ნოდარ წულეისკირი

ნოდარ წულეისკირი
ნოდარ წულეისკირი
დაბადების თარიღი	5 მარტი, 1932
დაბადების ადგილი	ბანძა, საქართველოს სსრ, სსრკ
გარდაცვალების თარიღი	11 თებერვალი, 2015 (82 წლის)
გარდაცვალების ადგილი	წერაქვი, მარნეულის მუნიციპალიტეტი, საქართველო
საქმიანობა	მწერალი
მოქალაქეობა	სსრკ; საქართველო
ალმა-მატერი	თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი
Magnum opus	აფთრები
	გავლენა მოახდინეს

ნოდარ წულეისკირი (დ. 5 მარტი, 1932, სოფელი ბანძა, გეგეჭკორის რაიონი — გ. 11 თებერვალი, 2015) — ქართველი მწერალი, პუბლიცისტი, რედაქტორი, პოლიტიკური და საზოგადო მოღვაწე. საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს დეპუტატი და კულტურის მინისტრი.

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ნოდარ წულეისკირი დაიბადა 1932 წლის 5 მარტს, მარტვილის რაიონის სოფელ ბანძაში, ალექსანდრე წულეისკირისა და თამარ ზედანიას ოჯახში. მამა, ალექსანდრე წულეისკირი განათლებით ფილოლოგი იყო, დედის ოჯახი კი, ხალხურ მედიცინას მისდევდა. ოჯახს ოთხი შვილი ჰყავდა: ნოდარი, თალიკო, შუქური და ოტია. 1939 წელს, 7 წლის ნოდარმა სწავლა დაიწყო სოფელ ბანძის № 1 საჯარო სკოლაში. სკოლის დასრულების შემდეგ, მომავალმა მწერალმა სწავლა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის აღმოსავლეთმცოდნეობის ფაკულტეტზე გააგრძელა, რომელიც 1955 წელს დაასრულა. ლიტერატურული მოღვაწეობა დაიწყო 1956 წლიდან. 1959 წლის ჟურნალ „ცისკარის“ მეთორმეტე ნომერში გამოქვეყნდა მისი ნოველები: „მეპაპიროსე მოსე“, „ექვთიმეს ხე“, „ლუკა“.

1957 წლიდან ნოდარ წულეისკირი სხვადასხვა დროს მუშაობდა საქართველოს ტელევიზიაში უფროს რედაქტორად, ჟურნალ „დილას“ პასუხისმგებელ მდივნად, „ცისკრის“, „მნათობის“ განყოფილების გამგედ. კინოსტუდია „ქართულ ფილმში“ რედაქტორად.

ნოდარ წულეისკირის რომანი „აფთრები“^[1] იწერებოდა კომუნისტური რეჟიმის დროს. წერის პროცესში ამ რომანის სიუჟეტზე შეიქმნა თენგიზ აბულაძის გახმაურებული ფილმი „მონანიება“.

1990 წლის ნოემბერში ნოდარ წულეისკირი დაინიშნა საქართველოს რესპუბლიკის კულტურის მინისტრად. 1990-1991 წლებში იყო საქართველოს რესპუბლიკის პირველი მოწვევის უზენაესი საბჭოს წევრი საარჩევნო ბლოკი „მრგვალი მაგიდა — თავისუფალი საქართველოდან“, ხელი აქვს მოწერილი საქართველოს სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის აღდგენის აქტზე (1991 წლის 9 აპრილი).

1991 წლის 9 ივლისიდან 1992 წლის 19 მარტამდე იყო საქართველოს ეროვნული ბიბლიოთეკის დირექტორი.

ნოდარ წულეისკირი არაერთი კრებულის, რომანის, მოთხრობის, სცენარის ავტორია. მისი ცალკეული ნაწარმოებები თარგმნილია უკრაინულ, სომხურ, რუსულ, უზბეკურ, ლიტვურ, გერმანულ, პოლონურ, რუმინულ ენებზე.

ნოდარ წულეისკირმა სიცოცხლის უკანასკნელი წლები მიხეილ ჯავახიშვილის მშობლიურ სოფელ წერაქვში გაატარა. იგი წერაქვში 1992 წლის იანვრის მოვლენების შემდეგ გადავიდა საცხოვრებლად და დაინიშნა სოფლის სკოლის დირექტორად.

დაკრძალულია სოფელ წერაქვში, საკუთარ ეზოში.

შემოქმედება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

წიგნები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მტკვრის პირას გათეთრებული კაცები, მხატვრული ნარკვევები, თბ. საბჭ. მწერალი, 1961
თეთრი მთა, მოთხრობები, თბ. ნაკადული, 1964
შეჩვევა, მოთხრობები, თბ. საბჭ. საქართველო, 1967
ორი უძილო ღამე, თბ. ნაკადული, 1967
თუთარჩელა, რომანი, თბ. საბჭ. საქართველო, 1971
რომანი და მოთხრობები, თბ. მერანი, 1973
მუხა, ვაზი და საქონელი, მხატვრული ნარკვევი, თბ. ნაკადული, 1974
ზესნახე, რომანი, თბ. მერანი, 1976
სისატურა, მოთხრობები, ნოველები, თბ. საბჭ. საქართველო, 1983
წიაქას და თავხანხალას საკვირველი ამბავი, მოთხრობა უმცროსი სასკოლო ასაკის ბავშვებისათვის. თბ. ნაკადული, 1984
ზესნახესა და ბუძგურიას სიყვარულის ამბავი, რომანი, თბ. მერანი, 1985
მთისა და ბარისა, წერილები და ნარკვევები, თბ. მერანი, 1987
მურიკელა ღრრრ, მოთხრობები, თბ. ნაკადული, 1987
ძველი სამრეკლო, მოთხრობები; რომანი, თბ. საბჭ. საქართველო, 1987
ღვაწლი და წამება აბოსი და იოანესი, ისტორიული მოთხრობა, თბ. მერანი, 1988
დავით აღმაშენებლის ქვა, მოთხრობები და რომანი, თბ. ნაკადული, 1990
ბრძოლა სატანასთან, წერილები, სიტყვები, აკრძალული, თვითგამოცემებით გავრცელებული წერილები და სიტყვები, პოლემიკა, თბ. მერანი, 1990
აფთრები, რომანი, თბ. სამშობლო ფორტე, 1995
ოცი წელი წერაქვში, ჩანაწერები, ინტელექტი, 2013 - ISBN 978-9941-44-65-6-6