ამჰარული ენა

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია

ამჰარული ენაამჰარელთა ენა, მიეკუთვნება სემიტურ ენებს. ოფიციალური ენის სტატუსი აქვს ეთიოპიაში.

ზოგადი ცნობები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • მოლაპარაკეთა რაოდენობა: 18 მლნ.
  • ენის კოდი: am
  • სახელწოდება: am - Amharinya; en - Amhara; eo - Amhara
  • დამწერლობა: ეთიოპიური

დიალექტური განსხვავებები უმნიშვნელოა. ლიტერატურული ენა ჩამოყალიბდა შოანური დიალექტის ბაზაზე.

სტატუსი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ოფიციალური ენა:

გავრცელების არეალი:

გავრცელებულია ეთიოპიის ცენტრალურ და სამხრეთ რეგიონებში.

გრამატიკა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

დამწერლობა XIX საუკუნიდან მარცვლოვან ეთიოპიურ ანბანზეა. სიტყვათა რიგი წინადადებაში ფიქსირებულია, შემასმენელი ბოლოში დგას. პირველი ცნობილი ჩანაწერები (“სამხედრო სიმღერები”) XIV საუკუნით თარიღდება.

ლექსიკა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ფრაზები და სიტყვები

  • გამარჯობა - Teanastëllën
  • კეთილი იყოს თქვენი მობრძანება - Selam
  • გმადლობთ - Amesegënallô; Betam amesegënallô
  • კი / არა - Ow; Awo / Yelem; Aydelem; Aye
  • გეთაყვა - Ibakkih; Ibakkish; Ibakkwon
  • ნახვამდის - Debna yisenbëtu; Teanastëllën

რიცხვები

  • 1 - and, 2 - hulát, 3 - sost, 4 - arat, 5 - ammist, 6 - siddist, 7 - sábat, 8 - simmint, 9 - zát'áññ, 10 - asir

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

გრამატიკა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • Afevork Ghevre Jesus (1911). Il verbo amarico. Roma.
  • Amsalu Aklilu & Demissie Manahlot (1990). T'iru ye'Amarinnya Dirset 'Indet Yale New! (An Amharic grammar, in Amharic)
  • Anbessa Teferra and Grover Hudson (2007). Essentials of Amharic. Cologne: Rüdiger Köppe Verlag.
  • Appleyard, David (1994). Colloquial Amharic. Routledge ISBN 0-415-10003-8

ლექსიკონები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • Guidi, I. (1940). Supplemento al Vocabolario amarico-italiano. (compilato con il concorso di Francesco Gallina ed Enrico Cerulli) Roma.
  • Kane, Thomas L. (1990). Amharic–English Dictionary. (2 vols.) Wiesbaden: Otto Harrassowitz. ISBN 3-447-02871-8
  • Leslau, Wolf (1976). Concise Amharic Dictionary. (Reissue edition: 1996) Berkeley and Los Angeles: University of California Press. ISBN 0-520-20501-4

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე: