SDSS J010013.02+280225.8
| დაკვირვების მონაცემები | |
|---|---|
| ეპოქა: | J2000.0 |
| თანავარსკვლავედი: | თევზები |
| პირდაპირი ასვლა: | 01სთ 00წთ 13.02წმ |
| დახრილობა: | +28გრად 02მინ 25.8სეკ |
| წითელი წანაცვლება: | 6,30 |
| მანძილი: | 12,8 მილიარდი სინათლის წელიწადი |
SDSS J0100+2802 (SDSS J010013.02+280225.8) — ჰიპერკაშკაშა კვაზარი, რომელიც თევზებისა და ანდრომედას საზღვართან ახლოს მდებარეობს. მისი წითელი წანაცვლება 6,30-ია,[1] რაც იმას ნიშნავს, რომ მანძილი ამ ობიექტამდე 12,8 მილიარდი სინათლის წელიწადია და დიდი აფეთქებიდან 900 მილიონ წელიწადში წარმოიქმნა.[2] ის მძლავრად აფრქვევს მატერიას, რომელიც 3x1041 ვატის ტოლია. ამის გამო მისი აბსოლუტური ვარსკვლავიერი სიდიდე -31,7-ია, ანუ 4,2x1013-ჯერ აღემატება მზის სიკაშკაშეს და 40 000-ჯერ ირმის ნახტომში არსებულ 400 000 ვარსკვლავს ერთად. SDSS J0100+2802 დაახლოებით 4-ჯერ კაშკაშაა SDSS J1148+5251-ზე, ხოლო ყველაზე შორეულ კვაზარ ULAS J1120+0641-ზე — 7-ჯერ კაშკაშა.[1] თუმცა, ის სიკაშკაშით 4-ჯერ ნაკლებია ყველაზე კაშკაშა კვაზარ HS 1946+7651-ზე. მის ცენტრში არსებული შავი ხვრელის მასა 12 მილიარდი მზის მასის ტოლია.[1] ამის გამო ის ადრეულ სამყაროში არსებული ყველაზე მასიური შავი ხვრელია, თუმცა ყველაზე მასიურ შავ ხვრელ S5 0014+81-ზე 3-ჯერ ნაკლები მასა აქვს. ამ შავი ხვრელის დიამეტრი 70,9 მილიარდი კილომეტრია, რაც პლუტონის ორბიტის დიამეტრს 7-ჯერ აღემატება.
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 Wu, X.; Wang, F.; Fan, X. (25 February 2015), "An ultraluminous quasar with a twelve-billion-solar-mass black hole at redshift 6.30", Nature 518: 512–515, , http://www.nature.com/nature/journal/v518/n7540/full/nature14241.html
- ↑ Astronomers Discover Record-Breaking Quasar. Sci-News.com (2015-02-25). ციტირების თარიღი: 2015-02-27.