პერ ულოფ ენკვისტი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
პერ ულოფ ენკვისტი
დაბადების თარიღი 23 სექტემბერი, 1934(1934-09-23)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7]
დაბადების ადგილი Hjoggböle[3] [4]
გარდაცვალების თარიღი 25 აპრილი, 2020(2020-04-25)[8] [5] (85 წლის)
გარდაცვალების ადგილი Vaxholm
დასაფლავებულია Katarina kyrkogård[9]
საქმიანობა სცენარისტი[7] , მთარგმნელი, ჟურნალისტი, დრამატურგი[7] , სამეცნიერო ფანტასტიკოსი მწერალი, რეჟისორი, საბავშვო მწერალი, მწერალი[7] , კრიტიკოსი[7] , კინოსცენარისტი[10] , television writer[10] და ლიტერატურული კრიტიკოსი[10]
ენა შვედური ენა
მოქალაქეობა  შვედეთი[11]
ალმა-მატერი უფსალის უნივერსიტეტი
ჯილდოები სელმა ლაგერლეფის პრემია, დობლუგის პრემია, უმეოს უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი, ლიტერატურისა და ხელოვნების მედალი, ჩრდილოეთის საბჭოს ლიტერატურული პრემია[12] , ავგუსტის პრემია, ანიარის პრემია, Eyvind Johnson Award, Samfundet De Nio's Grand Prize, Östersunds-Postens litterature price, ნელი ზაქსის პრემია, Signe Ekblad-Eldh Award, Swedish Academy Nordic Prize, ავგუსტის პრემია, Hedevind Plaquette, ავსტრიის სახელმწიფო პრემია ევროპული ლიტერატურისთვის[13] და ხელოვნებისა და ლიტერატურის ორდენის კავალერი
მეუღლე Gunilla Thorgren და Lone Bastholm
საიტი perolovenquist.nl

პერ ულოფ ენკვისტი (შვედ. Per Olov Enquist პერ ულოფ ენკვისტი; 23 სექტემბერი 1934 იოგგბიოლე, ვესტერბოტენი - 25 აპრილი, 2020) - შვედი მწერალი, დრამატურგი, სცენარისტი.

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

პერ ულოფი გაიზარდა შვედეთის ჩრდილოეთით. მისი დედა მაია-მარია ლინდგრენი, საშუალო სკოლის პედაგოგი, ძალიან მორწმუნე იყო და ევანგელურ პატრიოტულ საზოგადოებას ეკუთვნოდა (შვედ. Evangeliska Fosterlandsstiftelsen).[14] მამა, მეტყევე ელუფ ენკვისტი გარდაიცვალა, როდესაც მისი შვილი ჯერ კიდევ ერთი წლის იყო. 2007 წელს პერ ულოფმა შემდეგნაირად დაწერა თავისი ბავშვობის შესახებ: ”თუ თქვენ ტყის სიღრმეში ხართ დაბადებული, მაშინ ხეები და დედამიწა საიმედოა. გართობის თანამგზავრების ნაცვლად, მე დიდი ტყე მქონდა, რომელიც ჩემთვის ყველაფერი იყო. ამან ჩამოაყალიბა ჩემი ძლიერი, შეუვალი ხასიათი. მარტო არ ვიყავი. ფიჭვის ხეები მქონდა”.[15] ორმოცდაათიანი წლების შუა პერიოდში ენვვისტს ათლეტის კარიერას უწინასწარმეტყველებდნენ: სიმაღლეზე ხტომაში მას ჰქონდა 1,97მ შედეგი. 1955–1964 წლებში სწავლობდა უფსალის უნივერსიტეტში, სადაც მიიღო ფილოსოფიის მაგისტრის ხარისხი. შემდეგ ენკვისტი მუშაობდა გაზეთების Svenska Dagbladet (შვედეთის დღის გაზეთი) და Expressen– ის კრიტიკოსად და იყო მიუნხენის ოლიმპიური თამაშების რეპორტიორი. 1970-1971 წლებში იგი ცხოვრობდა დასავლეთ ბერლინში გერმანიის აკადემიური გაცვლითი სამსახურის სტიპენდიით, 1973 წელს - ლოს-ანჯელესში, როგორც კალიფორნიის უნივერსიტეტის მოწვეული პროფესორი, ხოლო 1978-1993 წლებში - კოპენჰაგენში, გარდა 1986-1988 წლებისა, რომლებიც მან პარიზში გაატარა. იქ მწერალმა დაიწყო ალკოჰოლის ბოროტად გამოყენება, მაგრამ დროზე მოეგო გონს (ეს აისახება ავტობიოგრაფიულ ნაშრომში „სხვა ცხოვრება“).

პირადი ცხოვრება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ენკვისტი სამჯერ იყო დაქორწინებული. მარგარეტ ერსონთან ქორწინებიდან მასშეეძინა ვაჟი მატსი და ქალიშვილი ჯენი. მეორე ცოლი (1980 წლიდან 1994 წლამდე) იყო დანიელი მწერალი ლონე ბასტოლმი, შემდეგ ენკვისტი დაქორწინებული იყო გუნილა ტურგრენზე, რომელიც მუშაობდა კულტურის მინისტრის მოადგილედ. წყვილი ვაქსგომში ცხოვრობდა.[16]

