კურტ ალდერი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
კურტ ალდერი
გერმ. Kurt Alder
დაბ. თარიღი 10 ივლისი, 1902(1902-07-10)[1] [2] [3] [4] [5] [6]
დაბ. ადგილი Chorzów
გარდ. თარიღი 20 ივნისი, 1958(1958-06-20)[7] [1] [2] [3] [4] [5] [6] (55 წლის)
გარდ. ადგილი კელნი, გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკა[8]
დასაფლავებულია Deutzer Friedhof
მოქალაქეობა  გერმანია
საქმიანობა ქიმიკოსი[8] და უნივერსიტეტის პროფესორი
მუშაობის ადგილი კელნის უნივერსიტეტი და კილის უნივერსიტეტი
ალმა-მატერი კილის უნივერსიტეტი და ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტი
ჯილდოები ნობელის პრემია ქიმიაში[9] [10] , ემილ ფიშერის მედალი და ფრეზენიუსის პრემია

კურტ ალდერი (გერმ. Kurt Alder; დ. 10 ივლისი, 1902 — გ. 20 ივნისი, 1958) — გერმანელი ქიმიკოსი და ნობელის პრემიის ლაურეატი ქიმიაში.

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

კურტ ალდერი 1902 წლის 10 ივლისს დაიბადა დღევანდელ ქორზაუში, სადაც მან მიიღო დაწყებითი სკოლის განათლება. ალდერმა მაშინ დატოვა თავისი მშობლიური მხარე, როდესაც 1922 წელს ქორზაუ პოლონეთის ნაწილი გახდა. ბერლინის უნივერსიტეტში შეისწავლა ქიმია. მოგვიანებით კიელის უნივერსიტეტში სწავლისას დაწერა სადისერტაციო ნაშრომი, რომლისთვისაც 1926 წელს დაჯილდოვდა. 1930 წელს დაიწყო „კიელის უნივერსიტეტში“ ლექციების კითხვა, ხოლო 1934 წელს გახდა ქიმიის ლექტორი. 1936 წელს დატოვა კიელის უნივერსიტეტი და მუშაობა დაიწყო IG Farben-ში. 1940 წელს გახდა კელნის უნივერსიტეტის პროფესორი, შემდეგ ქიმიის უნივერსიტეტის დირექტორი.

ალდერმა სიცოცხლის განმავლობაში რამდენიმე ჯილდო დაიმსახურა, მათგან ყველაზე გამორჩეული ნობელის პრემიაა, რომელიც ალდერმა და მისმა მასწავლებელმა ოტო დილსმა, „დილს-ალდერის რეაქციის“ აღმოჩენისთვის გადაეცათ.

კურტ ალდერი გარდაიცვალა 1958 წლის 20 ივნისს, გარდაცვალების მიზეზი უცნობია,[11] იგი გარდაცვალებიდან ორი კვირის შემდეგ თავის საცხოვრებელ ბინაში, კელნიში, გერმანიაში იპოვეს.

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. 1.0 1.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  2. 2.0 2.1 Encyclopædia Britannica
  3. 3.0 3.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
  4. 4.0 4.1 Gran Enciclopèdia CatalanaGrup Enciclopèdia, 1968.
  5. 5.0 5.1 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
  6. 6.0 6.1 Munzinger Personen
  7. Альдер Курт // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  8. 8.0 8.1 Deutsche Nationalbibliothek Record #118644505 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
  9. The Nobel Prize in Chemistry 1950Nobel Foundation.
  10. Table showing prize amountsNobel Foundation, 2019.
  11. NNDB.