ჯორჯ კენანი

ჯორჯ კენანის ფოტო 1947 წელს

ჯორჯ ფროსტ კენანი (ინგლ. George F. Kennan; დ. 16 თებერვალი, 1904 ― გ. 17 მარტი, 2005) ― ამერიკელი დიპლომატი და ისტორიკოსი. კენანი ფართოდ გახდა ცნობილი, როგორც საბჭოთა ექსპანსიონიზმის შეკავების დოქტრინის ავტორი ცივი ომის დროს. კენანი იყო ცნობილი ლექტორი და წიგნების ავტორი, რომელიც იკვლევდა და ბევრს საუბრობდა აშშ - სსრკ-ს ურთიერთობებზე. კენანი შედიოდა საგარეო პოლიტიკის ექსპერტთა ჯგუფში, რომლის ზედმეტსახელი იყო „ბრძენკაცები“.

1940-იანებში მისი გავლენით ჩამოყალიბდა ტრუმენის დოქტრინა და აშშ-ის საგარეო პოლიტიკის სსრკ-ის „შეკავების“ კომპონენტი. 1946 წელს მოსკოვიდან მან გამოაგზავნა „გრძელი ტელეგრამა“. ამ ტელეგრამაში და ერთი წლის შემდეგ გამოქვეყნებულ სტატიაში „საბჭოთა ქცევის წყაროები“ ის ამტკიცებდა, რომ საბჭოთა რეჟიმი თავისი ბუნეით ექსპანსიონისტურია და აუცილებელი იყო მისი „შეკავება“ აშშ-ისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვან სფეროებში. კენანის მოსაზრებები და იდეები საფუძვლად დაედო ტრუმენის დოქტრინას. კენანმა ითამაშა გადამწყვეტი როლი ცივი ომი დროინდელი პროგრამებისა და ინსტიტუტების შექმნაში, მათ შორის ― მარშალის გეგმაში.

მას შემდეგ, რაც კენანის კონცეფციები აშშ-ის საგარეო მიდგომის ნაწილი გახდა, კენანმა მათი შესრულების კრიტიკა დაიწყო. 1948 წლის ბოლოს კენანი შეკავებასთან ერთად სსრკ-ისთან დიალოგის აუცილებლობაზე საუბრობდა. 1949 წელს სახელმწიფო მდივნად დინ აჩესონის დანიშვნის შემდეგ აშშ-ის ფოლისი საბჭოთა კავშირთან მიმართებაში შეიცვალა და მეტად მილიტარიზებული გახდა.

1950 წელს კენანმა დატოვა აშშ სახელმწიფო დეპარტამენტი, თუმცა მოკლევადიანი დიპლომატიური მისიებით იმყოფებოდა მოსკოვსა და იუგოსლავიაში. 1956 წლიდან 2005 წლამდე, 101 წლის ასაკში საკუთარ სიკვდილამდე, კენანი მოღვაწეობას პერსპექტიულ კვლევათა ინსტიტუტში აგრძელებდა.

რესურსები ინტერნეტში

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

ჯორჯ კენანი

• George F. Kennan Papers at the Seeley G. Mudd Manuscript Library, Princeton University
• Obituary from the New York Times
• Obituary from the Washington Post
• გარეგნობა C-SPAN-ზე

