Dogecoin
Dogecoin[1] — კრიპტოვალუტა, შექმნილი პროგრამული უზრუნველყოფის ინჟინრების ბილი მარკუსისა და ჯეკსონ პალმერის მიერ, რომლებმაც გადაწყვიტეს გადახდის სისტემის შექმნა „ხუმრობით“ და დასცინოდნენ იმდროინდელ კრიპტოვალუტებში ველურ სპეკულაციას. [2]იგი ითვლება პირველ „მიმის მონეტად“, ასევე, უფრო კონკრეტულად, პირველ „ძაღლის მონეტად“. მიუხედავად მისი სატირული ხასიათისა, ზოგიერთი მიიჩნევს მას ლეგიტიმურ საინვესტიციო პერსპექტივად. Dogecoin-ში გამოსახულია შიბა ინუს ძაღლის სახე „Doges“ მიმიდან, როგორც ლოგოტიპი და სახელი.[3][4][5] იგი დაინერგა 2013 წლის 6 დეკემბერს და სწრაფად განავითარა საკუთარი ონლაინ საზოგადოება, 2021 წლის 5 მაისს მიაღწია საბაზრო კაპიტალიზაციას, 85 მილიარდ დოლარზე მეტს.[6] ის არის პრემიერ ლიგის კლუბის Watford.Dogecoin.com მაისურის ამჟამინდელი სპონსორი.[7] პოპულარიზაციას უწევს ვალუტას, როგორც "მხიარული და მეგობრული ინტერნეტ ვალუტა", ახსენებს მის წარმოშობას, როგორც "ხუმრობას“.[8] პროგრამული უზრუნველყოფის ინჟინრებმა, ბილი მარკუსმა და ჯეკსონ პალმერმა სატირული კრიპტოვალუტა გამოუშვეს, როგორც ბიტკოინის და მრავალი სხვა კრიპტოვალუტის დაცინვის საშუალება, რომლებიც ამაყობენ მსოფლიოს დაპყრობის გრანდიოზული გეგმებით. Reddit-ის დახმარებით საიტი მყისიერად იქცა ჰიტად. ორი კვირის განმავლობაში Dogecoin-მა დააფუძნა გამოყოფილი ბლოგი და ფორუმი და მისმა საბაზრო ღირებულებამ მიაღწია 8 მილიონ დოლარს, გახდა მეშვიდე უდიდესი ელექტრონული ვალუტა მსოფლიოში.[9] Dogecoin ეფუძნება Scrypt ალგორითმს და ტრანზაქციის პროცესი უფრო მოსახერხებელია ვიდრე Bitcoin. Dogecoin-ს დადასტურებას მხოლოდ 1 წუთი სჭირდება, ხოლო BTC-ს 10 წუთი.
ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
თავდაპირველად ჩამოყალიბებული როგორც „ხუმრობა“,[10] Dogecoin შექმნეს IBM პროგრამული უზრუნველყოფის ინჟინერმა ბილი მარკუსმა და Adobe პროგრამული უზრუნველყოფის ინჟინერმა ჯექსონ პალმერმა. მათ სურდათ შეექმნათ peer-to-peer ციფრული ვალუტა, რომელმაც შეიძლება მიაღწიოს უფრო ფართო დემოგრაფიულ დონეს, ვიდრე ბიტკოინი. გარდა ამისა, მათ სურდათ მისი დისტანცირება სხვა მონეტების საკამათო ისტორიისგან.[11] Dogecoin ოფიციალურად ამოქმედდა 2013 წლის 6 დეკემბერს და პირველი 30 დღის განმავლობაში Dogecoin.com-ზე მილიონზე მეტი ვიზიტორი იყო.[12]
