იოჰან ფრიდრიხ გმელინი
იოჰან ფრიდრიხ გმელინი | |
---|---|
გერმ. Johann Friedrich Gmelin | |
დაბ. თარიღი | 8 აგვისტო, 1748[1] [2] [3] [4] |
დაბ. ადგილი | ტუბინგენი[1] |
გარდ. თარიღი | 1 ნოემბერი, 1804[1] [2] [3] [5] [4] (56 წლის) |
გარდ. ადგილი | გეტინგენი[1] |
დასაფლავებულია | ალბანიფრიდჰოფი |
მოქალაქეობა | გერმანია |
საქმიანობა | ბოტანიკოსი, პტერიდოლოგისტი, ბრიოლოგი, ქიმიკოსი, ზოოლოგი, ორნითოლოგი, ბიოლოგი, უნივერსიტეტის პროფესორი, ექიმი[6] , ენტომოლოგი, მიკოლოგი და მინერალოგი |
მუშაობის ადგილი | ტიუბინგენის უნივერსიტეტი და გეტინგენის უნივერსიტეტი |
ალმა-მატერი | ტიუბინგენის უნივერსიტეტი |
განთქმული მოსწავლეები | ვილჰელმ ავგუსტ ლამპადიუსი, ვასილი სევერგინი, ფრიდრიხ შტრომეიერი და გეორგ ფრიდრიხ ჰილდერბრანდტი[7] |
მამა | ფილიპ ფრიდრიხ გმელინი |
შვილ(ებ)ი | ლეოპოლდ გმელინი |
იოჰან ფრიდრიხ გმელინი (გერმ. Johann Friedrich Gmelin; დ. 8 აგვისტო 1748, ტიუბინგენი — გ. 1 ნოემბერი, 1804, გეტინგენი) — გერმანელი ექიმი, ბოტანიკოსი და ქიმიკოსი, გეტინგემის მეცნიერებათა აკადემიის წევრი,[8] პეტერბურგის მეცნიერებათა აკადემიის საპატიო უცხოელი წევრი.[9]
იოჰან გეორგ გმელინის ძმის შვილი, ქიმიკოსის, ლეოპოლდ გმელინის მამა.
მისი საავტორო ბოტანიკურ-მიკოლოგიური შემოკლებაა J.F.Gmel.[10] ასევე გამოიყენება აბრევიატურა Gmel.[11]
ბიოგრაფია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]დაიაბადა 1748 წლის 8 აგვისტოს, ტიუბინგენში, ბიტანიკოსისა და ქიმიკოსის, ფილიპ ფრიდრიხ გმელინის ოჯახში. მედიცინას სწავლობდა ტიუბინგენის უნივერსიტეტში. 1768 წელს მიიღო მედიცინის დოქტორის ხარისხი.
1769 წელს გახდა ტიუბინგენის უნივერსიტეტის მედიცინის პროფესორი, 1773 წელს ფილოსოფიის პროფესორი და ადიუნქტ-პროფესორი, ხოლო 1778 წელს სრული ფროფესორი, ამასთანავე ქიმიის, ბოტანიკისა და მინერალოგიის პროფესორი გეტინგენის უნივერსიტეტში.
გმელინმა დატოვა უამრავი ნაშრომი ქიმიაში. მისი ყველაზე ცნობილი ნამუშევარია „ქიმიის ისტორია“ (1777-1799, სამ ტომად).
დიდი შრომა ჩადო კარლ ლინეს ნაშრომების გამოქვეყნებაში; კერძოდ მას ეკუთვნის „Systema naturae“-ის 13-ე და „Systema vegetabilium“-ის 15-ე გამოცემები.
მისი პუბლიკაციები წარმოადგენს ავტორიტეტულ წყაროს 290-მდე სახეობის ფრინველის,[12] ასევე პეპლების რიგი სახეობის შესახებ.[13]
ნაშრომები
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ლათ. „Onomatologia botanica complecta“, 1772—1778 (10 ნაწილად, ავტორის გვარის გარეშე)
- გერმ. „Allgemeine Geschichte der Gifte“, 2 ტომად, 1776—1777
- გერმ. „Allgemeine Geschichte der Pflanzengifte“, 1777
- გერმ. „Allgemeine Geschichte der mineralischen Gifte“, 1777
- გერმ. „Einleitung in die Chemie“, 1780
- გერმ. „Grundriss der allgemeinen Chemie“, 1789
- გერმ. „Einleitung in die Pharmacie“, 1781
- გერმ. „Beyträge zur Geschichte des teutschen Bergbaus“, 1783
- გერმ. „Ueber die neuere Entdeckungen in der Lehre von der Luft, und deren Anwendung auf Arzneikunst“, 1784
- გერმ. „Grundsätze der technischen Chemie“, 1786
- გერმ. „Grundriß der Pharmazie“, 1792
- გერმ. Grundsätze der technischen Chemie, 1786
- გერმ. „Chemische Grundsätze der Gewerbkunde“, 1795
- გერმ. „Chemische Grundsätze der Probir- und Schmelzkunst“, 1786
- გერმ. „Geschichte der Chemie“, т. 1—3, 1797—1799
- გერმ. „Allgemeine Geschichte der Pflanzengifte“, 1803
- გერმ. „Allgemeine Geschichte der thierischen und mineralischen Gifte“, 1806
ლიტერატურა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- Moriz Gmelin. Gmelin, Johann Friedrich // Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). — Bd. 9. — Lpz.: Duncker & Humblot, 1879. — S. 270. (нем.)
- Vane-Wright, R. I., 1975. The butterflies named by J. F. Gmelin (Lepidoptera: Rhopalocera).Bulletin of the British Museum (Natural History),Entomology, 32: 17–64.pdf
რესურსები ინტერნეტში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- იოჰან ფრიდრიხ გმელინი — ბროკჰაუზისა და ეფრონის ენციკლოპედიური ლექსიკონი
- იოჰან ფრიდრიხ გმელინი — მათემატიკური გენეალოგია
- იოჰან ფრიდრიხ გმელინი — ნამუშევრები საიტზე Internet Archive
სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 Deutsche Nationalbibliothek Record #116684674 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
- ↑ 3.0 3.1 SNAC — 2010.
- ↑ 4.0 4.1 Base biographique — BIU Santé.
- ↑ Store norske leksikon — 1978. — ISSN 2464-1480
- ↑ Gmelin M. Gmelin, Johann Friedrich // Allgemeine Deutsche Biographie — L: 1879. — ტ. 9. — S. 270.
- ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
- ↑ Holger Krahnke: Die Mitglieder der Akademie der Wissenschaften zu Göttingen 1751–2001 (= Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften zu Göttingen, Philologisch-Historische Klasse. Folge 3, Bd. 246 = Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften in Göttingen, Mathematisch-Physikalische Klasse. Folge 3, Bd. 50). Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 2001, ISBN 3-525-82516-1, S. 93.
- ↑ Ausländische Mitglieder der Russischen Akademie der Wissenschaften seit 1724 englisch. Russische Akademie der Wissenschaften. ციტირების თარიღი: 2015-08-20
- ↑ International Plant Names Index, J.F.Gmel
- ↑ See for instance: Audubon, John James (1831) - Ornithological Biography : Volume 1, p. 232. Online available at wikisource.
- ↑ IOC World Bird List Version 5.4. International Ornithologists' Union. ციტირების თარიღი: 24 იანვარი, 2016.
- ↑ Vane-Wright, R. I., 1975. The butterflies named by J. F. Gmelin (Lepidoptera: Rhopalocera).Bulletin of the British Museum (Natural History),Entomology, 32: 17-64.pdf