სოფია ნალკოვსკაია

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
სოფია ნალკოვსკაია
პოლ. Zofia Nałkowska
დაბადების თარიღი 10 ნოემბერი, 1884(1884-11-10)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9]
დაბადების ადგილი ვარშავა[1]
გარდაცვალების თარიღი 17 დეკემბერი, 1954(1954-12-17)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] (70 წლის)
გარდაცვალების ადგილი ვარშავა[1]
დასაფლავებულია პოვონზკის სამხედრო სასაფლაო
საქმიანობა მწერალი[6] [8] , დრამატურგი[7] [8] , ჟურნალისტი, პოეტი[7] , ესეისტი, პოლიტიკოსი და პროზაიკოსი[7]
ენა პოლონური ენა
მოქალაქეობა რუსეთის იმპერია
პოლონეთი
Magnum opus „მედალიონები“
ჯილდოები სახალხო პოლონეთის 10 წლისთავის აღსანიშნავი მედალი, Q21877347?, Grand Cross of the Order of Polonia Restituta, პოლონეთის აღორძინების ვარსკვლავიანი ორდენის კომანდორი, პოლონეთის აღორძინების ორდენის ოფიცერი, Work Flag Order, 1st class, Gold Cross of Merit‎ და City of Łódź Award
ხელმოწერა

სოფია ნალკოვსკაია ([zɔfˈia nawˈkɔvska], Zofia Nałkowska, ვარშავა, პოლონეთის სამეფო, დ. 10 ნოემბერი 1884 — გ. 17 დეკემბერი 1954, ვარშავა) — პროზაული ნაწარმოების პოლონელი მწერალი, დრამატურგი და ნაყოფიერი ესეისტი. ის როგორც აღმასრულებელი წევრი მსახურობდა ლიტერატურის პოლონურ აკადემიაში (1933–1939) შუა ომის პერიოდში.

ნაკოვსკაია დაიბადა ინტელექტუალების ოჯახში, რომელთაც მიუძღვით სოციალური სამართლიანობის საკითხები და სწავლობდნენ საიდუმლო მფრინავ უნივერსიტეტში რუსული ანექსიის ქვეშ. პოლონეთის დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდეგ ქვეყანაში ის გახდა ერთ-ერთი ყველაზე გამოჩენილი რომანების, ნოველებისა და თეატრალური დადგმების ფემინისტური ავტორი, რომლებსაც ახასიათებდა სოციორეალიზმი და ფსიქოლოგიური სიღრმე.

ლიტერატურული აღმავლობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მწერლის პირველი ლიტერატურული წარმატება იყო Romans Teresy Hennert (ტერეზა ჰენტერის რომანი, 1923) და შემდგომ კიდე სხვა ბევრი რომანი. ის მეტად ცნობილია თავისი წიგნების Granica (საზღვარი, 1935), Węzły życia (ცხოვრების ობლიგაციები, 1948) და Medaliony-ს (მედალიონები, 1947) გამო.

ნალკოვსკაია თამამად აგვარებდა რთულ და წინააღმდეგობრივ თემებს[10], 1932 წელს საკუთარ სტატიაში „Organizacja erotyzmu“ (ეროტიზმის სტრუქტურა) განცხადებით, რომელიც გამოქვეყნდა ჟურნალში „Wiadomości Literackie“ - იმ დროის პოლონეთში ლიტერატურული ჟურნალის პრემიერით:

...საჭიროა რაციონალური, ნეტიდიციონური, ინტელექტუალური ეროტიზმთან მიდგომის წახალისება და გაძლიერება, რომ ეროტიზმი განიხილოს ცხოვრების ადამიანური საზოგადოების ასპექტებთან შეხამებაში. ეროტიზმი არ არის ადამიანის კერძო საქმე. მას აქვს თავისი განშტოებები ადამიანის ცხოვრების ყველა სფეროში, და შეუძლებელია მისი გამოყოფა მორალის, თავისუფალი არჩევის, ან მით უმეტეს იერარქიისა და დამსახურებული ინტელექტუალური ყურადღების დაქვეითების მიხედვით: ის არ შეიძლება იყოს იზოლირებული ან დაკავშირებული მეცნიერებასთან იმისათვის რომ სუფთა ბიოლოგიურად განისაზღვროს[11]

ნოველები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • Kobiety (ქალები, 1906), ნათარგმნი Michael Henry Dziewicki-ის მიერ, 1920
  • Książę (პრინცი, 1907)
  • Rówieśnice (თანამედროვენი, 1909)
  • Narcyza (1911)
  • Noc podniebna (ზეციური ღამე, ნოველა, 1911)
  • Węże i róże (გველები და ვარდები, 1914)
  • Hrabia Emil (გრაფი ემილი, 1920)
  • Na torfowiskach (ჭაობებზე, 1922)
  • Romans Teresy Hennert (ტერეზა ჰენერტის რომანი, 1923), ნათარგმნი Megan Thomas და Ewa Malachowska-Pasek-ის მიერ, 2014
  • Dom nad łąkami (სახლი მდელოზე, ავტობიოგრაფია, 1925)
  • Choucas (1927), ნათარგმნი Ursula Phillips-ის მიერ, 2014 (კონკურსი აღმოჩენილია თარგმნაში გამარჯვებული 2015)
  • Niedobra miłość (ცუდი სიყვარული, 1928)
  • Granica (საზღვარი, 1935), ნათარგმნი Ursula Phillips-ის მიერ, 2016
  • Niecierpliwi (შეშფოთებული, 1938)
  • Węzły życia (ცოცხალი კავშირები, 1948)
  • Mój ojciec (მამაჩემი, 1953)

სასცენო დადგმები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • Dom kobiet (1930)
  • Dzień jego powrotu (1931) (მისი დაბრუნების დღე)
  • Renata Słuczańska (1935)

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 Deutsche Nationalbibliothek Record #118785605 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
  2. 2.0 2.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  3. 3.0 3.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  4. 4.0 4.1 Internetowy Polski Słownik Biograficzny
  5. 5.0 5.1 Babelio — 2007.
  6. 6.0 6.1 6.2 The Fine Art Archive — 2003.
  7. 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 The Fine Art Archive — 2003.
  8. 8.0 8.1 8.2 8.3 The Fine Art Archive — 2003.
  9. 9.0 9.1 https://bs.sejm.gov.pl/F?func=find-acc&acc_sequence=000013070&find_code=SYS&local_base=ARS10
  10. Stanisława Dudzianka. Oblicza polskiego feminizmu (Faces of Polish feminism) Polish. Deon.pl. ციტირების თარიღი: July 20, 2012.
  11. Zofia Nałkowska, "Organizacja erotyzmu", Wiadomości Literackie, vol. 9, No. 25 (442), 19 June 1932, p. 7. Quote in Polish: należy wymóc na sobie stosunek do zagadnień erotyzmu właśnie intelektualny, rozumowy, pozwalający je rozważać w splocie i wzajemnej zależności z innemi dziedzinami życia zbiorowego. Erotyzm nie jest prywatną sprawą człowieka. Wysyła on swe rozgałęzienia do wszystkich tych dziedzin i nie da się ani w imię wzgardliwego lekceważenia, ani moralności, ani dyskrecji, ani nawet w imię hierarchji tematów, godnych intelektualisty, od życia społecznego odciąć, nie da się w niem wstydliwie izolować i do swego zakresy ściśle biologicznego ograniczyć. (source)