პალმერს იდეის რეალობად ქცევა მიეწერება. იმ დროს ის იყო Adobe Systems მარკეტინგის განყოფილების წევრი სიდნეიში.[13] პალმერმა შეიძინა დომენი Dogecoin.com და დაამატა სპლეშ ეკრანი, რომელშიც გამოსახული იყო მონეტის ლოგო და Comic Sans ტექსტი. მარკუსმა საიტის ნახვის შემდეგ მიმართა პალმერს და დაიწყო შრომა ვალუტის განვითარებისთვის. მარკუსმა შეიმუშავა Dogecoin-ის პროტოკოლი, რომელიც ეფუძნება არსებულ კრიპტოვალუტებს Luckycoin-სა და Litecoin-ს,[14] რომლებიც იყენებენ სკრიპტის ტექნოლოგიას სამუშაოს დადასტურების ალგორითმში.[15] სკრიპტის გამოყენება ნიშნავს, რომ მაინერები ვერ გამოიყენებენ SHA-256 ბიტკოინის მაინინგ აღჭურვილობას და ამის ნაცვლად უნდა გამოიყენონ სპეციალური FPGA და ASIC მოწყობილობები მაინინგისთვის, რომლებიც ცნობილია, რომ უფრო რთული წარმოებაა.[16][17]
2013 წლის 19 დეკემბერს Dogecoin-ი 72 საათში გადახტა ღირებულებით თითქმის 300%-ით, გაიზარდა 0,00026 აშშ დოლარიდან 0,00095 დოლარამდე,[18] დღეში მილიარდობით დოგეკოინის მოცულობით. ეს ზრდა მოხდა იმ დროს, როდესაც ბიტკოინი და მრავალი სხვა კრიპტოვალუტა აწუხებდა ჩინეთის გადაწყვეტილებას, აეკრძალა ჩინურ ბანკებს ინვესტიციები ბიტკოინის ეკონომიკაში.[14] სამი დღის შემდეგ, Dogecoin-მა განიცადა თავისი პირველი დიდი კრახი 80%-ით დაეცა ამ მოვლენის გამო და დიდი მაინინგის აუზების გამო, რომლებიც გამოიყენეს მცირე რაოდენობის გამოთვლითი სიმძლავრე, რომელიც საჭირო იყო იმ დროს Dogecoin-ის მაინინგისთვის.[19]
2013 წლის 25 დეკემბერს, Dogecoin-ის პირველი დიდი ქურდობა მოხდა, როდესაც მილიონობით მონეტა მოიპარეს ონლაინ კრიპტოვალუტის საფულის პლატფორმაზე Dogewallet-ზე ჰაკერების დროს.[20] ჰაკერმა მოიპოვა წვდომა პლატფორმის ფაილურ სისტემაზე და შეცვალა მისი გაგზავნის/მიღების გვერდი, რათა გაეგზავნა ნებისმიერი და ყველა მონეტა სტატიკურ მისამართზე.[21][22] ამ ჰაკერულმა ინციდენტმა გაამძაფრა ტვიტები Dogecoin-ის შესახებ, რამაც ის გახადა ყველაზე ხსენებული ალტკოინი Twitter-ზე იმ დროისთვის, თუმცა ეს ეხებოდა უარყოფით მოვლენას. მათ დასახმარებლად, ვინც დაკარგა თანხები Dogewallet-ზე მისი დარღვევის შემდეგ, Dogecoin-ის საზოგადოებამ წამოიწყო ინიციატივა სახელწოდებით „SaveDogemas“, რათა დაეხმაროს მონეტების შემოწირულობას მათთვის, ვისაც ისინი მოიპარეს. დაახლოებით ერთი თვის შემდეგ, საკმარისი თანხა შემოწირული იქნა ყველა მოპარული მონეტის დასაფარად.[23]
2014 წლის იანვარში Dogecoin-ის ვაჭრობის მოცულობამ ცოტა ხნით გადააჭარბა ბიტკოინისა და ყველა სხვა კრიპტოვალუტის ერთად. თუმცა, მისი საბაზრო კაპიტალიზაცია არსებითად ჩამორჩა ბიტკოინის კაპიტალიზაციას. თავდაპირველად, Dogecoin-მა გამოავლინა რანდომიზებული ჯილდო, რომელიც მიიღება თითოეული მაინინგის ბლოკისთვის. თუმცა, 2014 წლის მარტში ეს ქცევა მოგვიანებით განახლდა სტატიკური ბლოკის ჯილდოდ.[24]
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ How do you pronounce 'Dogecoin'? en (April 24, 2014). ციტირების თარიღი: December 21, 2018
- ↑ Dogecoin Started as a Joke. Now It's Too Important to Laugh Off.
