ჰაჯი ჯავადის მეჩეთი
ჰაჯი ჯავადის მეჩეთი (აზერბ. Hacı Cavad məscidi) — ადგილობრივი მეჩეთი, რომელიც მდებარეობს აბას მირზა შარიფზადას ქუჩაზე, იასამალის რაიონი, ბაქო.
ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მეჩეთის თავდაპირველ შენობას ჰქონდა სამი არაბულენოვანი წარწერა, რომელიც დაცულია მეჩეთის კედლის კარებთან ახლოს, სადაც ნათქვამია, რომ მეჩეთი აგებულია 1305 წელს. მეჩეთის მშენებლობის ინიციატორი, ჰაჯი ჯავადი, ვაჭარი იყო. გეგმით მეჩეთი სწორკუთხაა. შიდა ფართობი 12x18 მეტრია, სიმაღლე იატაკიდან ჭერამდე 6 მეტრია, ხოლო სართულიდან გუმბათი 9 მეტრი.
ჰაჯი ჯავადის მეჩეთში, ზოგადი სალოცავი ადგილის გარდა, მედრესეც იყო. საბჭოთა ხელისუფლების დამყარების პირველ წლებში მეჩეთმა შეწყვიტა საქმიანობა. მოგვიანებით, მედრესეს ოთახები საცხოვრებლად გადანაწილდა მოსახლეობაში, მეჩეთი კი საბავშვო ბაღად გამოიყენეს. სსრკ-ს დაშლის შემდეგ, ადგილობრივი სასულიერო პირებისა და უხუცესების ძალისხმევის შედეგად, ეს მეჩეთი გაიხსნა და აღდგა. მეჩეთის გახსნის შემდეგ, ჰაჯი ნამიკ ბაბახანოვი იყო პირველი ახუნდი და რელიგიური საზოგადოების თავმჯდომარე.
2017 წლის აპრილში მეჩეთის დანგრევა დღის წესრიგში დადგა და რამაც მოსახლეობაში დიდი პროტესტი გამოიწვია [1][2].
2017 წლის ივნისში, აზერბაიჯანის რესპუბლიკის პრეზიდენტის ილჰამ ალიევის ბრძანების თანახმად, დაანგრიეს ბაქოს იასამალის რაიონის აბდუალა შაიგის ქუჩაზე მდებარე ჰაჯი ჯავადის მეჩეთი. ამ მეჩეთის ახალი შენობის მშენებლობა გადავიდა აბას მირზა შარიფზაძის ქუჩაზე [3][4].
ახალი შენობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ჰაჯი ჯავადის მეჩეთის ახალი შენობა, რომლის მშენებლობა 2017 წლის 2 ივლისს დაიწყო, ექსპლუატაციაში შევიდა 2018 წლის 12 აპრილს [5].
ჰაჯი ჯავადის მეჩეთის ახალი შენობა 1200 კვადრატული მეტრის ფართობს მოიცავს. სალოცავი დარბაზის ფართობი დაახლოებით 400 კვადრატული მეტრია. ეროვნული არქიტექტურული სტილით შესრულებული ტაძრის გუმბათის სიმაღლე 18 მეტრია, ხოლო მინარეთის სიმაღლე 33,7 მეტრი. მეჩეთის ინტერიერში გამოყენებულია სპეციალური დეკორატიული ელემენტები; გუმბათის კიდეებზე დაწერილია ლექსები ყურანიდან.
მეჩეთის კედლები და სვეტები გაფორმებულია წმინდა ყურანის წარწერებით, აგრეთვე აზერბაიჯანელი ოსტატების მიერ გაკეთებული აღმოსავლური ორნამენტებით.
მეჩეთს, რომელშიც ერთდროულად 500-ზე მეტი ადამიანის განთავსებაა შესაძლებელი, აქვს პირველი სართული მამაკაცებისთვის და მეორე სართული ქალებისთვის. იატაკზე სპეციალურად ჰაჯი ჯავადის მეჩეთისთვის ნაქსოვი ახალი „Namazgah“ ხალიჩა დაიდო. მეჩეთში დამონტაჟებულია სავენტილაციო სისტემები თანამედროვე ტექნოლოგიების გამოყენებით.
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- “Hacı Cavad” məscidi (აზერბაიჯანული). scwra.gov.az. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2017-04-12. ციტირების თარიღი: 2017-04-11.
- Hacı Cavad məscidində Ərbəin mərasimi FOTO დაარქივებული 2019-03-30 საიტზე Wayback Machine.
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ Sökülmək istənən “Hacı Cavad” məscidi dini icmasından prezidentə AÇIQ MƏKTUB az. islamazeri. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2017-04-12. ციტირების თარიღი: 2017-04-11.
- ↑ Мечеть «Гаджи Джавад» снесена в Баку
- ↑ Dini Qurumlar az. yasamal-ih.gov.az. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2017-04-12. ციტირების თარიღი: 2017-04-11.
- ↑ „"Hacı Cavad" məscidinin yeri dəyişdirilir“ (აზერბაიჯანული). islamazeri. 2017-06-01. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2017-06-01. ციტირების თარიღი: 2017-06-01.
- ↑ Prezident paytaxtda yeni məscidin açılışını etdi