შემოქმედება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ენკვისტის რომანების ჟანრი ინტელექტუალური ისტორიული პროზაა. ცნობილი ადამიანების ბიოგრაფიების საფუძველზე, ენკვისტი ქმნის ტრაგიკული მსოფლმხედველობით გაჯერებულ ნარატივს. მაგალითად, ენკვისტის ერთ-ერთ ყველაზე ცნობილ რომანში ლეიბ-მედიკოსის ვიზიტი (1999 წ.) - დანიის მეფის კრისტიან VII- ის პირველი მინისტრის იოჰან სტრუენსეს აღზევებისა და დაცემის ამბავი მწერლისთვის ადამიანის პიროვნების სიღრმეების შესასწავლაში ამოსავალი წერტილი ხდება. რომანში "წიგნი ბლანშესა და მერიზე" (2004 წ.), რომელშიც მოთხრობილია ორი ქალის ბედის შესახებ - შარკოს ცნობილ პაციენტზე ბლანშ ვიკმანსა და მეცნიერ მარი კიურიზე. რომანი გაჟღენთილია სასიკვდილო რადიოაქტიური გამოსხივების სიმბოლიკით, როგორც ტანჯვის გამოსახულება, რომელიც ადამიანის სიცოცხლეს ართმევს. ენკვისტის მხატვრულ მეთოდზე ფსიქოანალიზმა მოახდინა გავლენა.

ენკვისტმა დაწერა რამდენიმე კინოსცენარი, მათ საფუძველზე გადაიღეს ფილმები ბილე აუგუსტმა, იან ტრუელმა. მოხდა მრავალი მისი რომანისა და პიესის ეკრანიზირება: დრამა Image Creators (1998) მიხედვით გადაღებულია ტელეფილმი სელმა ლაგერლოფის შესახებ, რომელიც გადაიღო ინგმარ ბერგმანმა. ნიკოლაი არსელის ფილმი " სამეფო რომანი " გადაღებულიალეიბ-მედიკოსის ვიზიტის მიხედვით. ფილმმა მიიღო 2012 წლის ბერლინალეს ორი ჯილდო.

ბიბლიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • Kristallögat [sv] (1961)
  • Färdvägen [sv] (1963)
  • Magnetisörens femte vinter [sv] (1964). ISBN 0-7043-2721-X
  • Bröderna Casey [sv] (1964). დაწერილია ფსევდონიმით "პიტერ ჰაბერგი" ტორსტენ ეკმობთან და ლიფ ნილენთან ერთად
  • Sextiotalskritik [sv] (1966)
  • Hess [sv] (1966)
  • Legionärerna: En roman om baltutlämningen (1968)
  • Sekonden [sv] (1971)
  • Katedralen i München [sv] (1972). ISBN 91-1-725731-X
  • Berättelser från de inställda upprorens tid [sv] (1974). ISBN 91-1-741212-9
  • Tribadernas natt [sv] (1975)
  • Chez Nous [sv] (1976). ISBN 91-1-761481-3
  • Musikanternas uttåg [sv] (1978). ISBN 0-7043-0190-3
  • Mannen på trottoaren (1979). ISBN 91-1-791381-0
  • Till Fedra [sv] (1980). Based on the myth of Phaedra. ISBN 91-1-801061-X
  • Från regnormarnas liv (1981)
  • En triptyk (1981) ISBN 91-1-811312-5
  • Doktor Mabuses nya testamente [sv] (1982). ISBN 91-1-811762-7
  • Strindberg. Ett liv (1984). ISBN 91-1-841622-5
  • Nedstörtad ängel [sv] (1985). ISBN 0-7043-2612-4
  • Två reportage om idrott (1986). ISBN 91-1-861652-6
  • Protagoras sats (1987). ISBN 91-1-871292-4
  • I lodjurets timma [sv] (1988). ISBN 91-1-881241-4
  • Kapten Nemos bibliotek [sv] (1991). ISBN 0-7043-7019-0
  • Kartritarna [sv] (1992). ISBN 91-1-921562-2
  • Bildmakarna (1998)
  • Livläkarens besök (1999). ISBN 0-09-944705-3
  • Lewis resa [sv] (2001). ISBN 1-58567-341-2
  • De tre grottornas berg [sv] (2003)
  • Boken om Blanche och Marie [sv] (2004). ISBN 91-1-301360-2 ინგლისურად The Book about Blanche and Marie, 2006 ISBN 1-58567-668-3
  • Ett annat liv ("A different life", autobiography) (2008). ISBN 91-1-301893-0
  • Den tredje grottans hemlighet [sv] (2010)
  • Liknelseboken [sv] (2013). ISBN 978-91-1-304951-9

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. ↑ Encyclopædia Britannica
  2. ↑ ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
  3. ↑ 3.0 3.1 Bureå kyrkoarkiv, Födelse- och dopböcker, SE/HLA/1010023/C/1 (1921-1940), bildid: 00194345_00285
  4. ↑ 4.0 4.1 Bureå kyrkoarkiv, Församlingsböcker, SE/HLA/1010023/A II a/1 d (1919-1939), bildid: 00194314_00191, sida 1396
  5. ↑ 5.0 5.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
  6. ↑ Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
  7. ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 The Fine Art Archive — 2003.
  8. ↑ Forfatteren P.O. Enquist er død
  9. ↑ gravsted.dk
  10. ↑ 10.0 10.1 10.2 Czech National Authority Database
  11. ↑ http://web.archive.org/web/20170324050524/http://jeugdliteratuur.org/auteurs/per-olov-enquist
  12. ↑ 1969 Per Olov Enquist, Sverige: Legionärerna — (untranslated).
  13. ↑ https://www.kunstkultur.bka.gv.at/staatspreis-fur-europaische-literatur
  14. ↑ Enquist, Per Olov. Ett annat liv. Norstedts 2008, s. 54
  15. ↑ Gästkrönikan, Allt om trädgård 2007:9, s. 72
  16. ↑ Ulrika Kärnborg (6 september 2008). «De svarta åren». Dagens Nyheter. Läst 6 september 2008.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=პერ_ულოფ_ენკვისტი&oldid=3965706“-დან