- ↑ Roose, Kevin (September 15, 2017). „Is There a Cryptocurrency Bubble? Just Ask Doge“. The New York Times. ISSN 0362-4331. დაარქივებულია ორიგინალიდან — October 3, 2017. ციტირების თარიღი: October 3, 2017.
- ↑ A History of Dogecoin. დაარქივებული June 3, 2018, საიტზე Wayback Machine. Dogecoin Analysis Report. Social Science Research Network (SSRN). Accessed December 28, 2017.
- ↑ Couts, Andrew. (December 12, 2013) Wow. Dogecoin is the most Internet thing to happen, ever.. Digital Trends. ციტირების თარიღი: December 12, 2013
- ↑ Hutcheon, Stephen. (January 24, 2014) The rise and rise of dogecoin, the internet's hottest cryptocurrency. Sydney Morning Herald. ციტირების თარიღი: April 5, 2014
- ↑ „Watford FC to feature Doge on football shirts“. CityAM. August 16, 2021. ციტირების თარიღი: August 18, 2021.
- ↑ What is Dogecoin and what does it have to do with Elon Musk and Saturday Night Live?. Australian Broadcasting Corporation (May 9, 2021). ციტირების თარიღი: May 10, 2021
- ↑ Sigalos, MacKenzie. (May 7, 2021) How dogecoin went from a joke to one of the world's top cryptocurrencies en. ციტირების თარიღი: November 28, 2021
- ↑ „Dogecoin's Creator Is Baffled by Meteoric Rise to $9 Billion“. Bloomberg.com (ინგლისური). February 11, 2021. ციტირების თარიღი: February 12, 2021.
- ↑ McGuire, Patrick. (December 23, 2013) Such Weird: The Founders of Dogecoin See the Meme Currency's Tipping Point. Motherboard. Vice Media. ციტირების თარიღი: December 23, 2013
- ↑ Noyes, Jenny. (January 22, 2014) An Interview With The Creator Of Dogecoin: The Internet's Favourite New Currency. Junkee Media. ციტატა: „"Jackson Palmer accidentally invented Dogecoin in early December ... within the first 30 days there were over a million visitors to Dogecoin.com."“ ციტირების თარიღი: January 12, 2021
- ↑ Wile, Rob. (December 19, 2013) What is Dogecoin?. Business Insider. ციტირების თარიღი: December 19, 2013
- ↑ 14.0 14.1 Gilbert, David. (December 20, 2013) What is Dogecoin? The Meme that Became the Hot New Virtual Currency.. International Business Times. ციტირების თარიღი: December 20, 2013
- ↑ Dogecoin: 5 Fast Facts You Need to Know (December 10, 2013). ციტირების თარიღი: February 16, 2014
- ↑ Klee, Miles. (December 10, 2013) With its own cryptocurrency, Doge has officially conquered 2013. The Daily Dot. ციტირების თარიღი: December 10, 2013
- ↑ Why Bitcoin mining has a finite cap, and Dogecoin mining doesn't en (February 5, 2014). ციტირების თარიღი: September 21, 2019
- ↑ Couts, Andrew. (December 19, 2013) To the moon! DogeCoin fetches 300 percent jump in value in 24 hours.. Digital Trends. ციტირების თარიღი: December 19, 2013
- ↑ Wile, Rob. (December 22, 2013) Dogecoin Prices Crashed This Weekend. Business Insider. ციტირების თარიღი: December 22, 2013
- ↑ Feinberg, Ashley. (December 26, 2013) Millions of Meme-Based Dogecoins Stolen on Christmas Day. Gizmodo. ციტირების თარიღი: December 26, 2013
- ↑ Shu, Catherine. (December 25, 2013) Such Hack. Many Dogecoin. Very Disappear. So Gone. Wow.. TechCrunch. ციტირების თარიღი: December 25, 2013
- ↑ Rodriguez, Salvador. (December 26, 2013) Millions of Dogecoins, currency based on a meme, are reported stolen. Los Angeles Times. ციტირების თარიღი: December 26, 2013
- ↑ Such generosity! After Dogewallet heist, Dogecoin community aims to reimburse victims (December 27, 2013). ციტირების თარიღი: March 2, 2014
- ↑ Dogecoin: The meme that got serious :: InBlog en. დაარქივებულია ორიგინალიდან — ნოემბერი 15, 2021. ციტირების თარიღი: November 15, 2021