ლიტერატურა

• Congdon, Lee. George Kennan: A Writing Life (2008)
• Koppes, Clayton (February 2013), "Solving for X: Kennan, Containment, and the Color Line", Pacific Historical Review 92 (1): 95–118, .
• Felix, David Felix, Kennan and the Cold War: An Unauthorized Biography. Piscataway, NJ: Transaction Publishers, 2015.
• Gaddis, John Lewis (2011), George F. Kennan: An American Life, Penguin Press, ISBN 978-1-59420-312-1. (see article)
• Gaddis, John Lewis (1982), Strategies of Containment: A Critical Appraisal of Postwar American National Security Policy, New York: Oxford University Press, ISBN 0-19-503097-4, https://archive.org/details/strategiesofcon000gadd.
• Gaddis, John Lewis (1990), Russia, the Soviet Union, and the United States: An Interpretive History (2nd რედ.), New York: McGraw Hill, ISBN 0-07-557258-3, https://archive.org/details/russiasovietunio00gadd.
• Gaddis, John Lewis (1997), We Now Know: Rethinking Cold War History (2nd რედ.), Oxford: Clarendon Press , ISBN 0198780710
• Etzold, Thomas H.; Gaddis, John Lewis (1978), „NSC 10/2, "National Security Council Directive on Office of Special Projects," June 18, 1948“, Containment: Documents on American Policy and Strategy, 1945–1950, New York: Columbia University Press, pp. 125–128, ISBN 0-231-04399-6.
• Forrestal, James (1951), Millis, Walter; Duffield, E. S., რედრედ., The Forrestal Diaries, New York: Viking Press, OCLC 908389.
• Hixson, Walter L. (1989), George F. Kennan: Cold War Iconoclast, New York: Columbia University Press, ISBN 0-231-06894-8, https://archive.org/details/unset0000unse_g4u3.
• Iatrides, John (Fall 2005), "George F. Kennan and the Birth of Containment: The Greek Test Case", World Policy Journal 22 (3): 126–145, .
• Isaacson, Walter; Thomas, Evan (1986), The Wise Men: Six Friends and the World They Made: Acheson, Bohlen, Harriman, Kennan, Lovett, and McCloy, New York: Simon & Schuster, ISBN 0-684-83771-4.
• Karnow, Stanley (1983), Vietnam: A History (1st რედ.), New York: Viking Press, ISBN 0670746045, https://archive.org/details/vietnamhistory00karn.
• LaFeber, Walter (1997), America, Russia, and the Cold War: 1945–1996, Boston: McGraw-Hill, ISBN 0-07-036064-2, https://archive.org/details/americarussia00lafe.
• LaFeber, Walter (2002), America, Russia, and the Cold War: 1945–2002, Boston: McGraw-Hill, ISBN 0-07-284903-7.
• Lukacs, John (2007), George Kennan: A Study of Character, New Haven, Connecticut: Yale University Press, ISBN 978-0-300-12221-3, https://archive.org/details/georgekennanstud00luka.
• Mayers, David (1990), George Kennan and the Dilemmas of US Foreign Policy, Oxford: Oxford University Press, ISBN 0-19-505139-4, https://archive.org/details/georgekennandile0000maye.
• Miscamble, Wilson D. (1992), George F. Kennan and the Making of American Foreign Policy, 1947–1950, Princeton: Princeton University Press, ISBN 0-691-02483-9.
• Miscamble, Wilson D. (May 2004), "George Kennan: A Life in the Foreign service", Foreign Service Journal 81 (2): 22–34, ISSN 1094-8120, http://www.unc.edu/depts/diplomat/archives_roll/2004_04-06/miscamble_kennan/miscamble_kennan.html. (alternative link).
• Paterson, Thomas G. (1988), Meeting the Communist Threat: Truman to Reagan, New York: Oxford University Press, p. 122, ISBN 0-19-504532-7.
• Smith, J. Y. (March 18, 2005), "Outsider Forged Cold War Strategy", The Washington Post, https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/articles/A45242-2005Mar17.html. წაკითხვის თარიღი: July 14, 2009.
• Stephanson, Anders (1989), Kennan and the Art of Foreign Policy, Cambridge: Harvard University Press, ISBN 0-674-50265-5, https://archive.org/details/kennanartofforei00step.
• Talbott, Strobe (2002), The Russia Hand: A Memoir of Presidential Diplomacy, New York: Random House, ISBN 0-8129-6846-8, https://archive.org/details/russiahand00stro.
• Urban, George (September 1976), "From Containment to Self-Containment: A conversation with George Kennan", Encounter.
• Weiner, Tim; Crossette, Barbara (March 18, 2005), "George F. Kennan Dies at 101; Leading Strategist of Cold War", The New York Times, https://www.nytimes.com/2005/03/18/politics/18kennan.html. წაკითხვის თარიღი: July 14, 2009.

სქოლიო

წინამორბედი: ალან კირკი

აშშ-ის ელჩი საბჭოთა კავშირში 1952

შემდეგი: ჩარლზ ბოლენი