერება აფხაზეთში), ბიჭვინთას ამის შემდეგაც არ დაუკარგავს საკათალიკოსო საყდრის სახელი დამნიშვნელობა. [[1814]] წლის 14 ოქტომბრის ბრძანებულებით დასავლეთ საქართველოს საკათალიკოსო უშუალოდ შეუერთდა [[რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესია|რუსეთის ეკლესიას]], ხოლო ადგილობრივ მმართველად დაინიშნა საქართველოს [[ეგზარქოსი]], რომელსაც „საქართველოსა და იმერეთის ეგზარქოსი“ ეწოდა. [[1917]] წელს, როდესაც აღდგა საქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალია, აფხაზეთის ეკლესია შევიდა საქართველოს კათოლიკოსის გამგეობაში.


[[კატეგორია:საქართველოს ისტორია]]
[[კატეგორია:საქართველოს ისტორია]]

13:15, 5 თებერვალი 2010-ის ვერსია

აფხაზეთის საკათალიკოსო, დასავლეთ საქართველოს საკათალიკოსო. მის დაარსებას ზოგი მკვლევარი VIII საუკუნეს, ზოგი კი X საუკუნის II ნახევარს მიაკუთვნებს. აფხაზეთის საკათალიკოსო განასახიერებდა ქართულ ეროვნულ და ცენტრალიზებულ ეკლესიას, რომლის პოლიტიკურ საფუძველს ქართული სახელმწიფო „აფხაზეთის სამეფო“ (დასავლეთ საქართველო) წარმოადგენდა. აფხაზეთის საკათალიკოსომ შეცვალა კონსტანტინოპოლის საპატრიარქოს დაქვემდებარებული ლაზიკის სამიტროპოლიტო და აბაზგიის საარქიეპისკოპოსო ეპარქიები. აფხაზეთის კათალიკოსის საკათედრო ტაზარი, რომელიც ანდრია მოციქულის საყრდრად იწოდებოდა, ბიჭვინთაში იყო. აფხაზეთის კათალიკოსს „ბიჭვინთის კატალიკოსსაც“ უწოდებდნენ. იერარქიულად იგი საქართველოს კათოლიკოსს ექვემდებარებოდა. XV საუკუნიდან, საქართველოს პოლიტიკური დაშლის შემდეგ, აფხაზეთის საკათალიკოსო დამოუკიდებელეი გახდა და მისი მეთაური „აფხაზეთის კათალიკოს-პატრიარქად“ იწოდებოდა. მისი იურისდიქცია ვრცელდებოდა იმერეთის სამეფოზე, გურიის, ოდიშის, აფხაზეთის სამთავროებზე, დასავლეთით და ჩრდილოეთით კი ბევრად სცილდებოდა ქართულ პოლიტიკის საზღვრებს. XVI საუკუნის II ნახევარში, კათოლიკოს ევდემონ ჩხეტიძის (1558—1578) დროს, აფხაზეთის საკათალიკოსოს რეზიდენცია ბიჭვინთიდან გელათში გადაიტანეს, რაც გამოწვეული იყო ქვეყნის საშინაო და საგარეო მდგომარეობის გართულებით (სამეფო-სამთავროებს შორის შინაომები და ოსმალეთის აგრესიის გაძლიერება აფხაზეთში), ბიჭვინთას ამის შემდეგაც არ დაუკარგავს საკათალიკოსო საყდრის სახელი დამნიშვნელობა. 1814 წლის 14 ოქტომბრის ბრძანებულებით დასავლეთ საქართველოს საკათალიკოსო უშუალოდ შეუერთდა რუსეთის ეკლესიას, ხოლო ადგილობრივ მმართველად დაინიშნა საქართველოს ეგზარქოსი, რომელსაც „საქართველოსა და იმერეთის ეგზარქოსი“ ეწოდა. 1917 წელს, როდესაც აღდგა საქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალია, აფხაზეთის ეკლესია შევიდა საქართველოს კათოლიკოსის გამგეობაში.